Geen uitspraak van Gates

Biochemicus sprak over de toekomst van mRNA-technologie

1.9.2023, 09:44 (CEST)

De belangstelling van Microsoft-oprichter Bill Gates voor de farmaceutische industrie leidt telkens weer tot publieke verdachtmakingen. Weer wordt Gates een uitspraak toegedicht die hij niet deed.

Bill Gates zou hebben gezegd dat er een "mRNA tsunami" op komst is en dat mensen die zich ertegen verzetten, "zullen worden uitgesloten van de samenleving." Dat wordt beweerd in verschillende posts (hier, hier en hier) op Facebook. Heeft de techmiljardair dit daadwerkelijk gezegd?

Beoordeling

Nee, de woorden "tsunami van mRNA-medicijnen" werden niet uitgesproken door Bill Gates, maar door een biochemicus uit de farmaceutische industrie, Melissa J. Moore. Ze deed de uitspraak in een TED-talk over de mogelijkheden van mRNA-technologie. Moore sprak daarbij niet over uitsluiting. Een afbeelding van een tweet van Gates hierover blijkt vervalst.

Feiten

De Facebookposts bevatten links naar een artikel van de website Frontnieuws. Frontnieuws staat erom bekend regelmatig desinformatie te verspreiden, die dan weer vaak zijn weg vindt naar sociale media.

Zoals dikwijls het geval is bij artikelen van Frontnieuws, is ook dit bericht over Gates een vertaling van een Engels artikel van de website The People’s Voice. Ook The People’s Voice is een beruchte bron van desinformatie.

Uitspraak niet van Gates

In de titels van de artikelen van Frontnieuws en The People’s Voice staat dat Bill Gates gezegd zou hebben dat "mensen die zich verzetten tegen de 'mRNA Tsunami' zullen worden uitgesloten van de samenleving." In de artikelen zelf wordt die bewering echter alweer deels tegengesproken. Daar staat namelijk dat het niet Gates was, maar Melissa J. Moore, de wetenschappelijk directeur van Moderna, die zou hebben gezegd dat er "een tsunami van mRNA-medicijnen op komst" is.

Melissa Moore is inderdaad Chief Scientific Officer bij Moderna, één van de farmaceutische bedrijven die een effectief mRNA-vaccin tegen Covid-19 ontwikkelde. In een TED-talk in april 2022, sprak zij over de behandeling van verschillende ziektes met medicijnen die de mRNA-technologie gebruiken. Na 11:14 vertelt Moore dat er op dat moment 175 klinische onderzoeken naar dat soort medicijnen waren geopend in de Verenigde Staten. In deze context sprak ze van een "tsunami van mRNA-medicijnen" die op komst is.

Het blijkt dus niet Gates, maar Moore te zijn geweest die de uitspraak over een mRNA-tsunami heeft gedaan. Ze deed die uitspraak echter al meer dan een jaar geleden. Ook sprak ze in het geheel niet over het uitsluiten van mensen die niet aan mRNA-technologie willen worden blootgesteld.

Vervalste tweet

Ondanks dat de artikelen de uitspraak over de "tsunami van mRNA-medicijnen" dus niet aan Gates maar aan Moore toeschrijven, staat er toch een afbeelding bij beide artikelen, die doet lijken alsof Gates een tweet geplaatst zou hebben over een mRNA-tsunami.

De afbeelding blijkt een misleidende fabricage. Deutsche Presse Agentur (dpa) voerde de volgende zoekopdracht in bij Google om het Twitterprofiel van Gates te doorzoeken naar de woordcombinatie op de afbeelding: site:twitter.com/billgates/ "tsunami of mRNA". Het leidde tot geen enkel resultaat.

Ook in gearchiveerde versies van Gates’ Twitterprofiel is de tweet niet terug te vinden. Niet in recent gearchiveerde versies, noch in versies gearchiveerd rond de tijd dat Moore haar uitspraak deed.

Bill Gates is regelmatig het mikpunt van complottheorieën en verdachtmakingen, die niet zelden iets te maken hebben met zijn publieke interesse voor de ontwikkeling van medicijnen. Dpa ontkrachtte in deze context al vele valse claims, zoals hier, hier en hier.

(Stand van zaken: 31.08.2023)

Links

Facebookpost I, II & III (gearchiveerd hier, hier en hier)

Artikel Frontnieuws (gearchiveerd)

Artikel The People’s Voice (gearchiveerd)

Over Melissa Moore (gearchiveerd)

Coronavaccin Moderna (gearchiveerd)

TED-talk Moore (gearchiveerd, video gearchiveerd)

Over mRNA-technologie (gearchiveerd)

Zoekopdracht Google (gearchiveerd)

Twitter Gates (gearchiveerd hier, hier en hier)

Factcheck dpa I, II, III, IV & V

Over dpa-factchecks

Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.

Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.

Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.