Foto verwoest flatgebouw wel degelijk genomen op 24 februari 2022 in Charkov

Op Facebook gaat veel desinformatie rond met betrekking tot de Russische invasie in Oekraïne. Eerder schreef Deutsche Presse-Agentur al factchecks over foutieve video’s (hier, hier en hier) en onjuiste claims dat Oekraïne geen soeverein land zou zijn. Ditmaal beweren gebruikers (voorbeeld hier; hier gearchiveerd) dat een foto van een zogenaamd gebombardeerde flat in Charkov in werkelijkheid uit 2018 afkomstig is, van een gasexplosie in het Russische Magnitogorsk. "Zo betrouwbaar is het nieuws hier in Nederland," staat erbij.

Beoordeling

De claim is onjuist. Het is een hoax over een vermeende 'hoax'. De betreffende foto is wel degelijk genomen op 24 februari 2022 in Charkov, Oekraïne. De fotograaf is Wolfgang Schwan, die hem in verschillende media en op zijn eigen kanalen publiceerde.

Feiten

Het is bijna overbodig te vermelden dat Bild geen Nederlands medium is, maar Duits. Echter hebben ook Nederlandse media deze foto gebruikt in hun berichtgeving, zie bijvoorbeeld hier NU.nl. Waarom? Omdat de foto daadwerkelijk van een raketinslag in het Oekraïnse Charkov op 24 februari 2022 is.

Ook op Twitter circuleerde de claim en werd deze al zorgvuldig ontkracht. BBC berichtte, net als vele andere media, over een gasexplosie in het Russische Magnitogorsk eind 2018. Hier is duidelijk te zien dat het flatgebouw een andere kleur en meer verdiepingen heeft dan het verwoeste flatgebouw in Charkov.

De foto in Charkov werd gemaakt door Wolfgang Schwan. Op zijn pagina is te zien welke media de foto, in verschillende varianten, van hem overnamen. Al Jazeera was één van die media en publiceerde nog meer foto’s die Schwan dezelfde dag nam. En ook op zijn persoonlijke Instagrampagina plaatste de fotograaf zijn foto.

Wie de foto via de Reversed Image Search van Google zoekt, kan soms een zoekresultaat met een oudere datum tegenkomen. Dit zegt echter niets: nieuwe artikelen met een nieuwe foto kunnen worden aangeraden in de kantlijn van oudere artikelen. Dan komt op Google de datum van de publicatie van het oudere artikel te staan.

Het zou kunnen dat dat de basis is van het nepnieuws omtrent deze foto. Deze is in ieder geval genomen op 24 februari 2022, door fotograaf Wolfgang Schwan.

(Stand van zaken: 28/02/22)