Foto van menigte werd in 1991 gemaakt in Moskou

"Ondertussen de 31e juli in Frankrijk.." schrijft een Facebookgebruiker bij een afbeelding met een Franse tekst er op. 'La 4e vague, c’est nous', ofwel 'de vierde golf, dat zijn wij', staat op de foto van een enorme mensenmassa. Maar is dit wel een foto van een protest in Frankrijk?

Beoordeling:

De foto werd in 1991 gemaakt in Moskou. Het heeft dus absoluut niets met Frankrijk of recente demonstraties tegen coronamaatregelen te maken.

Feiten:

De afgebeelde demonstratie vond niet plaats in Frankrijk in 2021, maar al tientallen jaren eerder, op 10 maart 1991, op het Manegeplein ( Манежная площадь) in Moskou. Honderdduizenden inwoners van Moskou kwamen bijeen om te protesteren tegen de toenmalige president van de Sovjet-Unie, Michail Gorbatsjov. Dit gebeurde in aanloop naar het referendum over het behoud van de Sovjet-Unie, op 17 maart 1991.

Het beeld is op verschillende plekken terug te vinden in telkens iets andere uitsnedes. Fotograaf Dominique Mollard maakte een foto van de menigte voor persbureau AP. Ook het Boris Jeltsin Museum heeft een foto uit bijna exact dezelfde hoek op zijn website. Zij schrijven deze toe aan fotograaf Dmitry Sokolov van het Russische persbureau TASS.

Ook op recentere Google Maps beelden van het Manegeplein is te zien dat de foto op dit plein in Moskou is genomen. De gele gebouwen en het gebouw met het puntige dak en pilaren zijn duidelijk te herkennen.

De foto in de Facebookpost is waarschijnlijk een uitsnede van de AP-foto. De manier waarop de vlaggen in de menigte hangen komt hiermee overeen, terwijl de vlaggen bij de foto van Dmitry Sokolov duidelijker in de wind wapperen. Het staat in ieder geval vast dat de foto op 10 maart 1991 in Moskou werd gemaakt, en niet in Frankrijk op 31 juli 2021.

In het licht van recente demonstraties tegen coronamaatregelen in heel Europa werd al vaker een oude afbeelding in een verkeerde context gedeeld. Dpa schreef er al meerdere factchecks over (hier, hier en hier).

(Stand van zaken: 27/08/2021)