Koopcontract van nazi-villa blijkt een vervalsing

Als we sociale mediagebruikers moeten geloven is de Oekraïense president Zelensky drukker met het beheren van zijn vermogen dan de oorlog in eigen land. Dit keer zou de president in het Duitse Wandlitz een oude villa van Joseph Goebbels, de minister van propaganda onder Hitler, hebben gekocht voor 8 miljoen euro. Een reden om de steun aan Oekraïne direct te stoppen? Nee, want het verhaal hangt enkel van onwaarheden aan elkaar.

Beoordeling

Zelensky kocht geen oude villa van Goebbels. Het koopcontract dat als bewijs moet dienen is vervalst: de notaris die volgens het contract de koop bekrachtigde mag al jaren deze functie niet meer uitvoeren.

Feiten

Het grondstuk met de villa van Goebbels ligt in Wandlitz, aan de Bogensee. Het wordt beheerd door het overheidsbedrijf BIM - Berliner Immobilienmanagement. Een woordvoerder van BIM laat Deutsche Presse-Agentur (dpa) weten dat het bericht over de koop onjuist is: "Het grondstuk is nog altijd het eigendom van de deelstaat Berlijn."

Ook het kantoor van de burgemeester van Wandlitz, Oliver Borchert, bevestigt dit tegenover dpa. "Er is geen informatie over de verkoop van de voormalige Goebbels-villa beschikbaar", aldus een woordvoerder van de burgemeester.

Vervalst contract

Hoe kan het dan dat online een koopcontract wordt gedeeld, waarin staat dat de villa voor ruim 8 miljoen verkocht is in oktober 2023? Dat koopcontract blijkt een vervalsing te zijn. Zo wordt op het contract - boven het stadssymbool van Berlijn - de notaris genoemd die het contract opgemaakt en bekrachtigd zou hebben: Friederike Schulenburg.

Dpa zocht contact met mevrouw Schulenburg via de telefoon. Ze liet weten niets met het verhaal te maken te hebben. Alleen al vanuit wettelijk oogpunt zou dat onmogelijk zijn: Schulenburg is inmiddels boven de tachtig, en in Duitsland is per wet geregeld dat je hooguit tot je zeventigste de functie van notaris mag vervullen. Schulenburg is overigens nog wel werkzaam als advocate.

Daarnaast is de woordkeuze in het document vreemd, ontbreekt er een officiële zegel en een handtekening. Alles wijst er dus op dat het document een vervalsing is. Schulenburg omschreef het vervalste document als "amateuristisch".

Oorsprong bericht

Verschillende sociale media-accounts van ene Sabine Mels hielpen het nepnieuws over de aankoop de wereld in. In een video beweert zij bij BIM te werken. Ze zou van een voormalige collega het verhaal over de aankoop hebben gehoord. Een vertegenwoordiger van BIM liet dpa echter weten: "Er is bij BIM nooit een collega geweest met de naam Sabine Mels." Dpa zocht contact met het online profiel, maar kreeg tot om heden geen reactie.

Er klopt dus niets van het verhaal. Waar het wel goed tussen past, is de trend op sociale media om Oekraïense politici ongefundeerd van corruptie te beschuldigen. Zo zou Zelensky in oktober 2023 ook al peperdure jachten hebben gekocht, en de voormalig minister van Defensie, Oleksii Reznikov, een Franse villa voor zijn dochter. Niets daarvan was waar.

Russisch narratief en villageschiedenis

Dat Zelensky met deze foute bewering ook actief in verband wordt gebracht met Goebbels, en dus de nazi-ideologie, past ook binnen het Russisch narratief in de oorlog. Een van Poetins doelen na de inval in Oekraïne in februari 2022 was onder andere de "denazificatie van Oekraïne", aldus de Russische president. Rusland zoekt maar al te graag bewijs voor een connectie tussen nazi's en Oekraïne.

Goebbels was een van Hitlers trouwste medewerkers. In 1936 kreeg hij het grondstuk in Wandlitz cadeau van de stad Berlijn. Hij bouwde zijn villa, en ontving daar regelmatig prominenten als ook maîtresses.

Aan het eind van de oorlog werd het gebouw door de geallieerden als provisorisch ziekenhuis gebruikt. In de tijd van de DDR was het een onderkomen voor de Freie Deutsche Jugend. Sinds 2000 staat het gebouw leeg. Verschillende pogingen om het te verkopen liepen op niks uit - onder andere door de beladen geschiedenis van het grondstuk. Een geschiedenis waar Zelensky tot op heden geen deel van uitmaakt.

(Stand van zaken: 09.01.2023)