Geen voorspelling
The Simpsons onterecht gelinkt aan Hawaï en energiewapens
22.8.2023, 13:08 (CEST), laatst geüpdate: 22.8.2023, 13:50 (CEST)
De Amerikaanse cartoon The Simpsons wordt de gekste voorspellingen toegedicht. De serie wordt nu gebruikt in een bredere theorie over de branden in Hawaï. Die zouden veroorzaakt zijn door zogenaamde 'energiewapens' en daar waarschuwden de Simpsons volgens sommigen al voor. Het fragment wordt meermaals gedeeld, maar is de link wel echt te leggen?
Beoordeling
De aflevering in kwestie gaat niet over energiewapens en wordt onterecht gelinkt aan de branden op Hawaï. De verwoesting van de Simpsons-stad Springfield wordt in de aflevering veroorzaakt door een zonnestraal die weerkaatst op een standbeeld.
Feiten
Begin augustus werd het Hawaïaanse eiland Maui opgeschrikt door felle branden, waarbij meer dan honderd mensen omkwamen. Gevreesd wordt voor nog veel meer slachtoffers. Het nieuws van de branden zorgde internationaal ook voor wilde theorieën. Het idee dat de ramp opzettelijk was veroorzaakt met behulp van een 'directed energy weapon' (DEW), een 'gericht energiewapen', werd gretig gedeeld. Gerichte lasers zouden de boosdoener zijn.
Maar er is geen bewijs om deze theorie te ondersteunen, zoals Deutsche Presse-Agentur (dpa) in een Franstalige factcheck al liet zien. Hoewel het gebruik van dergelijke energiewapens wordt onderzocht in verschillende landen, wordt het nog niet op bredere schaal toegepast in de praktijk. Dat schrijft ook de Government Accountability Office (GAO), een Amerikaans controleorgaan, in april 2023.
Aflevering verkeerd geïnterpreteerd
De Simpsons-aflevering die online wordt gekoppeld aan deze DEWs en aan de situatie op Maui is te vinden door op wat uitspraken uit de gedeelde fragmenten te zoeken. De leus 'we will rebuild' (we zullen herbouwen) geeft resultaten. Zo is een bericht uit 2016 van het officiële X-account van The Simpsons te vinden met die tekst, gepaard met een afbeelding van de verwoeste stad.
De leus is ook te vinden op de website Simpsons Wiki. Het fragment komt uit de eerste aflevering van seizoen 28 en werd voor het eerst uitgezonden op 25 september 2016.
DEWs worden in de aflevering nooit genoemd. De verwoesting in het fragment wordt veroorzaakt doordat een zonnestraal weerkaatst op een standbeeld. Dit zit in het begin van de aflevering en is ook te zien op YouTube. De rest van de aflevering gaat over de jeugdherinneringen van meneer Burns, een bekend personage uit de serie. Er is geen sprake van lasers die met opzet worden ingezet.
De vermeende helderziendheid van de schrijvers achter The Simpsons is een terugkerend thema online. De serie heeft inderdaad wel eens een vooruitziende blik, maar een voorspelling wordt de serie vaak ook onterecht toegeschreven. Dpa liet dat al vaker zien (hier, hier, hier en hier).
(Stand van zaken: 22.08.2023)
Tekst opnieuw gepubliceerd op 22.08.2023 na verbetering van een vertaalfout.
Links
Facebookpost I en bericht op X (gearchiveerd hier, hier, video gearchiveerd)
Facebookpost II en TikTok (gearchiveerd hier, hier, video gearchiveerd)
Over branden Maui (gearchiveerd)
Over gebruik DEWs (gearchiveerd)
Franse dpa-factcheck over DEWs
Sociale mediabericht The Simpsons (gearchiveerd)
Quote op Simpsons Wiki (gearchiveerd)
Over aflevering (gearchiveerd)
Fragment op YouTube (gearchiveerd)
Over dpa-factchecks
Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.
Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.
Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.