Filmopnames in Letland voor korte film over de oorlog

Is wat we zien en horen over de oorlog in Oekraïne allemaal wel echt? Sommigen twijfelen daaraan. Zo wordt op sociale media een korte video gedeeld waarin filmopnames worden getoond, met de oproep om niets te geloven over wat je hoort of ziet over Oekraïne. Maar geeft de video wel een goede reden geen enkel beeldmateriaal uit Oekraïne meer te geloven?

Beoordeling

De video toont filmopnames van een korte film over de ervaringen van een jonge Oekraïense vrouw in de oorlog. De opnames vonden plaats in Letland. Het is geen bewijs dat de oorlog in scène wordt gezet.

Feiten

De beelden zijn afkomstig van filmopnames voor een korte film genaamd 'Hoop'. Die volgt een jonge Oekraïense vrouw die haar geliefde verliest in het conflict, gebaseerd op een waargebeurd verhaal. Daar kwam BBC-journalist Shayan Sardarizadeh achter.

De Letse openbare omroep maakte een reportage over de filmopnames op een oude militaire basis in de Letse stad Sigulda. In de reportage is te zien dat het om dezelfde beelden gaat als degene die gedeeld worden op sociale media.

De scène die gefilmd wordt vanaf 0:07 in de Letse videoreportage komt overeen met de beelden omstreeks 0:20 in de gedeelde video. De smalle gang, blauwe tegels en explosie zijn hetzelfde. De vrouw in jeans, witte laarzen, zwarte pufferjas en met een filmklapper in de hand, is te zien in de reportage omstreeks 0:14 en in de korte video helemaal in het begin.

De vrouwelijke hoofdrol wordt vertolkt door Oekraïense actrice Marina Bilous. Uit een Oekraïens interview met de regisseur Artem Kocharyan, blijkt dat de opnames gedurdende de maand maart plaatsvonden in verschillende locaties in Letland.

Terugkerende desinformatie

Het idee dat wereldgebeurtenissen, zoals de oorlog in Oekraïne of de coronapandemie, volledig of deels in scène worden gezet is allesbehalve nieuw. Beschuldigingen van zogenaamde 'crisisacteurs' duiken regelmatig op en vormden al vaker het onderwerp van een factcheck van Deutsche Presse-Agentur (dpa). Reden om de oorlogsbeelden uit Oekraïne op het nieuws niet serieus te nemen, geven deze valse beschuldigingen dus allerminst.

(Stand van zaken: 06.04.2023)