Nepnieuws over Gates en WHO

Bangmakerij over inzet leger bij hypothetische pandemie

14.8.2024, 16:30 (CEST)

Een toekomstige vogelgrieppandemie is niet ondenkbaar, maar voorlopig niet aan de orde. Mocht het zover komen, dan bepalen nationale overheden de aanpak, bijgestaan met advies door de WHO.

Bill Gates en de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zouden regeringen hebben opgedragen om het leger te mobiliseren om weigeraars van mRNA-vaccins op te pakken tijdens de vogelgrieppandemie die op komst zou zijn. Dat wordt beweerd door verschillende Facebookgebruikers (hier en hier). Feit of fictie?

Beoordeling

Fictie. De bewering wordt met klem ontkracht door zowel de WHO als de Bill & Melinda Gates Foundation. Nergens is betrouwbaar nieuws over de bewering te vinden. De bewering is afkomstig van een website die bekendstaat om het verspreiden van desinformatie.

Feiten

Een van de Facebookposts bevat een link naar een bericht dat verscheen op een X-account dat van Jim Ferguson, voormalig kandidaat voor het Britse parlement namens de Brexit Party, lijkt te zijn. De Facebookpost is een woordelijke vertaling van dat Engelse X-bericht. Het X-bericht bevat weer een link naar een artikel op de website The People's Voice en is op zijn beurt weer knip-en-plakwerk van dat artikel.

The People's Voice is een website die lijkt te bestaan voor maar één doel: het verzinnen en verspreiden van nepnieuws. Deutsche Presse-Agentur (dpa) heeft al vaak valse beweringen afkomstig van deze website ontkracht, zoals hier, hier en hier.

Bewering verzonnen

Ook ditmaal blijkt het nieuws dat online rondgaat simpelweg verzonnen. Communicatiedirecteur van de WHO Gabby Stern schreef op X een reactie op het bericht van Ferguson: "Dit is een leugen, een gevaarlijke leugen. Het is tragisch dat leugens over wetenschap en gezondheid zo moedwillig worden verspreid terwijl mensen hun best doen om weloverwogen beslissingen te nemen over hun gezondheid en die van hun gezin."

Ook Maria van Kerkhove, directeur crisisparaatheid en preventie voor epidemieën en pandemieën bij de WHO, reageerde via X op de bewering: "Leugens verspreiden zich op sociale media. De WHO heeft niet de macht om iemand op te sluiten. Beweringen dat de WHO hiervoor samenwerkt met regeringen zijn onjuist en gevaarlijk."

In een e-mail aan dpa benadrukte de WHO daarbij: "De WHO is een wetenschappelijke en technische organisatie die is opgericht en wordt geleid door de 194 regeringen die lid zijn. De WHO geeft technisch advies en ondersteuning aan deze lidstaten. Het zijn de soevereine lidstaten die beslissingen nemen en acties ondernemen met betrekking tot de gezondheid van hun bevolking. Het is een boosaardige onwaarheid en leugen om te beweren dat de WHO enige betrokkenheid van militairen heeft voorgesteld, zoals vermeld in deze ongegronde beschuldigingen, noch heeft de WHO de mogelijkheid om vaccinatiemandaten op te leggen. Deze beweringen zijn gewoon niet waar."

Ook de Bill & Melinda Gates Foundation ontkende de bewering, kort en bondig, via de mail aan dpa: "De bewering is onjuist".

Een zoekopdracht met de zoekmachine van Google levert ook geen enkel bericht van betrouwbare media op, waarin wordt bevestigd dat een leger ingezet zou moeten worden op bevel van Bill Gates of de WHO.

Vogelgrieppandemie?

Vooralsnog is er bovendien geen sprake van een vogelgrieppandemie. De WHO spreekt van een pandemie wanneer een ziekte-uitbraak aan bepaalde criteria voldoet, waaronder dat de ziekteverwekker wordt overgedragen van mens op mens en dat er uitbraken zijn in ten minste twee WHO-regio's. Zo ver is het nog niet, liet een WHO-woordvoerder onlangs nog weten aan dpa.

Vogelgriep is een besmettelijke ziekte die voornamelijk bij vogels voorkomt, maar soms ook zoogdieren en in (voorlopig nog) zeldzame gevallen ook mensen besmet. Mensen kunnen besmet raken door intensief contact met besmette dieren.

De laatste tijd klinken er steeds vaker waarschuwende geluiden van experts. Vogelgriep duikt regelmatig op bij pluimveehouderijen en verspreidt zich ook onder ander vee. Als het virus muteert en besmettelijker wordt voor mensen, dan is een pandemie niet ondenkbaar.

(Stand van zaken: 14.08.2024)

Facebookpost III (gearchiveerd I & II)

X-bericht (gearchiveerd)

Verkiezingsuitslag 2019 Barnsley East (gearchiveerd)

Artikel People's Voice (gearchiveerd)

Factchecks dpa I, II & III

Profiel & X-bericht Gabby Stern (gearchiveerd hier & hier)

Profiel & X-bericht Maria van Kerkhove (gearchiveerd hier & hier)

Resultaten Google zoekopdracht (gearchiveerd)

Over WHO (gearchiveerd)

WHO criteria pandemie (gearchiveerd)

WHO-regio's (gearchiveerd)

Dpa-factcheck vogelgrieppandemie

RIVM over vogelgriep (gearchiveerd)

NPR over vogelgriep (gearchiveerd)

NOS over vogelgriep (gearchiveerd)

Over dpa-factchecks

Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.

Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.

Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.