Kleurstof in vijver in de VS
De Seine blijft grijs-bruin en vies, ook tijdens de Spelen
31.5.2024, 10:45 (CEST)
De Franse president Macron zou hebben aangekondigd dat het water van de rivier de Seine in Parijs ter gelegenheid van de Olympische Spelen met chemische kleurstoffen blauw zal worden gemaakt. Dat wordt beweerd op Facebook en X. Op een video die wordt verspreid op X, giet iemand vanaf een bootje blauwe kleurstof in het water. Is dit wel de Seine? En bestaan er echt plannen om die blauw te kleuren voor de Spelen?
Beoordeling
Nee, er zijn geen plannen om de Seine blauw te kleuren voor de Olympische Spelen. De bewering is afkomstig van een X-account dat satire verspreid. De gemeente Parijs heeft het bericht ontkend. De video toont een meer in de VS waar iemand blauwe kleurstof in giet tegen de groei van waterplanten.
Feiten
De video en het bericht over het blauw kleuren van de Seine, circuleren ook in het Frans op sociale media als TikTok en X. De bewering lijkt oorspronkelijk afkomstig te zijn van het Franse X-account Pediavenir. Daar trof Deutsche Presse-Agentur (dpa) de oudste versie van het bericht aan, geplaatst op 18 mei.
Volgens dat bericht, dat meer dan een miljoen keer werd gedeeld, zou niet president Macron, maar de Parijse burgemeester Anne Hidalgo hebben aangekondigd dat Parijs de Seine blauw zou kleuren.
Hoe dan ook maakt de plaatser van het bericht zelf al duidelijk dat er niets van klopt. De beheerder van het account omschrijft Pediavenir als "Parodiemedia," actief in het produceren van "Realtime desinformatie." Er kan dus geen misverstand bestaan over de aard van het bericht: het is een grap.
Een vijver in de VS
Middels een reverse image search met een screenshot uit de video is de oorsprong van de beelden te achterhalen. De video werd op 12 mei geplaatst op het TikTokaccount jeffhoffman04. Onder de video staan de namen van twee bedrijven: J. R. Hoffman Ponds en Kapper Outdoors. Beide bedrijven zijn gevestigd in de Amerikaanse staat Illinois en houden zich bezig met het onderhouden van vijvers en meren.
Dezelfde video werd op 17 mei ook geplaatst op YouTube, op een account van Kapper Outdoors, met de contactgegevens van Jeff Hoffman erbij. Onder die video staat een uitleg bij wat er te zien is.
De persoon in het bootje blijkt vijververf in het water te gieten. "De vijververf vermindert het zonlicht dat op de bodem van een ondiepe vijver terechtkomt, waardoor het onkruid en de vaak ongewenste vijvervegetatie afnemen," zo valt er te lezen.
Via e-mail bevestigde Hoffman aan dpa dat de video is gemaakt bij zijn meer in Zuiden van Illinois. "Ik ben nog nooit in Frankrijk geweest om de Seine te verven, maar als ze geïnteresseerd zijn in mijn expertise ben ik beschikbaar, haha."
Desinformatie en de Spelen
De verkeerd geïnterpreteerde video hield de gemoederen flink bezig in Frankrijk. Franse persbureaus en media als AFP, Le Figaro en Les Surligneurs haastten zich om te verifiëren wat er op de video te zien is.
Gecontacteerd door Les Surligneurs liet het stadsbestuur van Parijs weten: "De stad heeft nooit blauwe kleurstof in de Seine gedaan om deze mooier te maken voor de Olympische Spelen."
Frankrijk heeft te maken met een golf van desinformatie in aanloop naar de Olympische Spelen, die van 26 juli tot 11 augustus dit jaar zullen plaatsvinden in Parijs. Dpa ontkrachtte onlangs ook al een vals bericht in deze context dat online rondging.
Zwemmen in de Seine?
De desinformatie over het water van de Seine raakt een gevoelige snaar in Parijs. Het is de bedoeling dat verschillende Olympische zwemwedstrijden zullen plaatsvinden in de Seine. Het water van de rivier is echter sterk vervuild, waardoor het al sinds 1923 verboden is om erin te zwemmen.
Parijs heeft al honderden miljoenen euro's geïnvesteerd om de Seine zwemklaar te maken voor de zomer. Recente metingen lieten nog alarmerende concentraties van gevaarlijke bacteriën zien. Desondanks zegt het stadsbestuur ervan overtuigd te zijn dat de wedstrijden kunnen doorgaan.
(Stand van zaken: 31.05.2024)
Bericht op X (gearchiveerd, video gearchiveerd)
Franse berichten op TikTok en X (gearchiveerd hier en hier)
X-account Pediavenir (gearchiveerd)
X-bericht Pediavenir (gearchiveerd)
Over reverse image search (gearchiveerd)
Zoekopdracht met screenshot (gearchiveerd)
TikTokvideo Jeff Hoffman (gearchiveerd)
Facebook J. R. Hoffman Ponds (gearchiveerd)
Website Kapper Outdoors (gearchiveerd)
YouTubevideo Kapper/Hoffman (gearchiveerd)
Factchecks AFP, Figaro, Surligneurs (gearchiveerd hier, hier en hier)
Over dpa-factchecks
Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.
Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.
Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.