Canadese sterftecijfers

'Onbekende doodsoorzaak' is iets anders dan SADS

05.09.2022, 14:56 (CEST)

De Canadese provincie Alberta publiceerde recent een lijst met doodsoorzaken. De nummer één zorgt voor speculaties online, maar verschillende diagnoses blijken door elkaar te zijn gehaald.

Een arts uit Canada maakt ook aan de andere kant van de oceaan de tongen los, met zijn uitspraken over SADS: Sudden Adult Death Syndrome. In een video beweert hij dat dit momenteel de meestvoorkomende doodsoorzaak is in de provincie Alberta. Die theorie wordt gewillig overgenomen op Facebook en de website Ninefornews, die vaker desinformatie verspreidt. Sommigen koppelen de beweringen over SADS ook aan de coronavaccins. De arts in kwestie blijkt het alleen bij het verkeerde eind te hebben.

Beoordeling

De bewering in de video is onjuist. De meestvoorkomende doodsoorzaak in Alberta was "andere slecht gedefinieerde en onbekende oorzaken". Dat is niet hetzelfde als SADS. Deze oorzaken kunnen nog van alles zijn. Er wordt bovendien nog steeds onderzoek gedaan naar de doodsoorzaken en deze worden bijgewerkt wanneer ze bekend zijn. Deze overlijdens worden ook door sommigen onterecht gekoppeld aan het coronavaccin.

Feiten

In de video waar deze bewering uit voortkomt spreekt Dr. Roger Hodkinson, een Britse patholoog die in het Canadese Alberta werkt. De cijfers waaraan Hodkinson refereert, zijn terug te vinden als downloadbaar Excelbestand op de website van de provincie Alberta (Hier gearchiveerd zonder download). De tabel geeft een top 30 van meest voorkomende doodsoorzaken van de jaren 2001 tot 2021.

In 2021 staat ‘andere slecht-gedefinieerde en onbekende doodsoorzaken’ op de eerste plaats. In totaal zouden 3362 mensen in de provincie hier in dat jaar aan zijn overleden. Op plaats twee en drie staan dementie en COVID-19. De categorie van onbekende doodsoorzaken die in 2021 bovenaan staat, komt al sinds 2019 voor in de top 30.

Onbekend is niet hetzelfde als SADS

Hodkinson zegt dat de meeste mensen overleden aan SADS. Dat klopt niet, want SADS is niet hetzelfde als ‘andere slecht-gedefinieerde en onbekende doodsoorzaken’. Onder deze laatste categorie kunnen allerlei onbekende aandoeningen, overal in het lichaam, worden geschaard.

SADS is daarentegen specifieker. Het staat voor Sudden Arrhythmic Death Syndrome, maar wordt ook wel Sudden Adult Death Syndrome genoemd. Volgens de Britse Hartstichting betekent het dat iemand overlijdt aan een hartstilstand, maar dat de oorzaak van die hartstilstand niet kan worden gevonden.

Volgens het Universitair Ziekenhuis in Leuven is vermoedelijk bij zo’n 50 procent van de SADS-gevallen de oorzaak een onderliggende hartaandoening. Dat kan bijvoorbeeld komen door een genetische mutatie die niet eerder bekend was.

Ook Meedan Health Desk schrijft dat de meeste wetenschappers geloven dat een hartaandoening de oorzaak is van SADS. Dit blijven wel vermoedens, omdat een hartaandoening vaak niet meer te achterhalen is na de dood van een persoon. Als het hart niet meer pompt, kunnen er ook geen afwijkingen in het ritme worden gevonden.

Online gaat al langer de bewering dat de vaccins tegen COVID-19 SADS zouden veroorzaken. Er is daarentegen geen bewijs dat de vaccins aan SADS linkt.

Er zijn wel cijfers over dat de ziekte COVID-19 meer gevallen van plotselinge hartstilstand veroorzaakt. De belangenorganisatie voor mensen met syndromen die gelinkt zijn aan SADS, raadt coronavaccinatie dan ook aan voor deze groep.

Cijfers bijgesteld

De 3362 overleden inwoners van Alberta in de categorie ‘onbekende of slecht gedefinieerde doodsoorzaken’ kunnen bovendien nog worden verplaatst naar een andere categorie. Daardoor zal het aantal in meest voorkomende categorie verder krimpen. Gevallen waarbij de doodsoorzaak nog wordt onderzocht, vallen hier namelijk ook onder. Als dit onderzoek is afgerond, verdwijnt deze persoon uit de categorie. Dat bevestigde een woordvoerder van de minister voor Alberta aan de zender CTV News.

Er worden op dit moment nog doodsoorzaken vastgesteld, verklaarde de woordvoerder. "Per 6 juli 2022 was het totaal aantal doden dat was geclassificeerd als ‘andere slecht gedefinieerde of onbekende doodsoorzaken’ in 2021 al met ongeveer een derde (35%) lager dan wat eerder was gepubliceerd in de dataset."

De data op de website zijn dus niet volledig actueel. Als er nog meer doodsoorzaken worden vastgesteld, kan de categorie zomaar naar de tweede plaats in de ranglijst zakken.

Hodkinson refereert in de video ook aan het overlijden van een aantal Canadese artsen in korte tijd. Dpa schreef eerder al een factcheck over hoe deze overlijdens onterecht aan de boostervaccinatie tegen COVID-19 werden toegeschreven. Hodkinson zelf kwam eerder al in opspraak door een audio-opname waarin hij te horen zou zijn. Hierin zou hij zeggen dat COVID-19 een 'hoax' is.

(Stand van zaken: 5/9/2022)

Links


Facebookpost I (gearchiveerd) (video gearchiveerd)

Facebookpost II (gearchiveerd)

Ninefornews-artikel (gearchiveerd)

Snopes over dr Roger Hodkinson (gearchiveerd)

Gegevens over doodsoorzaken Alberta via Excel (gearchiveerd)

Tabel met doodsoorzaken zonder download (gearchiveerd)

BHF over SADS (gearchiveerd)

KU Leuven over SADS (gearchiveerd)

Meedan Health Desk over SADS (gearchiveerd)

Over Meedan Health Desk (gearchiveerd)

SADS Foundation over coronavaccins (gearchiveerd)

Artikel CTV News (gearchiveerd)

Dpa-factcheck over Canadese artsen

Over dpa-factchecks

Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.

Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.

Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.