Concentratie fluoride in tandpasta is volkomen veilig

Is tandpasta giftig en geven de fabricanten dat zelf aan op de tubes? Dat lijkt in ieder geval de boodschap van een video die gedeeld wordt op sociale media. De grote boosdoener zou fluoride zijn. Maar de uitspraken in de video zijn wel erg kort door de bocht.

Beoordeling

Fluoride is een effectief middel tegen gaatjes en is goed voor de mondhygiëne. Het is enkel schadelijk in zeer grote hoeveelheden, maar dat is voor elke stof waar. Met tandenpoetsen is het quasi onmogelijk om zo'n schadelijke hoeveelheden binnen te krijgen. 

Feiten

Het klopt dat er een gifwaarschuwing voor fluoride op tandpastatubes staat. Deze werd in 1997 opgelegd door de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA). De vereiste waarschuwing kwam er echter niet omdat bleek dat fluoride in tandpasta werkelijk gevaarlijk zou zijn. De FDA wou de consument simpelweg bewust maken van het feit dat fluoride een medicijn is, en bijgevolg mogelijke bijwerkingen heeft.

Fluoride is een mineraal afgeleid van fluor. Hoewel fluor bijzonder giftig is, is fluoride dat niet, zoals Deutsche Presse-Agentur al eerder schreef. Fluoride is namelijk de binding van fluor met een ander element, en zelf niet giftig. Belangrijk om op te merken is dat werkelijk elke stof in te grote hoeveelheden schadelijk is voor het menselijk lichaam, zelfs water. De hoeveelheden fluoride in tandpasta maken het echter zeer moeilijk om een te grote hoeveelheid binnen te krijgen. 

Een te hoge inname van fluoride kan op korte termijn leiden tot maagproblemen en braken. Op langere termijn bestaat het risico op fluorosis, wat tand en botproblemen kan opleveren. Dat is echter zeer zeldzaam. De dagelijkse bovengrens van aanbevolen fluorideopname ligt bij kinderen op 2,2 mg en bij volwassen op 10 mg. Geschat wordt dat van een gewone tandenpoetsbeurt kinderen ongeveer 0,3 mg en volwassenen 0,1 mg binnenkrijgen, ver onder de bovengrens. 

De website chemical safety facts berekende dat om te sterven aan een fluorideoverdosis het nodig is ongeveer 33 tubes tandpasta in één keer te eten. Dus hoewel fluoride in bepaalde hoeveelheden - net als eender welke andere stof - schadelijk kan zijn, is het onmogelijk om enkel met tandenpoetsen die hoeveelheden binnen te krijgen. 

Fluoride tegen gaatjes

Waarom zit fluoride eigenlijk in tandpasta? In tegenstelling tot wat in de video beweerd wordt, helpt het bij het voorkomen van gaatjes. Bacterieën in de mond produceren namelijk zuren met voedselresten die achterblijven. Deze zuren tasten het tandglazuur aan. Dit kan leiden tot gaatjes of zelfs uitvallende tanden.

Fluoride mengt zich met het tandglazuur, maakt het sterker en vertraagd de afbraak door de zuren. Het is dus een zeer effectief middel om tanden te beschermen. 

Het is zelfs zo effectief dat overheden in de 20e eeuws begonnen met fluoride toe te voegen aan het drinkwater, ook in Nederland. Nederland hield hier echter mee op in 1976, maar in vooral Angelsaksische landen gebeurt het nog wel. In België wordt momenteel ook geen (p.8) fluoride aan het drinkwater toegevoegd. Fluoride komt wel van nature voor in drinkwater, maar niet in schadelijke hoeveelheden. 

Over fluoride en de aanwezigheid ervan doen veel misverstanden de ronde. De uitspraken in deze video werden eerder ook al gecontroleerd door Health Feedback. Deutsche Presse-Agentur publiceerde ook al meerdere factchecks om het een en ander op te helderen rond fluoride (hier, hier, hier, hier, hier, en hier)

Charlotte Gerson

De vrouw in de video is overigens Charlotte Gerson. Zij is de dochter van Max Gerson, een arts die een alternatieve geneeswijze voor kanker ontwikkelde. Hoewel deze therapie gezond kan zijn, indien ze niet excessief gebeurt, is er geen enkel wetenschappelijk bewijs dat ze werkt tegen kanker. 

(Stand van zaken: 13.07.2022)