Militaire rookschermen werden gemaakt met chemische stoffen, niet met radiogolven

Een oude video toont hoe een vliegtuig een grote rookpluim verspreidt over de zee en zo een oorlogschip aan het zicht onttrekt. "Het lijkt erop dat ze de "Haarp"-technologie al de jaren 1920 aan het testen waren", zo klinkt het commentaar van een Facebookgebruiker die de video online deelt. Van de HAARP-technologie wordt vaak gezegd dat het het weer kan manipuleren. Maar is deze technologie al 100 jaar oud?

Beoordeling

Het filmpje is effectief een 100 jaar oud, maar heeft niets met HAARP te maken. Het toont de Amerikaanse marine die bij een test een rookscherm gebruikt, gemaakt uit chemische stoffen. HAARP is een onderzoek naar radiogolven in de atmosfeer en dateert uit de jaren '90. De twee staan dus volledig los van elkaar.

Feiten

De video is wel degelijk zowat 100 jaar oud en is terug te vinden op YouTube. In de titelkaart van de stille film staat dat de luchtmacht de rookschermen kan gebruiken als beschermingsmiddel voor de oorlogsschepen.

De precieze oorsprong, inclusief tijdstip en locatie, is niet met volledige zekerheid te achterhalen. De video in de Facebookpost is afkomstig van Geopizza podcast, een geschiedenispodcast waarvan het watermerk zichtbaar is op de foto. Zij delen het op twitter met de boodschap dat de video uit 1923 komt. Het is mogelijk dat het deel uitmaakte van een reeks oefeningen en tests die plaatsvonden aan de Amerikaanse oostkust in 1921 en 1923. Toen organiseerde Billy Mitchell, de 'founding father' van de Amerikaanse luchtmacht, die oefeningen om de meerwaarde van een luchtmacht te bewijzen. Het gebruik van rookschermen was één van de dingen die daar toen getest werden.

Volgens verschillendebronnen zou voor dat rookscherm de chemische stof titaantetrachloride gebruikt zijn. Dat is zeer aannemelijk. Wanneer titaantetrachloride in contact komt met vocht in de lucht creëert het een dikke rookpluim. Het werd niet enkel gebruikt door het leger, maar ook op filmsets. Het rokende effect is goed te zien in deze video. Hoe dan ook werd er haast altijd een chemische stof gebruikt om zo'n rookscherm te maken. Het zogenaamde "aerosolhydrochloridezuur", of chloorzuur, is eveneens een chemisch ingrediënt dat kan gebruikt worden om een rookscherm te maken, wanneer je het mengt met ammoniak.

Wat is HAARP?

High-frequency Active Auroral Research Program, HAARP voor de vrienden, is een Amerikaans ex-militair onderzoeksinstituut in Alaska. Het bestudeert de ionosfeer. In de jaren '90 was het Amerikaanse leger daarin geïnteresseerd omdat het een rol speelt bij het verspreiden van radiosignalen.

Dat is dus iets volledig anders dan het gebruik van chemische stoffen om een rookscherm te creëeren, zoals te zien is in de video. Er circuleren al jaren allerlei geruchten rond HAARP, waaronder dat het systeem het weer zou kunnen manipuleren. Dat klopt niet, zoals dpa al eerder schreef. Het is in de troposfeer en stratosfeer dat de weersomstandigheden op aarde zich vormen, niet de ionosfeer. Kortom, HAARP en de video hebben niets met elkaar te maken.

(Stand van zaken: 02/05/2022)