Foto toont BLM-protest in 2020, geen coronaprotest

Twee foto's van protesterende mensenmassa's op de Dam worden gedeeld op sociale media. Het ene zou een coronaprotest tonen, het tweede een klimaatprotest. Toch zou de NOS het aantal aanwezige mensen volledig anders inschatten: 20.000 mensen op het coronaprotest, 40.000 op het klimaatprotest. En dat terwijl op de foto's de massa er even groot uitziet. Althans, dat wordt er over gezegd op Twitter en Facebook (o.a. hier en hier gearchiveerd). In sommige van de posts staan de foto's boven elkaar, met de linkse foto bovenaan.

Beoordeling

De linkse foto toont helemaal geen coronaprotest, maar een Black Lives Matter-manifestatie in juni 2020. Schattingen van aanwezigheden op zo'n protest worden gemaakt door de politie, niet de media.

Feiten

De twee foto's werden voor het eerst foutief met elkaar vergeleken op Twitter, waar het bericht werd gespot en ontkracht door Nieuwsuur-journalist Rudy Bouma.

De linkse van de twee foto's, die een coronaprotest moet voorstellen, dateert in werkelijkheid van juni 2020. Het werd genomen tijdens een protest van de Black Lives Matter-beweging. Ze werd onder andere gebruikt door RTL Nieuws in haar berichtgeving hierover. Het rode hotdogkraam links en de witte bestelwagen met limoengroene achterkant zijn duidelijk herkenbaar in beide afbeeldingen.

Het blijft onduidelijk hoeveel mensen er nu precies naar de Dam kwamen die dag, omdat de organisatie en het politie-optreden chaotisch verliep. Er wordt doorgaans gesproken van "ruim 5.000 mensen"

De rechtse foto wordt wel correct geïdentificeerd als een klimaatprotest dat plaatsvond op de Dam in Amsterdam afgelopen zaterdag, 6 november 2021. Die foto werd door NOS gebruikt in haar verslaggeving over de manifestatie. In dat artikel wordt het cijfer geschat op 40.000 mensen door de organisatie, hetgeen wordt bevestigd door de politie als een "aardig kloppende inschatting".

Los van de foute foto is er nog een andere fout in het bericht. Het is namelijk helemaal niet de taak van de media om te schatten hoeveel mensen komen opdagen op een protestactie. Dat doet de politie, onder meer door het gebruik van tools en kaarten, zo legt de NOS uit.

Het verkeerd gebruiken van foto's en video's om (corona)protesten voor te stellen is een trend die al sinds het begin van de coronapandemie speelt. Zo schreef het Duitse persbureau dpa (Deutsche Presse-Agentur) al vaker over zulke gevallen, zoals een Russische foto uit 1991 of een Parijse protestactie in 2018

(Stand van zaken: 09/11/2021)