Geen sprake van 'mondkapjesschimmel' in fotocollage

Een fotocollage met vijf foto’s die circuleert op sociale media toont mensen met roodheid en huidirritaties in het gezicht. 'Mondkapjes schimmel', zeggen meerderefacebookgebruikers maar veroorzaken mondmaskers echt zulke huidaandoeningen? 

BEOORDELING: Slechts één van de vijf foto’s toont huidirritaties door een mondkapje, en dan ging het om een verpleegster. De foto werd ook bewerkt. De andere foto’s tonen huidirritaties die niet veroorzaakt werden door het dragen van een mondkapje. De fotocollage deed ook al de ronde op Duitse sociale media, en dpa schreef er reeds een factcheck over.

FEITEN: De foto rechtsboven werd genomen van de Engelstalige wikipediapagina over de huidaandoening eczema herpiticum en werd in april 2018 geüpload. Dermatoloog Bing Thio, verbonden aan het Erasmus UMC in Rotterdam, legt uit wat er dan aan de hand is: "Het is een virale infectie – veroorzaakt door het herpesvirus – die de huid besmet, vaak als complicatie van eczeem. Het is erg gevaarlijk en je hebt gelijk een intraveneuze behandeling nodig. Aangezien het een virus is, loop je het zeker niet op door het dragen van een mondkapje."

De foto rechts in het midden werd genomen van de Instagrampagina van Valeria Zedde, een verpleegster op een dienst intensieve zorgen in Milaan. Ze deelde de foto van zichzelf met de maskerafdrukken op haar gezicht op 13 maart 2020, op het hoogtepunt van de eerste coronagolf in Italië. De foto werd later bewerkt: de markeringen op haar gezicht zijn donker en dieper dan in de originele foto. In april van dit jaar berichtte het dpa-factcheckteam hier al over. "Het soort van mondkapjes dat verpleegster dragen spant erg, en dat veroorzaakt die strepen. Het is oncomfortabel, maar het trekt weer weg", zegt dokter Thio.

De foto rechtsonder is van een vrouw met rosacea, een chronische huidaandoening. De foto werd toegevoegd aan een fotodatabase. De exacte oorzaak van rosacea is onbekend, hoewel erfelijkheid een rol kan spelen. Het vermindert de barrièrefunctie van de huid, waardoor die gevoeliger is aan invloeden van buitenaf. "En dan krijg je ontstekingen en roodheid", vertelt dokter Tio.

De foto linksonder toont een kind met de typische kinderziekte waterpokken. De foto werd onder andere gedeeld op een fotodatabase in mei 2016. Maar volgens dokter Tio is hier iets anders aan de hand. "Die markeringen lijken mij meer acne. Een mondkapje zal geen acne veroorzaken of verergeren", verduidelijkt hij.

De oorsprong van de foto linksboven is onduidelijk. "Het is waarschijnlijk een geval van eczeem", zegt dokter Thio. Opnieuw is de exacte oorzaak van eczeem onduidelijk. Soms is er een erfelijke aanleg, bij atopie. Dat uit zich dan in eczeem, astma en hooikoorts. "Die groep mensen kan wel wat last ondervinden van het dragen van een mondkapje", vertelt dokter Thio.

Op een foto na tonen de foto’s dus geen huidirritaties veroorzaakt door het dragen van mondkapjes. "Ik zie heel weinig huidproblemen als gevolg van mondkapjesgebruik. De enige groep die er effectief last van heeft zijn de dokters en verplegers", zegt dokter Thio. "Een persoon die doorheen de dag een mondkapje draagt wanneer dat nodig is zal geen last hebben." Zelfs in het onwaarschijnlijke geval dat je huid je parten speelt door het dragen van een mondkapje is er volgens dokter Thio geen reden tot paniek. "Je huid kan namelijk altijd herstellen: de huidcellen vernieuwen om de 28 dagen."

---
Links:

Facebookpost I: https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=2432027510435027&id=100008834046341 (gearchiveerd: http://dpaq.de/0R7r0)

Facebookpost II: https://www.facebook.com/lotje.roosje.7/posts/332476501275089 (gearchiveerd: http://dpaq.de/a87Kv)

Facebookpost III: https://www.facebook.com/henny.bouman.94/posts/3993265044081159 (gearchiveerd: http://dpaq.de/BGrWe)

Facebookpost IV: https://www.facebook.com/martina.horstman.1/posts/3156282567754459 (gearchiveerd: http://dpaq.de/N9Y9n)

Duitse dpa factcheck: https://dpa-factchecking.com/germany/200810-99-113437/

Over dermatoloog Bing Thio (Erasmus UMC): https://www.erasmusmc.nl/nl-nl/patientenzorg/zorgverleners/thio-bing (gearchiveerd: http://dpaq.de/FdvnU)

Engelstalige wikipedia pagina eczema herpiticum: https://en.wikipedia.org/wiki/Eczema_herpeticum (archived: http://dpaq.de/iJAfB )

Foto in “Wikimedia Commons” met datum van upload: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Eczema_herpitcum.jpg (gearchiveerd: http://dpaq.de/CkvKG )

Instagrampost van Valeria Zedde met maskerafdrukken op gezicht (13 maart 2020): https://www.instagram.com/p/B9qsjL9o8w_/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/5Y3EQ )

dpa factcheck over de getrukeerde foto (2 april 2020): https://www.presseportal.de/pm/133833/4563316 (gearchiveerd: http://dpaq.de/oSCyk )

Foto van vrouw met rosacea in de ‘Shutterstock’ database: https://www.shutterstock.com/de/image-photo/portrait-happy-smiling-senior-woman-rosacea-498876976 (gearchiveerd: http://dpaq.de/Q4cEG)

Over rosacea: https://huidfonds.nl/je-huid/huidaandoeningen/rosacea/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/Dou8a)

Foto van kind met waterpokken in de ‘iStockPhoto’ database: https://www.istockphoto.com/nl/foto/chickenpox-varicella-gm532264684-94184453 (gearchiveerd: http://dpaq.de/nzNY1)

Over atopisch eczeem: https://www.gezondheidenwetenschap.be/richtlijnen/atopisch-eczeem-bij-volwassenen(gearchiveerd: http://dpaq.de/78Jsd)

Over waterpokken: https://www.rivm.nl/waterpokken (gearchiveerd: http://dpaq.de/gkk9U)

---

Contact met het dpa-feitencheckteam: factcheck-netherlands@dpa.com