'HAARP-poollicht' enkel zichtbaar boven Alaska

Op 5 november 2023 kon in delen van België het poollicht worden waargenomen; een privilege dat meestal enkel noordelijker gelegen landen te beurt valt. Dit natuurspektakel zorgt echter voor scepsis online: net in die periode was het HAARP-instituut in Alaska bezig met experimenten rond het poollicht. Was het poollicht in België eerder het werk van Amerikaanse wetenschappers dan een natuurlijk fenomeen of is hier sprake van een toevallige samenloop van omstandigheden?

Beoordeling

Nee, het poollicht boven België werd niet veroorzaakt door HAARP maar door sterke zonneactiviteit. HAARP is slechts krachtig genoeg om op een heel korte periode op één specifiek punt in de atmosfeer een artificieel poollicht te creëren.

Feiten

Het HAARP-onderzoeksinstituut in Alaska kondigde inderdaad aan van 4 tot 7 november experimenten te doen in de ionosfeer, de laag van de aarde waar ook het poollicht ontstaat. Met het gebruik van radiopulsen wordt onder meer artificieel poollicht gecreëerd.

Het natuurlijke poollicht op 5 november was niet enkel in België te zien, maar ook bijvoorbeeld in Engeland of boven de Alpen. In de mededeling van HAARP staat echter dat het artificiële poollicht slechts in een straal van 500 kilometer rond de installatie in Gakona, Alaska te zien is. 

Dat het artificiële poollicht van HAARP niet te zien was tot in België, wordt ook aan Deutsche-Presse Agentur (dpa) bevestigd door dr. Romain Maggiolo, onderzoeker aan het Belgisch Instituut voor Ruimte-Aeronomie (BIRA). Volgens Maggiolo heeft geen enkele door mensen gemaakte installatie de capaciteit om de bovenste lagen van de atmosfeer te verstoren zoals dat gebeurt bij het natuurlijke poollicht. 

Poollicht

Het natuurlijke poollicht is het resultaat van zonneactiviteit. De zon is een actieve ster, aldus Maggiolo, en uitbarstingen op het oppervlak van de zon leiden tot zonnewinden vol elektrisch geladen partikels die richting de aarde gaan. 

Deze partikels exciteren de atomen en moleculen die zich in de hoogste lagen van de atmosfeer bevinden en dragen hun energie over. Deze overtollige energie wordt uitgestraald in de vorm van licht, wat we kennen als het poollicht. 

Waarom is het poollicht dan niet overal op aarde zichtbaar? Maggiolo legt uit dat het grootste deel van de partikels die van de zon komen, worden afgeleid door het magnetisch veld van de aarde. Rond de polen zijn er echter poolovalen (een noordelijke en een zuidelijke) waar deze partikels wel tot in de atmosfeer geraken. Daar is het poollicht dus zichtbaar als de weersomstandigheden het toelaten.

Dit poolovaal strekt zich maar zelden tot boven België uit. Hoe groot het is, hangt samen met de sterkte van de zonneactiviteit. Die is niet geheel willekeurig, maar hangt af van de zonnecyclus van ongeveer 11 jaar. Momenteel zit de zonnecyclus redelijk dicht bij het maximum.

Hoe sterk deze zonneactiviteit het magnetisch veld van de aarde verstoort en hoe groot de poolovalen zijn, wordt uitgedrukt met de Kp-index. Om het poollicht in België te kunnen waarnemen is een Kp-index van minstens 7 nodig. Op 5 november was een sterke zonnestorm verantwoordelijk voor een Kp-index van 7.

Dit zorgde ervoor dat de noordelijke poolovaal zuidelijk genoeg reikte om het poollicht in België zichtbaar te maken. Het is een uitzonderlijke gebeurtenis volgens Maggiolo, maar geen grote verrassing aangezien de zonnecyclus bijna op zijn maximum zit. Het poollicht boven België op die dag heeft dus een natuurlijke verklaring. 

HAARP-experiment

Tussen 4 en 7 november voerde het HAARP-instituut in Alaska (dat regelmatig voorkomt in ongegronde complottheorieën) een experiment uit om artificieel poollicht te creëren. Door korte radiosignalen de ionosfeer in te sturen proberen ze, net zoals zonnepartikels dat doen, atomen en moleculen te exciteren zodat deze licht beginnen uit te stralen. Deze verstoring van de atmosfeer wordt dan gemeten.

Is het dan puur toeval dat net op het moment dat het poollicht boven België zichtbaar is er in Alaska artificieel poollicht gecreëerd wordt? Volgens Maggiolo wel. Zoals hierboven aangehaald is het 'poollicht' van HAARP slechts zichtbaar in een straal van 500 kilometer en dit slechts een korte periode. 

De reden waarom dit experimenteel effect zo beperkt is, moet volgens Maggiolo gezocht worden bij de energie die nodig is om zo'n poollicht te creëren. Het natuurlijke poollicht is pas goed zichtbaar op verschillende plekken wanneer er een hemisferisch vermogen (instroom van energie in de atmosfeer) van minstens 50 gigawatt is.

Hoewel de HAARP-installatie volgens Maggiolo de krachtigste in zijn soort is, slaagt ook HAARP er niet in om deze energiehoeveelheid te benaderen. HAARP kan dan ook maar op één specifiek punt in de atmosfeer een erg korte tijd een artificieel poollicht creëren.

Serre in Noord-Frankrijk

Hoewel het poollicht op 5 november boven België wel degelijk een natuurlijke oorsprong had, wil dat echter niet zeggen dat elke waarneming van dat poollicht ook authentiek was.

Zo dachten meerdere mensen in de omgeving van Moeskroen en Doornik het poollicht te hebben waargenomen. Het bleek echter niet om het poollicht te gaan, maar om roze lampen van een serre in Noord-Frankrijk waar tomaten worden gekweekt.

(Stand van zaken: 21.11.2023)