Europees Hof van Justitie zei niets over aansprakelijkheid

Vijf jaar na de eerste lockdown van de coronapandemie blijft het onderwerp, en dan specifiek de coronavaccins, beroeren. Het Europees Hof van Justitie zou nu een uitspraak hebben geveld dat enkel artsen aansprakelijk zijn voor de coronaprikken. Dat wordt gedeeld op sociale media. Europese rechtspraak en aansprakelijkheid zijn niet de meest toegankelijke onderwerpen en zo'n arrest wordt al snel verkeerd voorgesteld, zo blijkt.

Beoordeling

Het arrest was een hoger beroep van een Italiaanse arts om de goedkeuring van twee coronavaccins nietig te laten verklaren. De zaak ging helemaal niet over artsenaansprakelijkheid, het Europees Hof van Justitie deed er dan ook geen uitspraak over.

Feiten

Rechters van het Europees Hof van Justitie deden op 30 januari uitspraak in hoger beroep in een zaak aangespannen door de Italiaanse arts Giovanni Frajese. Maar de rechters oordeelden helemaal niet over een aansprakelijkheidskwestie.

Frajese wilde de definitieve goedkeuring van twee coronavaccins, Spikevax van Moderna en Comirnaty van Pfizer, laten vernietigen. Hij is een bekende antivaxer in Italië die niet verlegen zit om een foute uitspraak over de coronavaccins. In 2022 werd hij zelfs geschorst door de artsenvereniging. Het beroep van Frajese werd in zijn geheel verworpen door het Hof.

Het Hof schreef wel dat artsen niet verplicht zijn om vaccins voor te schrijven of toe te dienen aan hun patiënten. Wie voor wat en wanneer aansprakelijk is met betrekking tot de coronavaccins komt helemaal niet aan bod.

Wanneer zijn artsen aansprakelijkheid?

Artsen zijn aansprakelijk voor medische fouten. Dat wordt in de Nederlandse rechtspraak gedefinieerd als een medische handeling die onzorgvuldig is uitgevoerd, waardoor een patiënt letselschade oploopt of zelfs overlijdt. Ook een ernstige schending van de patiëntenrechten kan gezien worden als een medische fout. Toegepast op de coronavaccins zijn artsen dus verantwoordelijk om de injectie op de correcte manier te zetten.

Hoe zit het met de coronavaccins?

Farmaceutische bedrijven die een medicijn op de markt brengen en daartoe een vergunning hebben, zijn aansprakelijk voor dat product. Dat geldt ook voor de coronavaccins. Zij moeten ook de langetermijneffecten van het medicijn monitoren.

Het enige verschil met de coronavaccins is dat indien er een schadevergoeding wordt toegewezen op basis van die productaansprakelijkheid, de lidstaat waar de prik werd toegediend onder bepaalde voorwaarden financieel verantwoordelijk is.

(Stand van zaken: 12.3.2025)