CO2-uitstoot
Duitsland is een grotere vervuiler dan vulkanen
1.2.2025, 09:13 (CET)
Een vulkaanuitbarsting is gevaarlijk, dramatisch en ook een grootvervuiler, als je het internet mag geloven tenminste. Op Facebook en X worden berichten gedeeld met de boodschap dat er ongeveer 1500 actieve vulkanen zijn op aarde, waarvan er jaarlijks 55 tot uitbarsting komen. Zo'n uitbarsting zou op één dag meer CO2 uitstoten dan heel Duitsland in een eeuw doet. Bewijs genoeg dus volgens deze mensen dat klimaatverandering en de menselijke oorzaak daarvan, eigenlijk maar quatsch is.
Beoordeling
Dit is volledig fout. Duitsland stoot op één jaar significant meer CO2 uit dan alle vulkanen samen.
Feiten
Enthousiaste amateurvulkanologen kunnen via het Amerikaanse museum en onderzoeksinstituut The Smithsonian wereldwijd actieve vulkanen op de voet opvolgen. Sinds eind december zijn er een 44 vulkanen actief. Dat betekent niet dat ze constant dagelijks aan het uitbarsten zijn, maar dat er regelmatige uitbarstingen zijn.
Wat dat exact betekent in termen van uitstoot is moeilijk te berekenen, zo legde een vulkanoloog al uit aan dpa voor een eerdere factcheck. "Enkele van de meest recente inschattingen zijn in de grootorde van enkele honderden megaton per jaar, ongeveer 300 tot 400 Mton", vertelt vulkanoloog Karen Fontijn, professor aan de Université Libre de Bruxelles.
"Dat is een combinatie van actieve uitstoot door vulkanen in uitbarsting, maar ook passieve 'diffuse' ontgassing langs de flanken van vele vulkanen. Dat is een perfect normaal fenomeen, en is niet op elke vulkaan goed in kaart gebracht."
Vulkanen versus Duitsland
Uitgaande van een uitstoot van 400 megaton per jaar voor álle actieve vulkanen, kan dat cijfer vergeleken worden met de jaarlijkse CO2-uitstoot van Duitsland. In 2023 stootte Duitsland een kleine 600 megaton CO2 uit volgens Our World in Data en het Internationaal Energie Agentschap. Sinds 1979 vertoont die uitstoot wel een vrij consistente dalende lijn.
Maar zelfs met die dalende lijn is onmiddellijk duidelijk dat Duitsland op één jaar meer uitstoot dan alle actieve vulkanen samen op een jaar. Er is dus absoluut niets aan van de bewering dat één vulkaan op één dag meer uitstoot dan Duitsland op een eeuw zou doen.
Ook op wereldwijde schaal is de CO2-uitstoot van vulkanen een druppel in de emmer in vergelijking met de menselijke uitstoot. Vulkanen stoten minder dan één procent uit van de CO2 die de mens uitstoot.
Impact op korte termijn
Vulkaanuitbarstingen kunnen een impact hebben op het klimaat, afhankelijk van hun ligging en de grootte van de uitbarsting. Bij zeer grote uitbarstingen van vulkanen in tropische gebieden kan het vulkaanstof tot hoog in de atmosfeer komen en zo het zonlicht tegenhouden, waardoor de temperatuur op aarde daalt.
Maar dat effect is tijdelijk: na een jaar of twee is alles weer normaal. Dat is nog een verschil met de menselijke broeikasuitstoot: die heeft een langdurige impact op het klimaat.
(Stand van zaken: 31.1.2025)
Links
Facebookpost I & II (I & II gearchiveerd)
The Smithsonian - actieve vulkanen I & II (I & II gearchiveerd)
Our World in Data - CO2-uitstoot Duitsland 2023 (gearchiveerd)
IEA - CO2-uitstoot Duitsland (gearchiveerd)
USGC - vulkanen en het klimaat (gearchiveerd)
Impact vulkaanuitbarstingen op klimaat I & II (I & II gearchiveerd)
Over dpa-factchecks
Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.
Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.
Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.