Geen uitspraak over verkiezing
Ex-EU-commissaris wil dat sociale mediagiganten wet naleven
17.1.2025, 18:39 (CET)
De verkiezingen in Roemenië van eind november 2024 en de nasleep ervan blijven zowel on- als offline de gemoederen beroeren. Die werden gewonnen door een extreemrechtse kandidaat en ongeldig verklaard door het hooggerechtshof vanwege oneerlijke inmening.
Nu zou voormalig EU-commissaris Thierry Breton een inkijk hebben gegeven naar wat er écht zou gespeeld hebben. Hij zou hebben toegegeven dat de EU verantwoordelijk was voor de ongeldigverklaring. Meer nog: ze zouden bereid zijn om hetzelfde te doen met de aanstaande Duitse verkiezingen in februari. "We hebben het in Roemenië gedaan en we zullen het, indien nodig, ook in Duitsland doen." Dat zou hij hebben gezegd. Zeer sterke uitspraken, die niet blijken te kloppen.
Beoordeling
Breton zei dat helemaal niet. Een quote van een interview werd volledig misvormd en uit context genomen.
Feiten
Fransman Thierry Breton was commissaris voor de interne markt onder de eerste Commissie van Ursula von der Leyen, van 2019 tot 2024. In die rol was hij onder andere de geestesvader van de DSA, de Digital Services Act. Eén van de verplichtingen in die verordening is voor grote sociale mediaplatformen als X of Facebook om de verspreiding van illegale content tegen te gaan.
Begin januari gaf Breton een interview aan de Frans-Monegaskische radiozender RMC. Dat ging vooral over Elon Musk en zijn inmenging bij de aanstaande Duitse federale verkiezingen. Zo werd gevraagd naar zijn mening over Musks inmenging bij de verkiezingscampagne.
"In principe heeft hij (Musk) het recht om te denken en te zeggen wat hij wil, zelfs als hij dat op een schokkende manier doet", antwoordde Breton. "Aan de andere kant, wat hij doet op de netwerken, zelfs als die van hem zijn, zolang hij in Europa opereert, dan reguleren wij dat. De wet is er," zei hij verwijzend naar de DSA.
Met andere woorden: Musk moet de Europese wetten volgen. Daarna benadrukte Breton nog dat "we uitgerust zijn en het noodzakelijk is om deze wetten te handhaven om onze democratieën in Europa te beschermen."
Hij voegde er vervolgens aan toe (02:35): "Laten we afwachten wat er gebeurt. Laten we het hoofd koel houden en onze wetten in Europa handhaven wanneer ze kunnen worden omzeild. En die, als ze niet worden gehandhaafd, kunnen leiden tot inmenging. Dat hebben we in Roemenië gedaan en dat moeten we natuurlijk ook in Duitsland doen als dat nodig is."
Procedure Commissie tegen TikTok over Roemenië
Daarmee verwijst Breton naar de procedure die de Europese Commissie startte tegen TikTok onder de DSA. Het populaire sociale mediaplatform wordt ervan verdacht de DSA te hebben geschonden doordat het te weinig maatregelen nam om risico's te beoordelen en beperken in verband met de Roemeense verkiezingen.
Breton sprak dus over de toepassing van de DSA in het specifieke geval van Roemenië en de mogelijke toepassing in Duitsland, indien nodig. Het ging daarbij dus hoegenaamd niet over het ongeldig verklaren van een verkiezingsuitslag.
EU kan geen verkiezingen annuleren
Desalniettemin ging Musk zelfs zo ver om Breton de "tiran van Europa te noemen" op X, waarop Breton reageerde dat er geen Europees mechanisme bestaat om een verkiezingsuitslag nietig te verklaren.
Ook niet in Duitsland. Bij vermoeden van onregelmatigheden gaat de zaak eerst naar een comité van de Bondsdag, die uiteindelijk oordeelt over de geldigheid van de uitslag.
(Stand van zaken: 17.1.2025)
Links
Over de Roemeense presidentsverkiezingen (gearchiveerd)
Over Thierry Breton (gearchiveerd)
Frans interview met Breton (gearchiveerd & gearchiveerde video)
Over Musk en Duitse verkiezingen (gearchiveerd)
Persbericht Europese Commissie procedure tegen TikTok (gearchiveerd)
X-berichten Breton en Musk (gearchiveerd)
Over procedure bij onregelmatigheden verkiezingen in Duitsland (gearchiveerd)
Over dpa-factchecks
Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.
Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.
Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.