Amish kennen zelfde aandoeningen als rest van de samenleving

Nederlandstalige Facebookgebruikersdelen een artikel met de titel "Nul Amish kinderen gediagnosticeerd met kanker, autisme, hartfalen". De amish zijn een conservatieve, protestantse geloofsgemeenschap in Noord-Amerika en volgens het artikel zou het de gezondste bevolking van het land zijn. Dat zou alles te maken hebben met hun gedrag tijdens de coronapandemie: niemand zou gevaccineerd zijn of een mondmasker gedragen hebben. 

De bron voor dit alles? Frontnieuws, een bekende nepnieuwssite die bij dpa al geregeld de revue passeerde. Hiermee is meteen duidelijk hoe de vork werkelijk in de steel zit.

Beoordeling

Hoewel statistieken over de amish schaars zijn, zijn voor zowel kanker als autisme gevallen vastgesteld bij de amish. Voor hartaandoeningen is geen data beschikbaar. Bovendien werd een deel van de amishbevolking wel degelijk gevaccineerd tijdens de coronapandemie. Ten slotte is vaccinatie tegen corona niet gelinkt aan kanker en autisme. In uitzonderlijke gevallen kan er een verband zijn met bepaalde hartaandoeningen.

Feiten

Het is niet voor het eerst dat Deutsche Presse-Agentur (dpa) gezondheidsclaims over de amish factcheckt. In 2023 en ook begin vorig jaar circuleerden al claims over de vaccinatiegraad van de amishbevolking en het voorkomen van bepaalde aandoeningen. Dit artikel zet de belangrijkste bevindingen nog eens op een rijtje.

Antivaxagenda

Het artikel van Frontnieuws doet de bovengenoemde beweringen op basis van een zogenaamde studie over de amish, maar die studie bestaat niet.

Volgens het artikel zou de studie afkomstig zijn van de Vaccine Safety Research Foundation (VSRF), maar de studie is nergens terug te vinden. Bovendien heeft de VSRF als antivaxgroep een duidelijke agenda.

In feite gaan de geruchten over het bestaan van deze studie verder terug op een interventie (zie video vanaf 2:35:50) van de Amerikaanse zakenman Steve Kirsch in 2023 tijdens een "medical freedom panel" dat werd gehouden in de Capitool-gebouwen van Pennsylvania. Steve Kirsch is een ondernemer die zich tijdens de coronapandemie schaarde achter heel wat complottheorieën over onder meer de vaccins.

In die publieke discussieronde verwijst Kirsch naar de amish in een poging om het gevaar van vaccins aan te tonen (video vanaf 2:34:45). Ook verspreidt hij het valse idee dat autisme bijna niet voorkomt onder de amish en dat dit komt door het niet vaccineren (video vanaf 2:46:34). Zijn uitspraken werden vervolgens opgepikt waarna de nepnieuwssneeuwbal verder aan het rollen ging.

Vaccinatie

Of de amish zich tegen het coronavirus lieten vaccineren, is moeilijk te zeggen: er is geen eenduidige data over beschikbaar. Onderzoekers van de PennState Social Science Research Institute berekenden aan de hand van algemene vaccinatie- en bevolkingscijfers dat een grotere amishbevolking in een staat de vaccinatiegraad deed dalen. Maar dat betekent niet dat geen enkele amish zich tegen het coronavirus liet inenten. Wel of niet gevaccineerd: beide beweringen zijn niet met volle zekerheid aan te tonen.

Bij andere vaccinaties zijn de amish ook terughoudend, maar het gebeurt wel. "Veel amish kinderen zijn gevaccineerd tegen veelvoorkomende kinderziekten, maar niet allemaal", liet Braxton Mitchell, een genetisch epidemioloog aan de Universiteit van Maryland die onderzoek deed onder de amish, eerder via e-mail aan dpa weten.

Kanker, autisme en hartziekten

Ook voor kanker, autisme en hartziekten is het moeilijk om algemene uitspraken te doen. Maar het is duidelijk dat deze aandoeningen wel degelijk voorkomen onder de amish. 

Voor kanker werden al verschillende studies uitgevoerd met de amish als doelgroep. Daaruit bleek dat er wel degelijk gevallen kanker werden aangetroffen onder de amish, zij het iets minder vaak dan in de 'gewone samenleving'.

Hetzelfde geldt voor autisme: een studie uit 2010 rapporteerde dat 1 op de 271 amishkinderen autisme had, tegenover 1 op de 91 in de rest van de Verenigde Staten. De redenen voor dit verschil zijn onduidelijk: mogelijk heeft het te maken met de levensstijl van de amish. Een andere verklaring ligt in het feit dat ze moderne technologie en geneeskunde afzweren, waardoor medische detectie van aandoeningen ook veel minder voor de hand ligt. Over hartaandoeningen valt geen zinnige uitspraak te doen wegens gebrek aan data. 

Ten slotte is het allerminst zo dat een vaccinatie tegen Covid-19 aan de basis ligt van bovengenoemde aandoeningen. Voor zowel kanker, als autisme (hier en hier) is al meermaals aangetoond dat er geen verband is met een vaccinatie. In uitzonderlijke gevallen kan het vaccin tot de hartaandoening myocarditis leiden, maar over het algemeen zijn de voordelen van vaccinatie voor de bevolking veel groter dan de nadelen.

(Stand van zaken: 07.01.2024)