Veiligheidsonderwijs op school

Praktische schietlessen voor Poolse tieners vanaf 15

27.12.2024, 14:29 (CET)

Jonge kinderen leren schieten met geweren? Het klinkt raar voor Nederlanders, en ook in Polen gebeurd dat niet. Een reportage over schietlessen op school wordt verkeerd begrepen.

Een reportage van kinderen op de schietbaan wordt volop gedeeld op sociale media. Het zouden Poolse leerlingen zijn, het eerste EU-land met verplichte schietlessen voor kinderen op de basisschool. De reportage is echt, maar is de conclusie dat ook? Niet bepaald.

Beoordeling

Schietlessen, en veilig leren omgaan met wapens, maakt sinds kort deel uit van het curriculum in Polen voor leerlingen vanaf 15 jaar. Jongere kinderen krijgen enkel theoretische lessen.

Feiten

De gedeelde video bij de bewering is afkomstig van Deutsche Welle, een Duitse internationale omroep. Maar de conclusies die men daar online uit trekt zijn niet helemaal correct.

Leerlingen in Polen krijgen één uur per week een vak genaamd "veiligheidsonderwijs" vanaf de leeftijd van ongeveer 14. Dat vak bestaat al sinds 2009 maar in augustus 2022 werd het hervormd, om ook schietlessen in te voeren. Dat was enkele maanden nadat de oorlog in buurland Oekraïne begon. Na een transitieperiode van twee jaar is het vak met de nieuwe invulling sinds dit schooljaar verplicht.

Belangrijk om op te merken is dat het onderwijs in Polen anders is gestructureerd dan in Nederland. De basisschool duurt er acht jaar, voor de leeftijden van 7 tot 15. Daarna is er minimum vier jaar secundair onderwijs.

Schietlessen

Het vak veiligheidsonderwijs, of 'Edukacja dla bezpieczeństwa' in het Pools, wordt ingericht vanaf het laatste jaar van de basisschool en in het eerste jaar van de middelbare school. Met andere woorden voor leerlingen vanaf ongeveer 14 jaar. In dat eerste jaar krijgen leerlingen enkel theoretische kennis mee. Ze schieten niet effectief met wapens.

Specifiek voor de schietlessen wordt verwacht dat de jongeren veilig een wapen leren gebruiken. Dat doen ze niet met functionele wapens maar met realistische replica's zoals rubberen wapens, wapens met compressielucht en gedeactiveerde wapens.

Het vak bestaat ook uit meer dan enkel leren schieten. Daarnaast komen onderwerpen aan bod als EHBO, cyberveiligheid en wat te doen bij rampen. Er kwam kritiek van leerkrachten specifiek op het wapenaspect van het vak.

(Stand van zaken: 27.12.2024)

Links

Facebookpost (gearchiveerd)

Reportage Deutsche Welle (gearchiveerd & gearchiveerde video)

Over het vak veiligheidsonderwijs (gearchiveerd)

Onderwijswet augustus 2022 & 2024 (2022 & 2024 gearchiveerd)

Structuur van onderwijs in Polen (gearchiveerd) met grafiek (gearchiveerd)

Poolse overheid over schietlessen (gearchiveerd)

Kritiek op curriculum (gearchiveerd)

Artikel Euronews (gearchiveerd)

Over dpa-factchecks

Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.

Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.

Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.