Geen link Sednaya-gevangenis
Humoristische reclamevideo komt uit Bagdad
19.12.2024, 14:10 (CET)
Het is een gekke video: een man wordt uit een auto gedragen, hinkend op één been. Midden in de video realiseert hij zich plots dat hij op zijn ingetapete been aan het hinken is, en dus wisselt hij vlug.
Op Facebook ziet men in de video een enscenering: men gelooft weinig van de martelingen die zich afspeelden in de Sednaya-gevangenis van het regime van de afgezette Syrische president Bashar al-Assad en ziet de video als een poging om die gruwelen 'uit te vinden'. Geen echte gefolterde gevangenen, maar acteurs. Eén iemand spreekt zelfs van een "Crisis Acteur" [sic]. Een nogal ongepaste vergelijking, gezien het echte verhaal achter de video.
Beoordeling
De video heeft niets te maken met de vrijlating van gevangenen uit de Sednaya-gevangenis in Syrië. De beelden zijn opgenomen in Bagdad, Irak, en zijn gemaakt door een winkelier. Die probeert niet te doen alsof de hinkende man in de video een Syrische gevangene is.
Feiten
Via een reverse image search valt de oorsprong van de beelden te achterhalen. De resultaten laten zien dat de video sinds 8 december verschenen is op verschillende YouTubekanalen, maar zijn echte oorsprong kent op Instagram- en TikTokaccounts.
Iraakse winkelier
De video werd oorspronkelijk gedeeld door een Iraakse winkelier. Hij postte het op zijn Instagram- en TikTokaccount op 8 december. De winkelier is de man rechts in beeld, met zijn pet achterstevoren en de grijze trui.
In de beschrijving op het Instagramaccount van de verkoper staat het adres van zijn winkel. Een zoekopdracht in Google Maps laat zien dat die zich bevindt in een winkelstraat in Bagdad, in de wijk Kadhimiya.
Visuele elementen uit de achtergrond van de video, zoals de verlichte winkel- en restaurantborden, zijn voldoende om de exacte locatie te identificeren waar de video is opgenomen, op minder dan 200 meter van de winkel. Bovendien vermeldt de beschrijving op het Instagramaccount ook dat de winkel niet ver van een brandweerkazerne ligt, wat de locatie bevestigt.
Tot slot bevestigde de verkoper zelf in een andere video dat de beelden waren opgenomen in Kadhimiya, Irak, volgens een vertaling van zijn woorden door het in Caïro gevestigde kantoor van Deutsche Presse-Agentur (dpa). Hij legt uit hoe websites en online kanalen zijn video uitgepikt hebben en die ten onrechte aan de gebeurtenissen in Syrië en ook Gaza koppelden, terwijl het er dus niets mee te maken heeft.
Humoristische video
De winkelier promoot geregeld zijn producten via Instagramvideo's. De hinkende persoon in de video is al eerder verschenen in verschillende van zijn promotiefilmpjes. De video van de hinkende man, die al meer dan 60 miljoen keer bekeken is, past dus in de lijn van andere humoristische clips op zijn Instagramaccount.
Sinds de omverwerping van het regime van de Syrische president Assad circuleren er talloze video's en foto's op sociale media die ten onrechte aan die gebeurtenissen worden toegeschreven. Dpa wijdde hier al verschillende factchecks aan.
(Stand van zaken: 19.12.2024)
Links
Facebookposts I, II, III & IV (gearchiveerd I, II, III & IV met video's I, II, III & IV)
Over reverse image search (gearchiveerd)
Resultaten reverse image search (gearchiveerd)
Locatie in Instagramprofiel (gearchiveerd)
Locatie in Google Maps (gearchiveerd)
Foto's Google Maps I & II (gearchiveerd I & II)
Exacte locatie video (gearchiveerd)
Afstand tot winkel (gearchiveerd)
Locatie brandweerkazerne (gearchiveerd)
Eerdere video's op het Instagramaccount I & II (gearchiveerd I & II)
Over dpa-factchecks
Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.
Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.
Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.