Misleidende fotocombinatie verbeeldt vooral onderbuikgevoel

Terwijl het migratiedebat de gemoederen blijft bezighouden in politiek Den Haag, geven sociale mediagebruikers online uiting aan hun gevoelens over het vraagstuk. Een Facebookgebruiker plaatst twee afbeeldingen. De eerste toont een oudere witte vrouw die zo te zien op een sluitende markt de restjes achtergelaten groenten van straat raapt. De tweede toont een groep zwarte mannen die aan een gedekte tafel een fatsoenlijke maaltijd eten. Het onderschrift van de Facebookgebruiker: "Dit is Nederland anno 2024."

De twee plaatjes samen lijken een sentiment te verbeelden dat onder anderen het Centraal en Cultureel Planbureau (CPB) al lange tijd waarneemt onder Nederlanders, namelijk dat "de komst van asielzoekers 'eigen mensen' benadeelt" of dat "de politiek te veel oog heeft
voor immigranten en beter voor eigen burgers zou moeten zorgen" (pag. 22). Tonen deze plaatjes echter wel een Nederlands tafereel?

Beoordeling

Nee, de eerste foto toont een vrouw in Italië in 2009 en verbeeldt de economische malaise van Italiaanse ouderen in die tijd van wereldwijde economische crisis. De tweede foto toont vluchtelingen in een hotel in Brescia, eveneens Italië, in 2015. Vergelijkingen met de huidige economische situatie of het migratievraagstuk in Nederland anno 2024 gaan mank.

Feiten

Een reverse image search met Google leert dat het plaatje van de vrouw op leeftijd al vele jaren rondgaat op het internet. De oudste versie die Deutsche Presse-Agentur (dpa) kon vinden staat in dit artikel van 26 november 2009.

Het Italiaanse artikel gaat over de moeilijke financiële situatie van met name ouderen in de grootstedelijke gebieden Rome, Turijn en Napels. Een relatie tussen immigratie en de economische moeilijkheden van Italianen wordt in het artikel niet gelegd. De tekst gaat over de ravage die destijds in Italië werd aangericht door de wereldwijde economische crisis.

Vluchtelingen in Brescia

Een nieuwe reverse image search met de tweede foto levert iets vergelijkbaars op. Ook deze foto is al oud. De foto verscheen voor het eerst bij dit Italiaanse artikel van 23 juni 2015.

Volgens het artikel toont de foto vluchtelingen in het Hotel Milano in de Noord-Italiaanse stad Brescia. Het hotel zou sinds 2011 dienstdoen voor de opvang van vluchtelingen. De meeste vluchtelingen die er verblijven, zijn volgens het artikel ontsnapt aan het geweld van de islamitische terreurorganisatie Boko Haram in Nigeria.

Het artikel bericht over een protest bij het hotel op diezelfde dag door de rechts-extremistische en neofascistische partij Forza Nuova. De activisten maakten hun onvrede over het verblijf van de vluchtelingen kenbaar met leuzen als: "Italiaanse vluchtelingen eerst."

Vergelijking gaat mank

Beide foto's zijn dus niet recent, niet in Nederland gemaakt en hebben ook niets met elkaar te maken. De economische situatie van Italië in 2009 is niet te vergelijken met die in Nederland in 2024.

Ook het asielvraagstuk in Italië in 2015 - op het hoogtepunt van wat de Europese vluchtelingencrisis wordt genoemd en in een land waar veel vluchtelingen Europa binnenkomen - is niet te vergelijken met de huidige situatie in Nederland.

(Stand van zaken: 05.12.2024)