Opname van oktober 2023

Oude video Israëlische tanks bij grens Libanon duikt weer op

27.6.2024, 16:29 (CEST)

Het conflict in het Midden-Oosten roert zich opnieuw: de spanningen tussen Hezbollah en Israël lopen op tot een nieuw hoogtepunt. Daarmee worden echter oude militaire beelden in verband gebracht.

De situatie in het Midden-Oosten is ernstig - om het nog met een understatement uit te drukken. Niet alleen in Gaza, maar ook in het noorden van Israël is een conflict aan de gang. Daar bereikten de wederzijdse beschietingen tussen Israël en de Libanese terreurgroep Hezbollah de afgelopen weken een hoogtepunt sinds oktober 2023. Bovendien kondigde de Israëlisch premier Netanyahu aan dat er manschappen verplaatst kunnen worden richting de grens met Libanon. 

Op sociale media wordt een video, waarop een colonne Israëlische tanks te zien is, met die troepenverplaatsingen verbonden. Die zouden op weg zijn "naar het grensgebied met Libanon". Klopt dat?

Beoordeling

De beelden van de Israëlische tanks tonen geen recente militaire ontwikkelingen: ze gaan namelijk terug tot oktober 2023, kort na het uitbreken van het conflict tussen Israël en Hamas. De tanks bevonden zich toen in het noorden van Israël, op zo'n twintig kilometer van de grens met Libanon.

Feiten

Een reverse image search leert dat deze video al een rijke internetgeschiedenis heeft. De video ging bijvoorbeeld al viraal in februari 2024 en werd toen eveneens in verband gebracht met de spanningen tussen Israël en Hezbollah. Nederlandstalige accounts verspreidden de video destijds ook.

Daarnaast is via de reverse image search ook een X-bericht te vinden waarin de oorsprong van de video uitgelegd wordt: de oudst vindbare versie van de video werd gepubliceerd op 12 oktober 2023 door een Israëlische TikTok-gebruiker, die toen de woorden "God zegene jullie allemaal" in het Hebreeuws bij de video schreef. De video is dus allerminst gelinkt aan de huidige spanningen tussen Israël en Hezbollah.

20 kilometer verwijderd van grens met Libanon

De exacte locatie van de video kon Deutsche Presse-Agentur achterhalen door specifieke elementen uit de video te matchen met beelden van Google Maps uit het noorden van Israël.

De heuvelrug aan de linkerkant, het ontbreken van verlichtingspalen langs de weg en de specifieke opstelling van de bomen (let vooral op de cipres aan de linkerzijde) maakten het mogelijk om een exacte locatie vast te stellen, namelijk 32°54'50.4"N, 35°11'50.0"O. Alle genoemde elementen matchen met de beelden uit 2022 van Google Maps. Recentere YouTube-beelden uit 2024 van die snelweg bevestigen dat het om dezelfde locatie gaat (zie minuut: 17:34).

Conflict tussen Hezbollah en Israël

Het moment en de locatie van de tanks in de video hoeft niet te verbazen. Op dat moment heersten er immers hevige spanningen tussen Israël en Hezbollah, een bondgenoot van Hamas. Na de terreuraanslag van Hamas op 7 oktober was er in Israël een vrees aanwezig voor een verdere escalatie van het conflict richting het noorden met Hezbollah.

Beelden van helikopters, tanks en Israëlische militairen in de buurt van de grens met Libanon werden toen ook door internationale persagentschappen gepubliceerd

Kortom: dit is een klassiek verhaal waarbij oude beelden een nieuw jasje krijgen en een eigen leven beginnen te leiden.

(Stand van zaken: 27.06.2024)

Links

Sociale mediaposts I & II (gearchiveerd I & II met video)

Artikels NOS & VRT over escalatie (gearchiveerd I & II)

Posts in februari I & II (gearchiveerd I & II met video)

X-bericht (gearchiveerd)

TikTokvideo (gearchiveerd, video gearchiveerd)

Locatie op Google Maps (gearchiveerd)

Beeld van locatie op Google Maps (gearchiveerd)

YouTubevideo met recente beelden (screenshot locatie gearchiveerd)

BBC artikel (gearchiveerd)

AP beelden I & II (gearchiveerd I & II)

Artikel Reuters (gearchiveerd)

Over dpa-factchecks

Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.

Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.

Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.