Wedstrijd Roemenië - Oekraïne

Video met gemanipuleerde 'Poetinscandering' circuleert

20.6.2024, 16:36 (CEST)

Het EK voetbal is net afgetrapt en haar eerste desinformatiecampagne is ook raak. Beelden van aanmoedigende voetbalfans tijdens de wedstrijd tussen Roemenië en Oekraïne zijn niet wat ze lijken.

Het voetbalnieuws over de wedstrijd tussen Roemenië en Oekraïne verspreidde zich als een lopend vuurtje. Beelden van juichende Roemeense fans die de leuze "Poetin, Poetin" scandeerden, begonnen na de wedstrijd te circuleren. Op Facebook wordt de video gretig gedeeld onder Nederlanders, onder het mom dat de Roemeense fans Oekraïne hiermee zenuwachtig zouden maken. Ging het er echt zo politiek aan toe in de Allianz Arena?

Beoordeling

Nee, want de video is vervalst. Dat melden experten aan Deutsche Presse-Agentur na een analyse van de audio. 

Feiten

Op vraag van Deutsche Presse-Agentur (dpa) voerde het Fraunhofer Instituut voor Digitale Media Technologie (IDMT) een analyse van de audio bij de video uit. Dat is een gerenommeerd onderzoeksinstituut in Duitsland, dat zich onder andere bezighoudt met mediaforensisch onderzoek.

Ze concludeerden dat de audiotrack hoogstwaarschijnlijk is gemanipuleerd. De belangrijkste indicator daarvoor is de herhaling van de sequentie 'Poetin + tromgeroffel' (rond seconde 1.6). Ze classificeren dit als een "copy-move-forgery", laten ze dpa in hun analyse weten. Daarnaast zien de experts ook aanwijzingen in het audiobestand dat verschillende geluidsbronnen gebruikt zijn.

Ook het Oekraïense centrum voor strategische communicatie Spravdi kwam tot die conclusie en verspreidde dat bericht op hun Telegramkanaal en Facebookpagina. De video is ook volgens hen bewerkt en dus nep.

Andere factoren maken echtheid onwaarschijnlijk

Daarnaast wijzen ook andere factoren in die richting. Zo meldde de Duitse krant Bild dat de Roemeense supporters tijdens de wedstrijd de Oekraïense zaak steunden. De 40.000 Roemeense supporters zongen luidkeels de Oekraïense liederen mee, er wordt zelfs gesproken van een waar "kippenvelmoment".

De Duitse politie liet dpa via de mail weten dat zij tot op heden geen melding ontvingen van de zogenaamde Poetin-leuzes tijdens de wedstrijd.

Roemenië en de oorlog in Oekraïne

Roemenië stelde zich tijdens de oorlog solidair op met de Oekraïense bevolking. Het land vormt een belangrijk transitland voor de doorstroom van Oekraïense vluchtelingen naar Europa. Zelf vangt het land momenteel meer dan 80.000 vluchtelingen op.

Op het hoogste politieke niveau sprak Roemenië zijn steun voor de Oekraïeners ook al uit. Zo zei Roemeens president Klaus Iohannis in februari tijdens een toespraak in het Europees Parlement: "We moeten Oekraïne en zijn volk steunen".

Foute overname door populaire media

Het feit dat de video zo snel opschudding veroorzaakte, kwam niet enkel door berichten op sociale media. Gerespecteerde mediaorganisaties namen de valse gezangen ook over en beschouwden die als waar. Zo berichtten het Britse medium The Mirror en de gerenommeerde Italiaanse sportkrant La Gazzetta dello Sport over dit zogenaamde incident. Intussen werden die artikelen wel al offline gehaald.

(Stand van zaken: 20.06.2024)

Links

Facebookposts I & II (gearchiveerd I & II, gearchiveerde video)

Over het IDMT (gearchiveerd)

Over Spravdi (gearchiveerd)

Spravdibericht op Telegram en Facebook (gearchiveerd I & II)

Bild over houding Roemeense fans tijdens match (gearchiveerd)

Houding Roemenië in de oorlog (gearchiveerd)

Over opvang vluchtelingen Roemenië (gearchiveerd)

Toespraak Iohannis (gearchiveerd)

Gearchiveerde artikelen The Mirror & Gazzetta dello Sport

Over dpa-factchecks

Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.

Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.

Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.