Documentaire kort door de bocht

Klimaatopwarming kan wel een probleem worden voor de mens

18.4.2024, 14:21 (CEST), laatst geüpdate: 18.4.2024, 15:03 (CEST)

Dat het stenen tijdperk warmer was dan nu, zegt niets over het effect van de huidige en erg snelle klimaatopwarming op de mens. In een nieuwe documentaire gaat men daarover nogal kort door de bocht.

De documentaire 'Climate The Movie - The Cold Truth', gemaakt door FastCarFilms, besluit dat de mens, die "een tropische soort" wordt genoemd, best wel een klimaatopwarming kan verdragen. Immers, de afgelopen 550 miljoen jaar was het op onze planeet bijna altijd warmer dan nu. Dat was dus ook zo toen enkele honderdduizenden jaren geleden de mensheid ontstond. Op sociale media concluderen sommigen daaruit dat het een leugen is dat de planeet nu te warm wordt voor de mens. Maar dat gaat voorbij aan één belangrijk aspect.

Beoordeling

Uit het verleden kunnen we niet leren wat het effect op de hedendaagse menselijke samenleving gaat zijn van de opwarming van de aarde, die bovendien sneller dan ooit verloopt. Het klopt weliswaar dat het in het stenen tijdperk warmer was dan vandaag. Maar daaruit besluiten dat het een leugen is dat de aarde te warm wordt voor de mens, is misleidend.

Feiten

"Dat de aarde in het verleden warmer is geweest dan nu, wil niet zeggen dat de huidige opwarming onschadelijk is, noch voor mensen, noch voor ander leven op aarde", zo schrijft de meteorologische overheidsdienst van de VS (NOAA) op haar website. Concreter is de waarschuwing van de Intergouvernementele Werkgroep inzake Klimaatverandering (IPCC). Die voorspelt "een gevaarlijke en wijdverspreide verstoring in de natuur, die de levens van miljarden mensen zal raken." Ze heeft het over "hittegolven, droogtes en overstromingen."

In de documentaire 'Climate The Movie - The Cold Truth' vernemen we daarentegen dat de mensheid zich geen zorgen hoeft te maken over de opwarming van de planeet. "Elke periode in de afgelopen 65 miljoen jaar was warmer dan vandaag", zo vertelt professor Matthew Wielicki. Dit klopt niet.

Vandaag leven we in een periode die geologen beschouwen als een interglaciaal, een periode tussen twee ijstijden in. Gedurende de afgelopen 10.000 jaar is de temperatuur relatief stabiel en laag geweest in vergelijking met eerdere periodes, maar het was niet de koudste of meest extreme periode. In die tijd is de moderne menselijke samenleving zich gaan ontwikkelen, en het is die factor die nu de balans verandert.

Snelle stijging

Want de gemiddelde temperatuur op onze planeet is de afgelopen eeuw ongeveer tien keer zo snel gestegen als de gebruikelijke opwarming aan het einde van een koudere periode. Volgens de WMO, de meteorologische tak van de Verenigde Naties, was het in 2023 al 1,45 graden warmer dan voor de industrialisatie (toen de mens fossiele brandstoffen is gaan gebruiken). Dat was wereldwijd het warmste jaar sinds het begin van de moderne metingen, en de opwarming gaat steeds sneller.

Het KNMI stelt zelfs vast dat Nederland twee keer zo snel opwarmt als het globale gemiddelde. Modellen van de NASA voorspellen dat de gemiddelde temperatuur op aarde in de komende eeuw met 2 tot 6 graden gaat klimmen. "Het wetenschappelijke bewijs is ondubbelzinnig: klimaatverandering bedreigt het welzijn van de mens en de gezondheid van de planeet", zo verklaarde klimaatonderzoeker Hans-Otto Pörtner van het IPCC reeds in 2022.

Zelfvervullend

Het belangrijkste punt dat de documentaire 'Climate The Movie - The Cold Truth' maakt, is dat alarmisme over het klimaat overdreven is. De wetenschappers die aan het woord komen stellen dat dit alarmisme is ontstaan doordat er veel fondsen gaan naar onderzoek naar de opwarming van de planeet en de daaruit voortvloeiende maatregelen. Het gevolg is dat dit een zelfvervullend effect heeft, omdat elk wetenschappelijk onderzoek in dezelfde richting gaat.

Volgens het wetenschappelijke evaluatieorgaan Science Feedback bevat de documentaire desinformatie en onjuistheden. Zij publiceerde kort na het verschijnen ervan al een uitgebreid weerwoord. In het hevig woedende klimaatdebat gaat men wel vaker kort door de bocht. Zo publiceerde dpa eerder al een factcheck over het aandeel van de menselijke CO2-uitstoot in de klimaatverandering.

(Stand van zaken:18.04.2024)

Links

Documentaire 'Climate The Movie - The Cold Truth' (gearchiveerd)

Facebookpost (gearchiveerd)

NOAA over klimaatverandering (gearchiveerd)

IPCC (gearchiveerd)

NOAA over ijstijden (gearchiveerd)

NASA (gearchiveerd)

WMO (gearchiveerd)

KNMI (gearchiveerd)

Hans-Otto Pörtner (IPCC) (gearchiveerd)

Factcheck Science Feedback (gearchiveerd)

dpa-factcheck over CO2-uitstoot

Over dpa-factchecks

Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.

Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.

Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.