Video gemaakt voor moskee in Irak toont onbekende man

Een oude man kijkt wat verloren om zich heen in een mensenmassa en duwt tegelijkertijd een rolstoel met een nóg oudere man voor zich uit. Volgens sociale mediagebruikers zijn het recente beelden van de voormalig Irakese dictator Saddam Hussein. Maar, is die niet al bijna twintig jaar geleden overleden?

Beoordeling

Ja, Saddam Hussein werd in 2006 geëxecuteerd. Hij werd begraven in al-Awja. In 2014 verplaatsten zijn aanhangers zijn stoffelijk overschot naar een onbekende locatie.

Feiten

Er is geen enkele reden om te geloven dat de oud-dictator van Irak, Saddam Hussein nog leeft, laat staan dat de man in video hem zou zijn.

Hussein was van 1979 tot 2003 aan de macht in Irak, en onderdrukte zijn bevolking met harde hand. Nadat de Amerikanen in 2003 Irak binnenvielen sloeg Hussein op de vlucht (wat daar aan vooraf ging lees je in dit artikel). In hetzelfde jaar vond het Amerikaanse leger hem, schuilend in een gat onder de grond. Een DNA-test gaf uitsluitsel dat de man echt Saddam Hussein was.

Een strafrechtelijk proces volgde, waarin Hussein onder andere voor gedwongen deportatie en marteling vervolgd werd. Hij werd ter dood veroordeeld, en op 30 december 2006 opgehangen. De aanloop tot de executie werd op Irakese televisie uitgezonden. Zijn lichaam werd naderhand door een Amerikaanse militaire helikopter overgebracht naar en begraven in al-Awja, waar ook een mausoleum gebouwd werd.

In 2014 brachten soennitische aanhangers zijn stoffelijke resten over naar een onbekende locatie; ze vreesden een aanslag op het mausoleum. Het gebouw werd in 2015 daadwerkelijk verwoest tijdens gevechten tussen het Irakese regeringsleger, sjiitische milities en Islamitische Staat (IS).

Geen dubbelgangers

Er zijn mensen die geloven dat Saddam Hussein met dubbelgangers werkte. Hier zijn echter geen bewijzen voor te vinden. Ala Bashir, een belangrijke Iraakse plastisch chirurg en lijfarts van Hussein, behoorde tot de directe kring van de dictator. Bashir herhaalde meermaals dat Hussein niet met dubbelgangers werkte en hij geen weet had van een plastische operatie die zoiets zou moeten bewerkstelligen.

Bovendien zou Hussein 85 zijn, als hij vandaag nog geleefd had. Het is maar moeilijk te geloven dat de man in de video die leeftijd kan hebben.

Video voor de Imam Husseinmoskee

De vroegste verschijningsdatum van de video die Deutsche Presse-Agentur kon vinden is 18 november 2023. Een Arabisch sprekende correspondent van dpa bekeek de video en liet weten dat de voice-over poëtische zinnen opzegt. In de commentaren wordt geschreven dat de man op Saddam Hussein lijkt, sommigen noemen hem de "Arabische havik".

De kwaliteit van deze video is beter, en het is duidelijk te herkennen dat ze op het plein tussen twee heiligdommen in Karbala is opgenomen: de Imam Husseinmoskee en Al Abbas heiligdom.

Zo druk als in de video is het wel vaker op het plein: de Imam Hoessein moskee is een pelgrimsoord voor sjiitische moslims. Het heiligdom werd gebouwd op het graf van Imam Hussein, die in 680 n.Chr. werd vermoord door troepen van de soennitische kalief.

Soennitische en sjiitische moslims

Met de dood van deze Hussein in de zevende eeuw na Christus was de kloof tussen soennitische en sjiitische moslims een feit. Soennitische moslims zien de schoonvader van de profeet Mohammed, Abu Bakr, als de rechtmatige opvolger van de profeet. Sjiitische moslims vinden dat juist Ali, de neef en schoonzoon van Mohammed de ware opvolger is. Imam Hussein was de zoon van Ali, en dus een belangrijk figuur voor sjiitische moslims.

Dat is nog een reden waarom het vreemd zou zijn dat Saddam Hussein rustig een oudere vriend het plein van dit sjiitisch heiligdom rond zou duwen: Hussein was soennitisch, en onderdrukte decennia lang vooral de sjiitische en Koerdische bevolking van Irak met harde hand

Wie dan precies wel de oudere man is in de video kon dpa niet achterhalen. Hij is een van velen die de Imam Husseinmoskee in Karbala bezocht.

(Stand van zaken: 24.01.2023)

Opmerking: deze factcheck werd geüpdate om de spelling van de naam Hussein te corrigeren.