Anti-Oekraïne graffiti stond niet op een muur in München

Een grijze huismuur met een graffiti van de vlag van Oekraïne, die door een man in oranje werkoverall wordt weggespoten. Dit kunstwerk in Duitsland zou volgens sociale mediaberichten "nauwkeurig de sfeer in de Europese samenleving vastgelegd" hebben. Op de eerste blik zou het zomaar een echte Banksy kunnen zijn. Maar de ervaring leert dat een dubbelcheck altijd nuttig is, ook deze keer.

Beoordeling

De graffiti van een man die de vlag van Oekraïne verwijdert, heeft nooit op deze huismuur gestaan. De muur werd drie of vier jaar geleden voor het laatst grijs geverfd.

Feiten

Op het blauwe straatbordje aan de grijze muur zijn de straat en het huisnummer van het gebouw te herkennen: Halserspitzstraße 14. Op Google Maps is zo het gebouw terug te vinden in de wijk Berg am Laim in München.

In de opnames van Google Maps is geen spoor van de graffiti te bekennen, maar die stammen ook van juni 2022. Zou het kunnen dat het kunstwerk daarna is aangebracht? Het antwoord is: nee.

Een verslaggever van Deutsche Presse-Agentur (dpa) ging op 26 december bij het adres kijken. Hij fotografeerde de lichtgrijze muur, waar geen enkel spoor van graffiti te vinden was. Zijn foto is bovenaan deze factcheck te vinden. Een bewoner van het pand, die ook mede-eigenaar van het huis is, vertelde dat het gebouw drie of vier jaar geleden voor het laatst geverfd werd.

De afbeelding met de anti-Oekraïne graffiti is dus gemanipuleerd.

Oorsprong van de vervalsing en steun aan Oekraïne

Eerste versies van het valse bericht zijn terug te vinden op Russischtalige accounts op Facebook en Telegram. In Rusland willen ze graag laten zien dat de buitenlandse steun voor Oekraïne afneemt.

Uit de meest recente Eurobarometer van de EU (uit september 2023) blijkt dat 86 procent van de Europeanen nog steeds humanitaire hulp aan Oekraïne ondersteund.

Een opiniepeiling van EenVandaag van vorige week liet zien dat meer dan de helft van de Nederlanders ook nog voor Nederlandse financiële steun aan Oekraïne is. Het percentage is wel lager dan een jaar terug. Met name de achterban van de PVV, de partij die in november de Tweede Kamerverkiezingen won, wil een stop op de Nederlandse steun.

Het is trouwens niet de eerste keer dat een gemanipuleerde foto over zogenaamde anti-Oekraïne graffiti in Europa op het internet rondgaat. In 2023 ontkrachtte dpa al vaker vergelijkbare beeldmanipulaties.

(Stand van zaken: 29.12.2023)