Netanyahu is op vrije voeten

De Israëlische premier Benjamin Netanyahu zou zijn gearresteerd door de politie van zijn eigen land. Een Facebookgebruiker deelt een afbeelding, en beweert dat het een screenshot is van een video van Netanyahu’s arrestatie. Maar is deze afbeelding wel wat het lijkt?

Beoordeling

Nee, de afbeelding is gemaakt met kunstmatige intelligentie. Netanyahu is op vrije voeten. De pauze- en doorspeelknoppen lijken later op de afbeelding te zijn aangebracht, waardoor het lijkt alsof er een video van de niet-gebeurde arrestatie bestaat. Die video bestaat niet.

Feiten

Een reverse image search met de afbeelding uit de Facebookpost leidt tot veel resultaten; voornamelijk berichten op X. Voor zo ver Deutsche Presse-Agentur (dpa) kon nagaan, is de vroegste post met de afbeelding van Netanyahu geplaatst op 23 oktober 2023.

Weggesneden watermerk

De afbeelding is gemaakt met kunstmatige intelligentie (AI). Daar zijn een aantal indicaties voor. Ten eerste staat linksonder in de hoek van de afbeelding de tekst 'Protest AI'. Daarmee geeft de maker van de afbeelding zelf al aan dat het hier om een AI-gegenereerde afbeelding gaat. In de Facebookpost is deze tekst weggesneden.

De X-gebruiker die de afbeelding plaatste, lijkt zich bewust van het feit dat de afbeelding geen echte gebeurtenis toont. In het Hebreeuws schrijft hij bij de post: "Zeg niet dat de dag zal komen, zorg ervoor dat die komt".

Een zoektocht in Google met de tekst 'Protest AI', leidt naar dit Instagram account, waarop veel AI-gegenereerde beelden verschijnen, telkens met diezelfde woorden op de rand van de afbeelding. 'Protest AI' staat ook in de beschrijving van het account. Het lijkt er dus op dat de eigenaar van dit profiel de afbeelding van de arrestatie van Netanyahu heeft gemaakt.

De afbeelding met watermerk verscheen inderdaad op dit account, maar vreemd genoeg pas drie dagen later dan op het eerdergenoemde X-account. Dpa benaderde de eigenaar van het Instagram profiel om dit mysterie op te helderen, maar kreeg tot op heden geen reactie.

Typische AI-foutjes

Ook zonder het watermerk is te zien dat de afbeelding door AI is gemaakt. Het plaatje bevat namelijk de typische foutjes die AI maakt wanneer het menselijke lichamen produceert. AI is nog altijd niet goed in het natuurgetrouw namaken van handen.

Kijk bijvoorbeeld naar de hand waarmee de agent links op de foto Netanyahu’s arm vasthoudt. De vingers staan in een onnatuurlijke positie en de vingertoppen zijn vervaagd of verdwenen. De vingers van Netanyahu’s handen lijken in elkaar over te lopen en de agent rechts op de foto heeft een knokkel op een plek tussen twee vingers.

Ook de uniformen van de politieagenten en de logo’s op hun mouwen kloppen niet. De Israëlische politie draagt in werkelijkheid andere uniformen en hanteert een ander logo. Een reverse image search met het logo op de afbeelding van Netanyahu’s arrestatie geeft geen bruikbare resultaten. AI heeft de uniformen en het logo gegenereerd, op basis van talloze plaatjes van uniformen en (politie)logo’s waarmee het is gevoed.

Geen berichten over arrestatie

De afbeelding die op Facebook wordt gedeeld, bevat pauze- en doorspoelknoppen, die suggereren dat de afbeelding een screenshot van een video is. Die knoppen lijken echter later aangebracht op een plaatje dat al langer op internet rondging. De afbeelding in de Facebookpost is namelijk precies dezelfde als die in alle andere posts op X en Instagram. Een video van de arrestatie van Netanyahu is nergens op internet te vinden.

Als Netanyahu, de premier van een land dat momenteel elke dag het wereldnieuws haalt, zou zijn gearresteerd, dan hadden internationale nieuwsmedia daar wel over geschreven. Zo niet, dan zouden er in ieder geval filmpjes van de gebeurtenis op sociale media rondgaan. Beide is echter niet het geval.

Netanyahu blijft ondertussen in het openbaar verschijnen. Op 23 oktober, de dag dat de AI-gegenereerde afbeelding van de arrestatie op X verscheen, sprak de Nederlandse demissionair premier Mark Rutte nog met Netanyahu in Israël. Gisteren, 12 december, bezocht Netanyahu een Israëlische legereenheid die onlangs actief was in Gaza.

Mogelijk toekomstige arrestatie

Overigens komen verzinsels over Netanyahu’s arrestatie wel voort uit actuele nieuwsfeiten. In Israël lopen verscheidene rechtszaken tegen de premier, die wordt verdacht van onder andere corruptie, fraude en omkoping.

Verschillende landen, waaronder Zuid-Afrika, hebben het Internationaal Strafhof in Den Haag (ICC) opgeroepen om een arrestatiebevel tegen Netanyahu uit te vaardigen, vanwege zijn verantwoordelijkheid voor mogelijke "oorlogsmisdaden, misdaden tegen de menselijkheid en genocide" in de door Israël bezette Palestijnse gebieden. Een dergelijk arrestatiebevel ligt er nog niet en het is onzeker of dat gaat komen.

De Verenigde Naties hebben aangegeven onderzoek te doen naar oorlogsmisdaden, gepleegd door alle betrokken partijen in het conflict dat woedt in Israël en de Palestijnse gebieden.

Na de aanvallen van Hamas in Israël op 7 oktober, waarbij volgens Israëlische bronnen ongeveer 1200 dodelijke slachtoffers vielen, sloeg Israël hard terug met bombardementen op de Gazastrook en een grondinvasie van het gebied. Daarbij vielen inmiddels meer dan 18.000 Palestijnse doden. Bijna de gehele bevolking van de Gazastrook is op de vlucht.

(Stand van zaken: 13.12.2023)