Beelden gemaakt bij protesten in Egypte

Het Israëlische leger viel op 15 november het Al-Shifaziekenhuis binnen, het grootste ziekenhuis van de Gazastrook. Volgens Israël fungeert het medisch complex als geheim militair commandocentrum van Hamas. Die organisatie en de ziekenhuisleiding zeggen op hun beurt dat dit niet klopt.

Om de inval te illustreren delen verschillende accounts op sociale media een video (hier, hier, hier en hier). Deze moet aantonen hoe Israëlische soldaten zich richten tegen het zorgpersoneel en patiënten. Maar toont dit wel echt een situatie in de Gazastrook?

Beoordeling

Nee, de video is in 2013 gefilmd in Egypte. De beelden tonen een confrontatie tussen Egyptische veiligheidstroepen en demonstranten in Caïro. Volgens de zender achter de video werden ze gemaakt op de dag van het Rabaa-bloedbad, waarbij honderden omkwamen tijdens een protest.

Feiten

Onjuiste beelden rondom het geweld in de Gazastrook en Israël duiken niet alleen in Nederland op, maar over de hele wereld. Dat is ook bij deze video het geval. Zo kreeg het al de aandacht van BBC-factchecker Shayan Sardarizadeh. Hij deelt op X een screenshot van de werkelijke bron van de beelden.

Op basis van dat screenshot is - met Google Lens - op de Arabische tekst te zoeken en is de video op YouTube te vinden. Hij is van een Egyptische nieuwszender en werd geüpload op 16 augustus 2013. Volgens de beschrijving werd er geschoten op "gedetineerden" bij het Rabaa-ziekenhuis op de dag van "het bloedbad".

Er wordt hier verwezen naar het bloedbad dat ontstond op het Rabaa al-Adawiyaplein in de Egyptische hoofdstad Caïro. Aanhangers van de afgezette president Mohammed Morsi kampeerden daar en werden op 14 augustus 2013 beschoten door veiligheidstroepen. Volgens Human Rights Watch loopt het aantal dodelijke slachtoffers mogelijk op tot duizend.

In de Britse krant The Guardian beschreef een dokter op de dag van het geweld een inval in een geïmproviseerd ziekenhuis op het plein. Veiligheidstroepen zouden het gebouw zijn binnengedrongen en met traangas hebben geschoten.

Al-Shifaziekenhuis in Gaza

Op 7 oktober pleegde de Palestijnse organisatie Hamas een terroristische aanval in Israël waarbij volgens Israëlische informatie 1200 mensen omkwamen en meer dan tweehonderd mensen werden gegijzeld.

Daarna sloeg Israël hard terug. Eerst met constante luchtaanvallen op de Gazastrook, later ook met troepen op de grond. Daarbij vielen volgens de gezondheidsautoriteiten in Gaza al meer dan 11.000 doden. Hulporganisaties maken zich ernstig zorgen over de situatie in het dichtbevolkte gebied.

Ziekenhuizen in Gaza stonden al zwaar onder druk. Woensdag vielen ook Israëlische troepen het Al-Shifaziekenhuis binnen. Israël deelde daarna foto's van onder andere wapens, die van Hamas zouden zijn. Het is niet mogelijk om te verifiëren of dat klopt. Mogelijk zijn er tunnels van Hamas onder het ziekenhuis, maar die zijn er volgens inwoners onder ieder gebouw in de Gazastrook.

(Stand van zaken: 17.11.2023)