Oude foto's

Mannen helpen meisje na bombardement in Syrië

2.11.2023, 11:16 (CET)

Eén beeld zegt meer dan duizend woorden, wordt wel eens beweerd. Maar sommige foto's kunnen juist verwarrend zijn zonder context. Zeker als het om kinderen en conflicten gaat.

Let op: de links in dit artikel kunnen schokkende beelden bevatten.

In een collage die online wordt gedeeld is drie keer hetzelfde meisje te zien. Ze zou steeds "door alle drie haar hevig sip kijkende vaders worden rondgesjouwd voor de camera’s" (sic). De foto’s zouden gemaakt zijn in de Gazastrook. In sommige berichten staat ook de hashtag #Pallywood, een samenvoeging van Hollywood en Palestijns, wat suggereert dat beelden in dat conflict in scène zijn gezet. Maar wie is het meisje in de foto?

Beoordeling

De foto’s tonen hetzelfde meisje, maar zijn gemaakt in 2016 in het Syrische Aleppo. De foto’s zijn allemaal van dezelfde gebeurtenis. Er wordt niet beweerd dat de mannen allemaal haar vader zijn. Het zijn hulpverleners en burgers die te hulp schieten na een bombardement.

Feiten

Dat het meisje in de foto inderdaad overal dezelfde is, valt vast te stellen door de foto’s te zoeken met een reverse image search. Daarbij geeft de middelste foto, met de man in het geel, de meeste resultaten. Hij blijkt gemaakt door fotograaf Ameer al-Halbi voor persbureau AFP op 27 augustus 2016 en werd destijds door media gebruikt. De foto staat ook in een flyer van Amnesty.

De scène speelt zich niet af in de Gazastrook en heeft geen link met de huidige situatie daar. Het meisje wordt gedragen nadat twee bommen insloegen in het Maadi-district van Aleppo, in het noorden van Syrië. Het is niet bekend wie de man in het geel is, maar hij wordt in de beschikbare gegevens nergens de vader van het meisje genoemd.

Drie foto’s van hetzelfde bombardement

Door in beeldbank Getty Images te zoeken op de datum en locatie (let op: schokkende beelden), komen ook de andere twee foto’s uit de collage gelijk naar voren (hier en hier). Ze zijn allemaal van dezelfde fotograaf en binnen een paar meter rondom hetzelfde verwoeste gebouw gemaakt. De foto’s laten dus allemaal dezelfde situatie zien en zijn allemaal in diezelfde context gedeeld.

Er is nog een andere foto waar het meisje op staat. Deze is gemaakt op het moment dat de man die rechts in de collage te zien is haar overpakt van de reddingswerker die in de collage links staat. Bij geen van de foto’s wordt beweerd dat het om vaders van het meisje gaat. De man met de helm is bovendien duidelijk een reddingswerker. Hij draagt het logo van de Witte Helmen, een hulporganisatie in Syrië.

Het lijkt erop dat het meisje eerst is gered door de man met de witte helm, waarna ze door de man in het geblokte overhemd en later de man in het geel verder is geholpen. In een chaotische situatie als een bombardement is het niet vreemd dat verschillende mensen meehelpen om overlevenden uit het puin te halen.

De collage met het meisje werd ook in 2016 al gebruikt voor een complottheorie. Toen werd beweerd dat CNN de foto’s zou gebruiken om verschillende crises te laten zien. De factcheckers van Snopes schreven er destijds al over.

(Stand van zaken: 02.11.2023)

Links


Facebookpost I en II (gearchiveerd hier en hier)

Over reverse image search (gearchiveerd)

Foto's bij Getty I, II, III (gearchiveerd hier, hier en hier)

Flyer Amnesty (gearchiveerd)

Zoekopdracht Getty (gearchiveerd)

Artikel Al Jazeera (gearchiveerd)

Andere foto met meisje (gearchiveerd)

Over De Witte Helmen (gearchiveerd)

Factcheck Snopes (gearchiveerd)

Over dpa-factchecks

Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.

Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.

Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.