Nederland ontving 27.600 asielmigranten in 2022

In één jaar tijd, in 2022, zou Nederland vierhonderdduizend asielzoekers hebben binnengelaten. Dat wordt beweerd door verschillende Facebookgebruikers (hier, hier, hier en hier). Het klopt dat er vorig jaar ongeveer vierhonderdduizend nieuwkomers naar Nederland kwamen, maar waren dat wel allemaal asielzoekers?

Beoordeling

Nee, onder de ruim 403.000 immigranten in 2022 bevonden zich slechts 27.600 asielmigranten. De grootste groep immigranten bestond uit EU-burgers, die voornamelijk naar Nederland kwamen voor werk. Ook arriveerden veel Oekraïense vluchtelingen, die geen asiel hoeven aan te vragen en dus geen asielzoeker zijn.

Feiten

In 2022 immigreerden, volgens de definitieve cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), 403.108 mensen in Nederland. In hetzelfde jaar emigreerden 179.310 personen uit Nederland, waardoor er een positief migratiesaldo (immigratie minus emigratie) van 223.798 personen was.

Onder die 403.108 immigranten bevonden zich ongeveer 27.600 asielmigranten, zo blijkt uit de tabel "Migratiemotief, niet-EU/EFTA" op deze pagina van het CBS. Een asielmigrant is iemand van wie het asielverzoek is ingewilligd en die is ingeschreven in een gemeentelijk bevolkingsregister.

In totaal kwamen er in 2022 volgens het CBS 46.460 "asielzoekers en nareizigers" naar Nederland. Volgens de gegevens van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) valt dat getal uiteen in 35.535 asielzoekers en 10.927 nareizigers. Een asielzoeker wordt door het CBS gedefinieerd als iemand die "een aanvraag om toelating als vluchteling heeft ingediend." Een nareiziger is een gezinslid van een asielvergunninghouder dat onder speciale voorwaarden een voorlopige verblijfsvergunning kan krijgen.

Terwijl er 46.460 asielzoekers en nareizigers naar Nederland kwamen in 2022, werden er 27.600 asielmigranten ingeschreven. Onder die asielmigranten bevinden zich ook mensen die al in voorgaande jaren een asielverzoek indienden, maar in 2022 werden ingeschreven in het bevolkingsregister. Veel mensen die in 2022 een asielverzoek indienden, wachten dus nog op een beslissing van de IND, zijn nog niet ingeschreven in het bevolkingsregister, of werden afgewezen.

Andere immigranten

In 2022 kwamen 151.000 migranten meer naar Nederland dan in 2021. Die scherpe toename wordt voor het overgrote deel verklaard door de Russische invasie van Oekraïne. Ruim 108.000 immigranten maakten vorig jaar gebruik van de Richtlijn Tijdelijke Bescherming. Onder deze richtlijn hebben vluchtelingen uit Oekraïne recht op tijdelijke opvang in Nederland, terwijl zij in de meeste gevallen geen asiel hoeven aan te vragen. Deze vluchtelingen zijn dus geen asielzoekers.

De grootste groep migranten die in 2022 naar Nederland kwam, bestond uit EU-burgers en mensen uit EFTA-landen (IJsland, Liechtenstein, Noorwegen en Zwitserland) waarmee de EU verdragen over vrij verkeer van personen overeenkwam. Het grootste gedeelte van deze 129.000 mensen kwam naar Nederland voor werk.

Daarnaast kwamen nog bijna 122.000 immigranten uit landen die niet tot de EU of de EFTA behoren naar Nederland. Van hen arriveerde het grootste deel, bijna 39.500 mensen, als gezinsmigrant: om in te trekken bij gezinsleden die al in Nederland woonden. Het vaakst trekken zij in bij kennismigranten: hoogopgeleide arbeidsmigranten waarvan er vorig jaar 26.100 naar Nederland kwamen. Onder de niet-EU/EFTA-immigranten vallen ook de 27.600 asielmigranten en bijna 21.000 studenten.

De laatste groep immigranten wordt gevormd door bijna 44.000 Nederlanders die in het buitenland woonden en zich in 2022 (weer) in Nederland vestigden.

Veel immigranten vertrekken na enige tijd weer uit Nederland. In de periode 2007 tot en met 2012 was meer dan de helft van de immigranten uit EU- en EFTA-landen binnen drie jaar weer vertrokken. Immigranten van buiten de EU/EFTA-regio vertrekken minder snel, maar ook van deze groep vertrok 38 procent binnen drie jaar en 59 procent binnen tien jaar na immigratie.

Val kabinet Rutte IV

Het thema immigratie speelt een belangrijke rol in het Nederlandse politieke debat, vooral sinds de regering van premier Mark Rutte (VVD) op 7 juli besloot op te stappen omdat de coalitiepartners het niet eens werden over maatregelen om de asielinstroom te beperken.

Sindsdien strooien politici met migratiecijfers, waarbij het niet altijd duidelijk is of zij het over asielmigratie of andersoortige migratie hebben. Dit voedt de verwarring over het thema op sociale media.

(Stand van zaken: 14.07.2023)