Geen 'voor' en 'na'

Busstation in Hamburg onterecht aangezien voor Marioepol

16.6.2023, 16:18 (CEST)

In 2022 veroverde Rusland de Oekraïense stad Marioepol. De Russen proberen uit te stralen dat zij de stad weer in ere herstellen, maar een foto uit een Duitse miljoenenstad kan daar niet voor dienen.

In het voorjaar van 2022 werd de havenstad Marioepol na hevige bombardementen en gevechten uiteindelijk in mei ingenomen door de Russische bezetter. De stad werd grotendeels verwoest, zoals duidelijk te zien is op satellietbeelden. Toch beweert de Russische bezetter voor verbeteringen te zorgen; bijvoorbeeld een spiksplinternieuw busstation. Een vergelijking van twee foto’s die de vroegere en de huidige halte in Marioepol moeten tonen, wordt ook in het Nederlands, Frans en Duits verspreid. Maar kon er echt zo snel een modern busstation tussen de puinhopen worden gebouwd?

Beoordeling

De bovenste foto in de vergelijking is van een busstation in Marioepol voordat het werd verwoest. De onderste foto toont een bushalte in de Duitse stad Hamburg. De afbeelding toont dus geen 'voor' en 'na' van dezelfde plek.

Feiten

Een 'reverse image search' van de onderste van de twee foto's leidt in enkele seconden al naar de daadwerkelijke locatie van het futuristische busstation. Het staat in de wijk Poppenbüttel in Hamburg. Volgens bouwbedrijf Heinze werd het in 2010 opgeleverd. Meer foto’s en de exacte locatie zijn ook via Google Maps te vinden.

Ruim 2000 kilometer naar het zuidoosten staat op Google Maps een foto van het busstation van Marioepol uit 2016. Op de website van het project eyesonrussia.org, dat een groot deel van de vernietiging van de oorlog in Oekraïne met foto's in kaart brengt, staat een Telegrampost waarop het verwoeste station te zien is. Die is van 29 april 2022. Dat het om hetzelfde busstation gaat, is te zien op deze Google-foto.

Hoewel in de Russische tekst wordt gesproken van 'voor' en 'na', tonen de twee foto’s dus niet dezelfde plaats. Toch gaat de foto van het Hamburgse busstation al sinds zeker maart 2023 rond op Russische sociale media. Toen werd nog gesproken van een "project" om een busstation in Marioepol te bouwen, zonder daarbij te vermelden waar de foto werkelijk werd gemaakt.

Ook op een Russischtalige website over de stad verscheen al in maart 2023 een artikel over plannen voor een nieuw busstation. Hoe het nu met die plannen staat is niet duidelijk, maar het futuristische station op de recent gedeelde foto werd dus niet door de Russen gebouwd.

Rusland heeft gezegd Marioepol binnen de drie jaar weer te willen opbouwen, maar inwoners zijn niet blij met de bouwplannen. Ook Deutsche Presse-Agentur (dpa) liet eerder al in een factcheck zien dat de demonstratieve wederopbouw niet in verhouding staat met de eerdere vernietiging.

Marioepol is sinds het begin van de Russische inval een doelwit van valse beweringen. Dat blijkt uit verschillende dpa-factchecks die deze beweringen weerleggen.

(Stand van zaken: 16.06.2023)

Links


Telegrampost (gearchiveerd)

Franstalige en Duitstalige berichten (gearchiveerd hier en hier)

Over bezetting en verwoesting Marioepol (gearchiveerd hier en hier)

Hoe werkt reverse image search (gearchiveerd)

Zoekopdracht (gearchiveerd)

Foto busstation Hamburg (gearchiveerd)

Bouwbedrijf over station (gearchiveerd)

Poppenbüttel op Google Maps (gearchiveerd)

Google foto's busstation Marioepol (gearchiveerd hier en hier)

Over EyesonRussia (gearchiveerd)

Foto bij EyesonRussia (gearchiveerd)

Russische post en artikel uit maart 2023 (gearchiveerd hier en hier)

Marioepol een jaar bezet (gearchiveerd)

Eerdere dpa-factchecks hier, hier en hier

Deze dpa-factcheck verscheen ook in het Duits

Over dpa-factchecks

Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.

Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.

Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.