Riskant advies online
Hond in hete auto? Bel de politie en overleg hoe verder
13.6.2023, 13:14 (CEST)
Een achtergelaten hond alleen in een afgesloten auto, terwijl de temperaturen buiten hoog oplopen; bij de meeste mensen zullen de alarmbellen rinkelen. Die hond moet zo snel mogelijk uit de auto. Als je veel gedeelde berichten op sociale media moet geloven, zegt de politie dat je een foto van de situatie moet nemen, de politie bellen, vijf minuten wachten en dan vrij bent de ruit van de auto in te slaan. "Op deze manier wordt u niet beschuldigd van criminele schade en geeft het bewijs aan de politie om de eigenaars van honden voor de rechter te slepen", staat er nog bij. Maar voordat we massaal autoruiten in gaan slaan: klopt dit verhaal wel helemaal?
Beoordeling
Nee, de omschreven procedure (bellen, vijf minuten wachten, ruit inslaan) stelt je niet automatisch vrij van 'criminele schade'. In werkelijkheid adviseert de politie om te bellen naar 112 of 144, en vervolgens met de politie verdere acties te bespreken. Ook het Openbaar Ministerie adviseert niet op eigen houtje de autoruit in te slaan.
Feiten
Hoewel velen de beste intenties hebben, en direct over willen gaan tot actie bij het zien van een hond in een afgesloten auto, betekent dit niet dat het in elke situatie zomaar is toegestaan het raam in te gooien om de hond te bevrijden. De 'procedure' die op sociale media verspreid wordt, is veel te kort door de bocht. Dat bevestigt ook een woordvoerder van de politie aan Deutsche Presse-Agentur.
Zo ligt het aan de ernst van de situatie wat de passende handeling is. Onder andere volgens de dierenambulance Kennemerland en de Dierenbescherming mag je een ruit inslaan als het "echt een kwestie van leven of dood" is. Juridisch zou dit dan vallen onder 'zaakwaarneming'. Maar hoe bepaal je precies of de zaak zo ernstig is? Een foto maken en vijf minuten wachten lijkt niet de meest logische aanpak.
De eerste kenmerken van een oververhitte hond zijn vuurrode slijmvliezen en kwijlen. In een volgende fase kan het dier gaan braken of diarree optreden. De hond verliest zo steeds meer vocht. Uiteindelijk zullen de slijmvliezen bleek worden en de hond bewusteloos raken. Pas dan is er overduidelijk sprake van levensgevaar.
Gouden regel: bellen
Dus voordat iedereen ruiten in gaat slaan - al is het met de beste bedoeling -, raadt de politie mensen vooral aan direct 112 te bellen als ze zien dat een dier in nood is. Via mail vertelt een woordvoerder van de politie aan dpa: "Kijk altijd eerst hoe de hond eraan toe is. Als er geen spoed is, kan je altijd 144 bellen. Sla niet zomaar een ruit in, bel altijd eerst 112 en wacht op instructies." Ook het Openbaar Ministerie deelt dit advies (zie einde video).
Een foto nemen van de situatie, de politie bellen en vervolgens na vijf minuten op eigen initiatief een autoruit inslaan is juridisch dus niet de meest zuivere weg om het probleem op te lossen, zeker als het dier geen extreme hitteverschijnselen vertoont. Het dient dan ook niet als automatisch bewijs om de hondeneigenaar voor de rechtbank te slepen.
Dpa schreef een factcheck over een gelijkaardig bericht dat in België op sociale media circuleert. De Belgische politie was nog wat stelliger dan de Nederlandse: een ruit inslaan is altijd een misdrijf. In Nederland hangt het af van de specifieke situatie of het slim is de ruit in te slaan of niet. Daarom is hier de gouden regel: bellen en instructies afwachten.
Hoe help je een oververhitte hond?
Mocht het ooit zover komen, en de politie staat toe een ruit in te slaan: wat vervolgens te doen? De ruit sla je het beste aan de zijkant met een veiligheidshamer (of: lifehammer) in. Daarna kun je het portier openen, maar pas of voor scherp glas. Sla nooit de ruit waaronder de hond zich bevindt in.
Belangrijk is het om de lichaamstemperatuur van de oververhitte hond naar beneden te krijgen. Breng het dier in de schaduw en wrijf het met een lauwe, natte doek over de hals, romp en poten. Gebruik hiervoor geen ijskoud water: een te groot temperatuurverschil kan weer een hartstilstand veroorzaken. Het beste ga je ook met het dier naar de dierenarts.
Nog beter is het een hond simpelweg nooit in een stilstaande auto achter te laten, al is het maar voor heel even. De temperatuur in de auto kan sneller dan je denkt oplopen. Het automerk Tesla kwam daarom met een speciale 'Dog Mode' voor de auto: de auto kan dan uit staan, met alsnog de airco aan.
Hondeneigenaren zonder Tesla, die toch even snel de supermarkt in springen, dreigen in Nederland overigens een boete van minstens 360 euro boven het hoofd.
(Stand van zaken: 13.06.2023)
Links
Facebookpost I, II & III (gearchiveerd I, II & III)
Infoblad dierenambulance Kennemerland (gearchiveerd)
Infoblad dierenbescherming (gearchiveerd)
Over zaakwaarneming (gearchiveerd)
Kenmerken oververhitte hond (gearchiveerd)
Telefoonnummer 144 (gearchiveerd)
Bericht Openbaar Ministerie (gearchiveerd, video gearchiveerd)
Wat is een veiligheidshamer? (gearchiveerd)
Hoe help je een oververhitte hond I? (gearchiveerd)
Hoe help je een oververhitte hond II? (gearchiveerd)
Over dpa-factchecks
Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.
Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.
Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.