Online fraude

Met cijferspel zijn geen gratis boodschappen te verdienen

17.05.2023, 16:27 (CEST)

Zou het een toeval zijn dat de Albert Heijn en Lidl eenzelfde winspel tegelijkertijd online hebben gezet? Nee: het toeval blijkt gewoon phishing te zijn.

Wie herkent een ander cijfer dan 555 in een van deze afbeeldingen? Een snelle blik en onder andere 545, 565 of 575 zijn er zo uitgepikt. Als je er op tijd bij bent, zou je hiermee een waardebon van 250 of 500 euro bij de Albert Heijn of de Lidl kunnen winnen: dat is makkelijk verdiend. Té makkelijk, blijkt al snel bij het doorklikken.

Beoordeling

Er vallen geen waardebonnen bij deze supermarkten te winnen met deze acties. Het gaat niet om echte winacties, en deelnemers worden misleid.

Feiten

Dat Albert Heijn en Lidl eenzelfde winspel met vergelijkbare prijzen ongeveer tegelijkertijd online zetten, wekt op zichzelf al argwaan op. En er zijn nog heel wat andere aanwijzingen dat de spellen niet authentiek zijn.

Zo is de Albert Heijn pagina fout geschreven: "Albert-heinjn Fans". Dat zou een echt merk natuurlijk nooit doen. Ook de Lidl-pagina heeft "fans" in haar paginanaam staan. Het is vreemd dat de bedrijven de winacties niet gewoon op hun officiële pagina's, maar op zogenaamde fanpagina's zouden posten.

De likes en volgers van deze fanpagina's zijn namelijk in beide gevallen zeer beperkt. Allebei de pagina's zijn begin mei gemaakt, bevatten geen andere berichten behalve de winactie en hebben geen blauw vinkje naast hun naam staan. De pagina's zijn dus niet geverifieerd door Facebook.

De officiële pagina's van de Albert Heijn en Lidl hebben wel degelijk een blauw vinkje, veel meer likes en volgers en bevatten serieuze content.

Doorverwijspagina's

Door te reageren op de neppe Facebookposts krijg je direct een berichtje dat je de post eerst nog moet delen, en je pas daarna door kan spelen. Zo kunnen nepacties zich snel over het internet verspreiden.

Vervolgens krijg je een link doorgestuurd, die naar deze en deze pagina leidt. De URL's van deze pagina's beginnen allebei met "sites.google.com", wat erop wijst dat de websites gemaakt zijn met een gratis service van Google. Vreemd, als het om een officiële actie van een bedrijf zou gaan.

Daarnaast zijn de pagina's vergelijkbaar in opmaak: enkele afbeeldingen moeten het idee wekken dat het om een winactie gaat, maar de footer en header van de websites werken bijvoorbeeld niet, en zijn gewoon screenshots van een andere website.

Het maakt niet uit waar op de website je klikt: elke klik verbindt je door naar een pagina van de Opera GX browser. Dat is een internetbrowser, die speciaal voor gamers ontwikkeld is. Van de beloofde waardebon van 250 of 500 euro is geen spoor meer te vinden.

Terugkerende online fraude

De oplichting blijkt geen klassiek voorbeeld van phishing, waarin mensen gevraagd worden gevoelige informatie te delen. Het lijkt eerder een manier om met clickbait internetverkeer te creëren op de Opera GX website, en nieuwe klanten te werven. Ook daar valt geld mee te verdienen, zo blijkt uit dit artikel van VICE.

Zulke nepacties met cijferraadsels zijn overigens een terugkerend fenomeen op sociale media. Deutsche Presse-Agentur (dpa) nam in verschillende talen zulke online fraude eerder al onder de loep, zoals bijvoorbeeld van neppagina's van MediaMarkt, Ikea, Kaufland en JYSK. Ook de phishing naar de Opera GX browser aan de hand van een cijferspel kwam dpa eerder deze maand al tegen.

(Stand van zaken: 17.05.2023)

Links

Facebookpost Albert-heinjn Fans & Lidl Fans. (gearchiveerd hier & hier)

Profielpagina Albert-heinjn Fans & Lidl Fans. (gearchiveerd hier & hier)

Over blauw vinkje bij Facebook (gearchiveerd)

Officiële pagina Albert Heijn & Lidl (gearchiveerd hier & hier)

Doorverwijspagina Albert-heinjn Fans & Lidl Fans. (gearchiveerd hier & hier)

Over gratis sites bij Google (gearchiveerd)

Artikel Online Junkies (gearchiveerd)

Website Opera GX (gearchiveerd)

Over Opera GX (gearchiveerd)

VPN Gids over phishing (gearchiveerd)

Artikel VICE (gearchiveerd)

Dpa factchecks MediaMarkt, Ikea, Kaufland, JYSK, Opera GX

Over dpa-factchecks

Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.

Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.

Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.