Lentetemperatuur in Canada steeg tot boven 30 graden Celsius

We zouden weer eens voor de gek worden gehouden door de media, aldus sociale mediagebruikers. In de Canadese provincie Alberta zou het niet warmer dan 13 graden zijn geweest, terwijl de NOS spreekt van branden door de droogte en hoge temperaturen. De bewijsvoering hiervoor? Een screenshot van de temperatuur. Genoeg om de vlammenzee op het nieuws voor een hoax te houden?

Beoordeling

De beweringen op sociale media kloppen niet. In de eerste week van mei was de hoogste gemeten temperatuur in Alberta 32,5 graden, in de gemeente Fort McMurray. Dit uitzonderlijk warme weer voor de lente strekt zich over de hele provincie uit. Er was bovendien dit voorjaar droogte in Alberta. Dit zorgde in combinatie met de hoge temperatuur en veel wind voor hevige bosbranden.

Feiten

Begin mei werden tientallen hitterecords gebroken in Alberta. De heetste plek was de gemeente Fort McMurray, waar het 32,5 graden Celsius werd. Ter vergelijking: de gemiddelde maximumtemperatuur voor Fort McMurray in mei is rond de 16,5 graden.

Dus waar komt de bewering dan vandaan dat het maximaal 13 graden was? De Facebookpost verwijst naar een tweet, maar op Twitter is geen spoor meer van dit bericht te bekennen. Door op de tekst uit de Facebookpost te zoeken in Google, is de tweet via de cache nog terug te vinden.

Uit een van de screenshots uit de tweet zou inderdaad blijken dat de heetste plek in Canada Tompkins Landing zou zijn, met 13,0 graden Celsius. De screenshot is gemaakt van een Canadese overheidswebsite. Dat klinkt als een betrouwbare bron, maar is daarmee nog niet het hele verhaal.

Temperatuur van het uur

Zo staat bovenaan in het blauwe kader de belangrijke zin "This hour's hot and cold spots". Dat betekent dus dat de website ieder uur een update krijgt met de warmste en koudste plekken in Alberta op dat specifieke moment.

De data zijn dus een momentopname en zeggen niets over het warmste moment van de hele dag, wat meestal halverwege of aan het eind van de middag is.

De datum van de screenshot is onbekend, maar er is wel te zien dat deze om 11:58 werd genomen. Dit zegt echter niets over de tijd in Tompkins Landing, want de screenshot kan overal ter wereld, met alle tijdsverschillen van dien, gemaakt zijn.

Zou de screenshot bijvoorbeeld door de Twittergebruiker in Nederland gemaakt zijn op de datum van de tweet (7 mei), dan zou het op dat moment in Alberta bijna 04.00 uur 's nachts zijn. Maar waar en wanneer de screenshot werd gemaakt is niet met zekerheid te zeggen.

Hoe warm was het dan werkelijk?

Tompkins Landing is een weerstation, met deze coördinaten. Het is geen dorp of gemeente, en op andere openbare websites met weerdata is er daarom geen informatie over te vinden. Van de dorpen Paddle Prairie en Buffalo Head Prairie in de buurt is wél weerhistorie beschikbaar. Daarom zijn toch uitspraken over de temperaturen in de omgeving te doen, hoewel ze door factoren als hoogte en begroeiing wel licht kunnen afwijken van de temperatuur op de plek van het weerstation.

In de nabijgelegen dorpen lag de maximumtemperatuur begin mei boven de twintig graden en tikte op sommige dagen bijna de dertig aan: een stuk warmer dan gemiddeld.

Dat de temperatuur op een dag flink kan verschillen, blijkt ook door naar het weerbericht per uur te kijken van de dag van schrijven (11 mei). Om 4 uur 's ochtends was de voorspelde temperatuur in Paddle Prairie slechts 43 graden Fahrenheit (6 graden Celsius), maar om 4 uur 's middags is deze 76 graden Fahrenheit (24,5 Celsius). Een verschil van bijna twintig graden binnen een dag dus.

Het moment waarop de screenshot van 'de warmste plek van dit uur' is gemaakt, maakt dus erg veel uit voor de uitkomst.

Branden en evacuaties

Behalve de hoge temperatuur was het ook uitzonderlijk droog in grote delen van Alberta. Dit is een belangrijke oorzaak van bosbranden. De status van de bosbranden in Alberta worden hier bijgehouden. Op moment van schrijven zijn er 82 actieve bosbranden. Inmiddels zijn al bijna 25.000 Canadezen geëvacueerd en er is een noodtoestand uitgeroepen.

Een simpele screenshot is dus niet genoeg om uitgebreide weerdata en verslaggeving mee te weerleggen. Zeker niet als dat screenshot enkel een momentopname toont. Dezelfde redenering werd eerder ook al gemaakt en door dpa weerlegd over de Spaanse hittegolf.

(Stand van zaken: 11.05.2023)