Zelensky afwezig op het Domplein in Milaan

In het centrum van Milaan, vlak naast de wereldberoemde domkerk, zou een reclamebord staan met daarop een poster van de Oekraïense president Zelensky. Een video die wordt gedeeld op Facebook (hier, hier) toont hoe mensen geld in de neus van de afgebeelde Zelensky stoppen, dat de president vervolgens 'opsnuift'. Hangt er echt een dergelijke poster met een daarachter verborgen zuiginstallatie in het centrum van Milaan?

Beoordeling

Nee, de video vertoont duidelijke sporen van vervalsing. Een journalist ter plaatse laat zien dat er een andere poster op het aanplakbord hangt. De stad Milaan stelt dat er nooit toestemming is gegeven voor een poster van Zelensky en agenten ter plaatse hebben die ook nooit gezien.

Feiten

De video ziet er op het eerste gezicht al bewerkt uit. Na vijf seconden verschiet het beeld opeens van kleur, wat duidt op een kleurenfilter. Na negen seconden lopen er twee mensen voor het bord langs. Wie de video vertraagd afspeelt, kan goed zien dat het gezicht van de mevrouw op dat moment bijna geheel verdwijnt. Dit is het gevolg van amateuristische videobewerking.

Milano Art Week

Journalist David Puente van het Italiaanse factcheckingproject Open nam ter plaatse een kijkje. In een filmpje op Twitter laat hij zien dat het bord er in werkelijkheid heel anders uitziet.

Op het bord is een poster te zien van de Milano Art Week. Daaruit blijkt ook dat Puente de video deze week, of ten minste kortgeleden, heeft gemaakt. De Art Week vindt namelijk deze week plaats. Dat staat op deze website van de stad Milaan, waar ook dezelfde afbeelding is terug te vinden, die op het filmpje van Puente op het aanplakbord te zien is.

Het aanplakbord is eigendom van de stad Milaan. Dat is te zien aan het wapen van de stad en de tekst "Comune di Milano" die op de zuil zijn aangebracht. Een woordvoerder van de stad vertelt Deutsche Presse-Agentur (dpa) dat de video met de poster van Zelensky nep is en dat "voor dergelijke reclameborden in de gemeentelijke ruimten nooit toestemming is verleend".

Puente sprak ook met politieagenten die aanwezig waren bij de dom. Zij vertelden hem dat ze de installatie met de geldsnuivende Zelensky nooit hebben gezien. Wie geprobeerd zou hebben zoiets te installeren, zou zijn tegengehouden door de politie. Het gebied staat onder constante videobewaking, aldus de agenten.

Meer tekenen van bewerking

Op Twitter laat Puente ook nog zien dat de rand van het aanplakbord, waarin de poster van de Art Week is gehangen, niet goed aansluit aan de rand van de poster. In de bewerkte video valt de rand van het bord juist wel precies samen met die van de poster.

Ook laat deze video goed zien hoe het aanplakbord er in werkelijkheid uitziet. Het is erg onwaarschijnlijk dat een installatie die geld kan opzuigen in een dergelijke, relatief smalle en vrijstaande zuil kan worden geïnstalleerd.

De bewerkte video van het niet-bestaande bord past in een terugkerend patroon van anti-Oekraïense desinformatie. Dpa ontkrachtte al meerdere claims (hier, hier) over vermeend cocaïnegebruik van president Zelensky.

(Stand van zaken: 12.04.2023)