Virale video verknipt

Uitspraak van Zelensky met vertaalfout uit context getrokken

2.3.2023, 19:32 (CET)

Een uitspraak van Zelensky tijdens een persconferentie gaat viraal. Leuk voor het algoritme, maar negentien seconden blijken niet genoeg om de volledige en juiste context voor de uitspraak te bieden.

Een filmpje van een persconferentie, die Zelensky op 24 februari 2023 in Kiev gaf, roept online een stroom van verontwaardiging op (zie hier, hier en hier). In de negentien seconden die het filmpje duurt, zou Zelensky zeggen dat de VS hun zonen en dochters moeten sturen om te sterven om de NAVO te verdedigen. Volgens sommigen sociale mediagebruikers wanneer "de Oekraïeners op zijn". Dat is nogal een uitspraak, die Zelensky voorheen nog niet deed. En dus rijst de vraag: zijn negentien seconden wel genoeg om de context van deze vermeende uitspraak te begrijpen?

Beoordeling

Fundamentele context ontbreekt bij deze uitspraak van Zelensky. Hij zegt niet dat de VS hun zonen en dochter moeten sturen als ze hem willen steunen. Hij spreekt van een hypothetisch scenario: namelijk wat een escalatie van de oorlog in Oekraïne voor de VS zou kunnen betekenen.

Feiten

Op 24 februari 2023, één jaar nadat Russische troepen Oekraïne binnenvielen, hield Zelensky een persconferentie in Kiev. In de meer dan twee uur durende bijeenkomst beantwoordde de Oekraïense president vragen van internationale journalisten.

Op Youtube is de volledige persconferentie in het Oekraïens terug te vinden. De Britse krant The Telegraph vertaalde de persconferentie simultaan naar het Engels.

De fragmenten

Het fragment dat momenteel viraal gaat, begint op 01:40:11 en duurt tot 01:40:30. Om de context van deze uitspraak te begrijpen, moeten we echter terug naar 01:37:13. Op dat moment stelt journalist Ian Pannell van ABC, dat volgens opiniepeilingen steeds meer Amerikanen vinden dat hun land Oekraïne te veel ondersteunt. "What would your message be, on the anniversary, to those Americans?", vraagt hij Zelensky tenslotte.

In het antwoord dat volgt, noemt Zelensky deze afnemende steun gevaarlijk. Volgens hem stopt Rusland niet, wanneer ze Oekraïne veroverd heeft, en blijft de dreiging voor de VS net zo goed bestaan.

"Wie wil er een Derde Wereldoorlog? Zou iemand dat risico willen accepteren?" wijdt Zelensky uit. "Moest het zover komen dat Oekraïne verliest, vanwege verschillende meningen en een uitputting en verzwakking van de steun, zou Rusland de Baltische staten binnenvallen, NAVO-lidstaten. Dat zal gebeuren. En dan moet de VS zijn zonen en dochters sturen, net zoals wij nu onze zonen en dochters naar de oorlog sturen. En ze zullen moeten vechten, want we hebben het over de NAVO, en zullen ze sterven, God verhoede, want dat is een vreselijk zaak."

Vertaalfout

In de Engelse vertolking wordt een kleine, maar niet onbelangrijke, fout gemaakt, die ook in de viraal gedeelde video zit. Terwijl Zelensky praat, vertaalt de tolk simultaan in het Engels: "en dan zullen de VS hun zonen en dochters op precies dezelfde manier moeten sturen als wij hun zonen en dochters naar de oorlog sturen." Zelensky zegt op het einde echter niet "hun", maar "onze" zonen en dochters. Dat bevestigt dpa na een eigen vertaling. De zin "dat zal gebeuren" is eveneens verloren gegaan in de simultane vertaling van The Telegraph.

Uit de bredere context blijkt dus dat Zelensky beschrijft hoe een escalatie van de oorlog, die zich nu nog op Oekraïens grondgebied afspeelt, er voor de VS uit zou kunnen zien. Hij roept de VS niet op nu "hun zonen en dochters" naar Oekraïne te sturen.

Materiële ondersteuning VS

De VS ondersteunen Oekraïne nu voornamelijk materieel: met geld, wapens en militaire voertuigen. Zie daarvoor deze uitgebreide lijst van de Amerikaanse overheid. Biden benadrukte op 24 februari 2023 nog eens dat het Amerikaanse leger niet zal vechten in Oekraïne, maar wel NAVO-bondgenoten zal verdedigen.

(Stand van zaken: 02.03.2023)

Links

Facebookpost I, II & III (gearchiveerd I, II & III) (gearchiveerde video)

Dissident One (gearchiveerd)

Artikel NY Times (gearchiveerd)

Persconferentie in Oekraïens (gearchiveerd, video gearchiveerd)

Perconferentie Engelse vertolking (gearchiveerd, *video niet gearchiveerd: de relevante citaten zijn echter ook in deze gearchiveerde versie (00:13-00:51) te vinden)

Over Ian Pannell (gearchiveerd)

Lijst ondersteuning VS-Oekraïne (gearchiveerd)

Artikel CNN (gearchiveerd)

Over dpa-factchecks

Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.

Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.

Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.