Lenswolk in het westen van Turkije was volledig natuurlijk

Beelden van een pannenkoekvorminge rode wolk in Turkije worden volopgedeeld op sociale media. De wolk wordt gelinkt aan de aardbevingen van 6 februari in Turkije en Syrië en zou helemaal niet natuurlijk van oorsprong zijn. Moeder Natuur kan zowel verbazen als verwoesten, zo blijkt.

Beoordeling

Het fenomeen is geheel natuurlijk en is helemaal niet gelinkt aan de aardbevingen. De wolk werd gespot in het westen van Turkije op 19 januari, ruim twee weken voor de aardbeving en ruim 1.000 kilometer daar vandaan.

Feiten

De wolk was wel degelijk echt én geheel natuurlijk. Ze werd gespot in Bursa, een regio in het westen van Turkije op 19 januari. Het opmerkelijke zicht, rood gekleurd door de zonsopgang, ging spoedig de wereld rond.

Het ziet er mysterieus uit maar zo uniek is deze wolk niet. Het gaat om een lenticularis of lenswolk. Ze ontstaan door een samenspel van wind en heuvels of bergen. De lucht over het berggebied komt in golvende bewegingen terecht en als die met grote kracht tegen de berg blaast moet de lucht stijgen terwijl de lucht weer daalt aan de achterzijde van de berg.

Lenswolken hebben een afgeplatte vorm, gelijkend op een pannenkoek of zelfs een vliegende schotel. Ze zijn ietwat uitzonderlijk maar er is geen verband met de verwoestende aardbeving.

Aardbevingen ontstaan in de aardkorst, ver weg van de wind boven bergen. "Aardbevingen komen voor wanneer rotsen tegen elkaar worden gedrukt tot de opgebouwde stress zo groot is dat ze plots bezwijken. Het gesteente beweegt dan schoksgewijs en veroorzaakt trillingen en seismische golven", verklaart prof. dr. Oliver Heidbach, geofysicus bij het Duitse geologie-onderzoekscentrum GFZ, aan dpa.

De aardbevingen vonden plaats in het zuidoosten van Turkije, ongeveer 1.000 kilometers verwijderd van Bursa en ruim twee weken nadat de wolk werd gespot. De wolk en de aardbeving zijn dan ook op geen enkele manier gelinkt.

(Stand van zaken: 16.02.2023)