Oekraïense ambassades waarschuwen voor valse correspondentie

Letland en Litouwen zouden zijn overeengekomen om Oekraïense mannen van 'strijdbare leeftijd' per direct naar Oekraïne terug te sturen. Dat is in ieder geval wat gebruikers op Facebook (hier, hier en hier), Twitter en Telegram delen. De bron van dit verhaal blijkt echter niet meteen neutraal of betrouwbaar.

Beoordeling

Het gerucht is gebaseerd op vervalste screenshots van diplomatieke brieven. Zowel de burgemeesters van Liepāja en Vilnius als de Oekraïense ambassades in Letland en Litouwen bevestigen dat het hier om nepnieuws gaat. 

Feiten

Een online zoektocht naar dit verhaal leidt naar Russischtalige nieuwssites (hier en hier) en een Russischgezind Telegramkanaal. Het bewijs dat wordt aangedragen voor de claim komt van screenshots van Facebookposts van een Litouwse en een Letse burgemeester.

Gunars Ansins, burgemeester van de Letse stad Liepāja en Remigius Simašius, burgemeester van de Litouwse hoofdstad Vilnius zouden op Facebook brieven gedeeld hebben van respectievelijk de Oekraïense ambassadeur in Letland en Litouwen. In de brieven vragen de ambassadeurs om informatie over en de uitlevering van Oekraïense burgers die dienstplichtig zijn, conform de zogezegde afspraken tussen Oekraïne en de beide landen.

De screenshots van de Facebook moeten doen vermoeden dat beide burgemeesters positief op dit verzoek zouden geantwoord hebben. Echter, er zijn genoeg aanwijzingen dat de brieven niet authentiek zijn. De uitlijning van de tekst is vreemd en het mailadres in de brieven komt niet overeen met dat van de ambassades (hier en hier).

Oplichters aan het werk

De posts met de brieven zijn ook niet terug te vinden op de Facebookprofielen van de burgemeesters. Wat wel terug te vinden is, zijn posts die de brieven veroordelen als nepnieuws. De burgemeester van Liepāja waarschuwt voor het nepnieuws en bevestigt dat het mailadres op de brief niet authentiek is. Karolis Žukauskas, adviseur van de burgemeester van Vilnius, liet ook op Facebook weten dat de screenshot van de brief nepnieuws is. 

Tot slot stuurden ook de Oekraïense ambassade in Letland en de ambassade in Litouwen een waarschuwing uit. De brief die informatie vraagt over Oekraïeners van dienstplichtige leeftijd in Letland is niet authentiek, en werd niet door de ambassade verstuurd. Ook bevestigen ze dat de mailadressen in de brief niet die van de ambassade zijn.  

Het gerucht dat Oekraïne de uitlevering van mannen van dienstplichtige leeftijd zou eisen, is dus compleet verzonnen. Het is gebaseerd op vervalste screenshots van onbestaande brieven. 

(Stand van zaken: 01.02.2023)