Hardlopen bij hitte verhoogt kans op gezondheidsproblemen

Overlijdens en medische aandoeningen worden sinds de uitrol van de coronavaccins regelmatig als "plotseling" bestempeld. Ook bij een aantal hartaanvallen en onwelwordingen bij een Spaanse hardlooprace is dat het geval (hier en hier). "Dit zag je eerder nooit zoveel tegelijk," claimt een Facebookgebruiker. De reacties onder de berichten staan vol met mensen die de "plotselinge" medische aandoeningen tijdens de race aan de coronavaccins koppelen.

Beoordeling

De incidenten bij de race van Behobia naar San Sebastián worden onterecht gelinkt aan coronavaccins. De 125 onwelwordingen waren volgens de organisatie voor een groot deel zonnesteken. Deze editie van de wedstrijd was uitzonderlijk warm. Ook bij eerdere warme edities van deze en andere hardloopwedstrijden vielen er meer mensen uit dan gemiddeld. Ook voor de uitrol van coronavaccins kregen deelnemers wel eens hartaanvallen. Dat is geen nieuw fenomeen.

Feiten

De wedstrijd waar het om gaat werd op 12 november gelopen van het Baskische dorp Behobia naar San Sebastián. Het is een Spaanse hardloopklassieker van 20 kilometer, met steile klimmen en afdalingen.

Het klopt dat tijdens de race drie mensen een hartaanval kregen en daarnaast nog 125 mensen medische hulp nodig hadden. Dat bevestigt de organisatie aan de Baskische krant Diario Vasco. Van bijna alle getroffen deelnemers is bekend dat zij goed zijn hersteld. Eén man met een hartaanval lag langer in het ziekenhuis en zijn toestand was volgens de organisatie nog zorgwekkend op de dag na de race. Het is niet duidelijk hoe het met deze deelnemer gaat, maar de organisatie van de race heeft nergens een overlijden gemeld.

Online worden de hartaanvallen en 125 onwelwordingen bestempeld als "plotseling". Dat is een term die tegenwoordig een extra connotatie heeft onder vaccincritici. Zij geloven dat deze plotselinge overlijdens of ziektes het gevolg zijn van coronavaccinatie. Een recent voorbeeld daarvan is de populaire documentaire 'Died Suddenly', die vol nepnieuws bleek te zitten.

Hitte

In dit geval is er geen enkel bewijs om deze aanname te maken. Ongevallen zijn niet ongebruikelijk bij hardloopwedstrijden en dat geldt zeker wanneer de temperaturen hoger zijn dan gemiddeld. Tijdens de Spaanse hardloopwedstrijd was het ’s ochtends om 9 uur al boven de 20 graden en liep de temperatuur verder op tot 26 graden. Ook voor Noord-Spanje is dat in november uitzonderlijk warm.

Van de 125 onwelwordingen was het overgrote deel te wijten aan een zonnesteek. Van de onwel geworden deelnemers moesten er 33 naar het ziekenhuis, maar iedereen kwam er weer bovenop.

De organisatie van Behobia-San Sebastián laat zelf op haar website de correlatie zien tussen hitte en het aantal incidenten bij de race. Zo was het bij de editie van 2015 met 27 graden een vergelijkbare temperatuur als dit jaar. Toen was er 445 keer medische assistentie nodig. In 2011, bij een temperatuur van 23,5 graden, was er 214 keer hulp nodig.

Ook hartproblemen kwamen bij eerdere edities van de race helaas al meermaals voor. In de afgelopen 20 jaar overleden er zes deelnemers. Hartaanvallen zijn overigens inderdaad een plotseling optredend gezondheidsprobleem. Maar ook dat is niet opmerkelijk of nieuw, dat is nu eenmaal de gang van zaken bij de aandoening.

De Spaanse krant El Español schrijft naar aanleiding van de race in het Baskenland dat een belangrijke factor van overlijdens of gezondheidsproblemen bij de wedstrijd simpelweg statistiek is. Met ruim 25.000 deelnemers is de kans op een ongeval veel groter dan bij een kleinere race. Maar het is volgens de krant ook zo dat deelnemers steeds vaker onvoldoende voorbereid zijn op de uitdaging die ze aangaan, wat negatieve effecten kan hebben op de gezondheid.

De organisatie van Behobia-San Sebastián benoemt ook dat plotseling overlijden tijdens intensief sporten af en toe voorkomt. Dit is geen nieuwe toevoeging aan de website, maar staat er al zeker sinds 2017 zo op. Een hartaandoening is vaak de oorzaak.

Hitte en hardlopen

Bevangen worden door de hitte, soms met serieuze gevolgen, is een van de grootste risico’s van hardlopen in warm weer. Dat bleek al in 2014 uit een studie. Zeker wanneer je er niet aan gewend bent, kan het een flinke klap zijn.

In Nederland werd in april 2007 de marathon van Rotterdam gestaakt vanwege de hoge temperatuur tot wel 28 graden. De ambulance moest vijftig keer uitrukken en zo’n honderd mensen klopten aan bij de EHBO-post.

Het is dus geen ongebruikelijk fenomeen of "iets wat we nooit hebben gezien" dat meer dan honderd mensen onwel werden bij de race in het Baskenland in november. Dit zonder verder bewijs koppelen aan coronavaccins is dan ook onjuist. De hitte is een veel logischere oorzaak voor de medische gevallen. 

(Stand van zaken: 15/12/2022)