Winkelwagens bij Amazon Fresh zijn wagen en kassa in één

Afgelopen zomer brak een hevige discussie los over een eventueel CO2-budget. Iedere Nederlander zou een bepaald aantal CO2-rechten krijgen, en hier vervolgens ook in mogen handelen. Online leidde het tot veel woede en verontwaardiging. Momenteel gaat deze video rond, waarin te zien zou zijn hoe een winkelwagentje de CO2-uitstoot van je aankopen bijhoudt en dus bepaalt wat je wel en niet mag kopen. "Weer een complot wat waarheid wordt" en "let vooral op de maat van de winkelwagens", valt in dezeposts te lezen. Wordt winkelen werkelijk een CO2-rekensom? Nee, het lijkt er eerder op dat de slimme winkelwagens boodschappen doen juist nog makkelijker maken.

Beoordeling

In het filmpje zijn Dash Carts uit de Amazon Fresh winkels te zien. Deze winkelwagens scannen de artikelen direct, en rekenen automatisch met je creditcard af. Er is geen sprake van een CO2-budget dat bijgehouden wordt.

Feiten

Het orginele filmpje is afkomstig van het TikTokkanaal @melgracee en kwam op 21 oktober 2020 online te staan. Uit deze ietwat langere versie blijkt dat de video is opgenomen in een Amazon Fresh winkel in Zuid-Californië.

Bij Amazon Fresh kun je online en ook in fysieke winkels boodschappen doen. In de zomer van 2020 (enkele maanden voor het TikTok filmpje dus) introduceerde Amazon de 'Dash Cart' in deze Fresh-supermarkten: een slimme winkelwagen, die automatisch de producten scant en weegt als je ze in de wagen legt. Hierdoor hoef je niet in de rij voor te kassa te staan. Het te betalen bedrag wordt automatisch van de creditcard afgeboekt die aan je Amazon-account gekoppeld is. Momenteel worden de Dash Carts in achttien Amazon Fresh winkels gebruikt, allen in de Verenigde Staten.

De Dash Cart houdt niet bij hoeveel CO2-uitstoot je boodschappen genereren. Op haar website zegt Amazon zich voor duurzaamheid in te zetten, door bijvoorbeeld milieuvriendelijke verpakkingsmaterialen te verbruiken. Niets wijst erop dat Amazon de intentie heeft de aankopen van haar klanten te controleren of te beperken. Integendeel, de Dash Carts zouden het winkelen juist nog toegankelijk en tijdsbesparender moeten maken. Deze zomer zijn er grotere Carts geïntroduceerd, waar niet twee, maar wel vier boodschappentassen in passen.

CO2-budget

Waar komt de bewering dat het in de Dash Carts om een CO2-budget zou gaan dan vandaan? Begin augustus 2022 pleitte econome Barbara Baarsma publiekelijk voor een persoonsgebonden CO2-budget als middel om de klimaatdoelstellingen te halen. Binnen dit systeem zou er een maximale CO2-uitstoot per persoon gelden en de CO2-voetafdruk van alle aankopen en het verbruik zou bijgehouden worden. Verbruikt iemand minder van de CO2-rechten die de overheid ter beschikking stelde, dan zouden deze doorverkocht kunnen worden aan een ander die er meer behoefte aan heeft.

Baarsma's voorstel - dat overigens niet nieuw was -, zorgde voor uitvoerige discussies aan talkshowtafels en verontwaardiging op sociale media. Verschillen tussen rijk en arm zouden vergroot worden, meenden sommigen, en de vrijheid van de burger ingeperkt.

Het voorstel deed dus veel stof opwaaien, maar bleef zonder concrete gevolgen. De enigen die nu met emissierechten en -handel van doen hebben zijn grote bedrijven. Individuele Nederlanders kunnen nu nog zo CO2-rijk boodschappen doen als ze willen.

(Stand van zaken: 3.11.2022)