Beelden uit Rusland

Chinees konvooi in Pogranitsjniy is onderweg naar oefeningen

27.9.2022, 16:49 (CEST), laatst geüpdate: 28.9.2022, 08:53 (CEST)

Chinese militairen komen meevechten in Oekraïne? Niet echt. Een video van een militaire kolonne wordt foutief in Oekraïne geplaatst: de beelden werden zo'n 6500 kilometer oostwaarts opgenomen.

Slecht nieuws voor Oekraïne: het Chinese leger zou meevechten met de Russische troepen in het land. Althans dat moet de conclusie zijn van een video van een militaire konvooi die gedeeld wordt op Facebook (hier en hier). Nader onderzoek leert echter dat hoewel de beelden een Chinees legerkonvooi tonen, dit niet in Oekraïne is.

Beoordeling

Chinese militairen zijn niet Oekraïne binnengevallen. Deze video werd opgenomen in het verre oosten van Rusland en toont een Chinees militair konvooi onderweg naar de Vostok-2022 legeroefening. 

Feiten

De voertuigen in de video zijn wel degelijk van het Chinese leger. De vrachtwagen in het begin van de kolonne en de terreinwagens (hier en hier) op het einde zijn van Chinese makelij en ze hebben allen een rode vlag of ster op de zijkant. De vrachtwagen die rond 00:36 in beeld is, heeft duidelijk Chinese tekens op de zijkant. 

De nummerplaten van de personenauto's die in tegengestelde richting rijden, zijn echter niet Oekraïens. Het gaat ook niet om nummerplaten die worden uitgevaardigd door de volksrepublieken Donetsk of Loehansk. De nummerplaten zijn Russisch. De politiewagen achter het konvooi behoort toe aan de Russische militaire politie, wat ook uit de zwarte nummerplaat blijkt.

Hoewel de video niet erg scherp is, valt toch bij vier van de vijf burgerwagens op te maken dat het nummer dat rechts op de plaat in een apart vierkant staat, "25" of "125" is. Dit verwijst naar de Kraj Primorski, een regio in het oosten van Rusland. Hoewel auto's natuurlijk mobiel zijn, lijkt het toch iets te toevallig dat in een goede minuut 4 auto's uit een regio bij de Stille Oceaan voorbijrijden in Oekraïne, zo'n 7000 kilometer verder.

De vroegst gepubliceerde versie van de video die de Deutsche Presse-Agentur (dpa) kon vinden dateert van 30 augustus 2022. De gebruiker die de video online zette, deelt als beschrijving een persbericht over de deelname van het Chinese leger aan de legeroefening Vostok-2022. Deze vond plaats van 30 augustus tot 5 september 2022 in de Kraj Primorski in het oosten van Rusland. Dit is dezelfde regio als waar de nummerplaten van de personenauto's in de video vandaan komen. 

Treintransport

Een video van 29 augustus op de website van TV Zvezda, het mediakanaal van het Russische ministerie van Defensie toont het afladen van Chinees militair materieel in een Russisch treinstation voor Vostok-2022. Op 00:06 is duidelijk te zien dat het hier om het station Grodekovo gaat. Dit station ligt in Pogranitsjniy, een stadje met een kleine tienduizend inwoners aan de grens met China.

Hoewel het niet zeker is dat we naar dezelfde troepen kijken (Vostok-2022 is een grote oefening) zijn er veel elementen in de video die overeenkomen tussen beide video's. Op 00:10 in deze video is een Chinese tankwagen met dezelfde tekens op te zien als op 00:39 in de Facebookvideo. Op 00:16 zijn dezelfde wagens van de Russische militaire politie te zien als achteraan de op straat gefilmde kolonne.

Gelijkaardige vracht-, tank- en terreinwagens rollen van de trein als de wagens die te zien zijn in de Facebookvideo. Vanaf 1:39 is ook te zien dat deze voertuigen dezelfde felwitte nummerplaten hebben en dat ze rijden met vier knipperlichten aan, net als in de kolonne. De grote rode kraan op 2:16 bevindt zich hier. Van het station naar het oefenterrein van Vostok-2022 is het niet onlogisch dat de kolonne door de Leninstraat zou passeren. 

Ulitsa Lenina 60

In het begin van de video is een gebouw met bruin-oranje gevel te met twee witte raamkozijnen, een airconditioning en een puntdak te zien, met bomen en een parking ervoor. Vanop de satellietweergave van Google Maps, lijkt het gebouw op Ulitsa Lenina (Leninstraat) 60 een perfecte match. Het ligt ook aan de juiste kant van de straat, als de kolonne wegrijdt van het station (wat logisch is, aangezien de video van voor de oefening dateert en de kolonne dus op weg naar het oefenterrein was).

In dit deel van Rusland is Street View niet beschikbaar, maar op de website 2gis.ru is een foto van het gebouw te vinden.  De vierkante ramen met witte lijst, het grasperk en de berkenbomen voor het gebouw, het grind naast de weg aan de overkant van de straat, de parking naast het gebouw en de witte bogen (moeilijk zichtbaar in de video) komen allemaal overeen met wat de video toont. 

Een andere video op Youtube van een man die in 2016 een tochtje door Pogranitsjniy maakt, toont nog een detail. Het gebouw op de Ulitsa Lenina 60 komt voorbij op 2:16. Duidelijk herkenbaar zijn de twee ramen en airconditioning op de zijgevel, die ook in de kolonne-video te zien zijn. Op 2:20 komt een rond uithangsbord voorbij. Dit blijkt ook al te zien in de kolonne-video, helemaal in het begin, aan de linkerkant van het beeld. 

Een videoverslag van een road trip van Vladivostok naar Pogranitsjniy in september 2021 geeft nog een aantal aanwijzingen. Op 5:07 is hetzelfde gebouw zichtbaar. Aangezien deze video in een zelfde periode in het jaar is opgenomen is goed te zien dat het hier om dezelfde bomen gaat. Een moment later is tussen de bomen een blauw dak te zien, links, dat overeenkomt met wat tussen de bomen te zien is in de kolonne-video op 00:15. Tot slot zijn de lantaarnpalen die zichtbaar zijn op 5:11 hetzelfde model als diegene die te zien zijn in het begin de kolonne-video. 

Zo valt met zekerheid vast te stellen dat de video werd opgenomen in een stadje aan de grens van China en Rusland, in een regio tegen de Stille Oceaan, ver weg van de Oekraïense grens. Het gaat ook niet om troepen die ten oorlog trekken, maar militairen onderweg naar een oefening.

(Stand van zaken: 27.09.2022)

Links

Facebookpost I (gearchiveerd)

Facebookpost II (gearchiveerd)

Gearchiveerde video

Chinese militaire voertuigen hier, hier en hier (gearchiveerd hier, hier en hier)

Nummerplaten uit Oekraïne, Donetsk, Loehansk en Rusland (gearchiveerd hier, hier, hier en hier)

Militaire politie Rusland (gearchiveerd)

Uitleg Russische nummerplaten (gearchiveerd)

Vroegste versie (gearchiveerd)

Vostok-2022 I (gearchiveerd)

Vostok-2022 II (gearchiveerd)

Kraj Primorski (gearchiveerd)

Video TV Zvezda (gearchiveerd, gearchiveerde video)

Over TV Zvezda (gearchiveerd)

Foto station Grodekovo (gearchiveerd)

Station Grodekovo (gearchiveerd)

Pogranitsjniy (gearchiveerd)

Locatie rode kraan (gearchiveerd)

Route op Google Maps

Ulitsa Lenina

Ulitsa Lenina 60 (gearchiveerd)

2gis.ru (gearchiveerd)

Pogranitsjniy in 2016 (gearchiveerd)

Roadtrip in 2021 (gearchiveerd, gearchiveerde video)

Over dpa-factchecks

Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.

Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.

Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.