Medisch student ongewild spil in complottheorie na video van pop op school

Op Facebook wordt een TikTok-video verspreid (hier gearchiveerd) van een ziekenhuispop die erg op een echte patiënt lijkt. De maker van de video toont echter aan dat het om een pop gaat, door aan de elastische vingers te trekken en de nepogen in te duwen. In een kleine tekst in de video staat dat het gaat om een neppe coronapatiënt. "Niets is wat het lijkt," schrijft de gebruiker erbij.

Beoordeling

Het bericht klopt niet. Er is geen pop te zien die voor de buitenwereld door moest gaan als coronapatiënt. Het gaat hier om een oefenpop voor medische studenten in de Verenigde Staten. De video is gemaakt door een student, nadat hij eerder al een video van de pop op TikTok had geplaatst. Omdat kijkers dachten dat hij een echte patiënt online had gezet, probeerde hij met de nieuwe video te bewijzen dat het om een pop ging.

Feiten

De video circuleert ook op Twitter, waar deze meer dan 140 duizend keer is bekeken. Opvallend genoeg erkent de twitteraar onder diens eigen tweet dat het om een "medische school" gaat, maar "dat is het punt niet", want "waar gebruiken ze die poppen anders voor"?

Het antwoord op die vraag lijkt, als het inderdaad om een medische school blijkt te gaan, toch vrij voor de hand liggend. In de video is @lilrashwin als TikTok-gebruikersnaam te zien. Het betreft dit account. De veelgedeelde video is door de gebruiker verwijderd, maar er is wel een nieuwe video geüpload. Daarin geeft de auteur, te herkennen aan dezelfde stem, tekst en uitleg over zijn eerdere video.

Lilrashwin geeft aan dat het niet gaat om een neppe coronapatiënt, maar dat hij medisch student is en dat de pop gebruikt wordt in een oefenlab van zijn school. Hij waarschuwt bovendien voor de gevaren van COVID-19 en roept iedereen op een mondkapje te dragen en zich te laten vaccineren. "Mijn video is verdraaid tot een coronacomplot", schrijft hij onder meer in het bijschrift.

Dat de pop hem al langer achtervolgt, blijkt wel uit deze video van 1 februari van Lilrashwin. Hier reageert hij op een video die hij zelf eerder had gemaakt. Die video is nergens meer terug te vinden, maar het lijkt erop dat Lilrashwin eraan voorafgaand een opname had gedeeld van dezelfde pop. Gezien hij met nadruk opheldert dat het niet om een echte patiënt gaat, werd op zijn eerdere video vermoedelijk verontwaardigd gereageerd door mensen die dat dachten.

Het rijmt met de uitleg die Lilrashwin in zijn latere rectificatievideo geeft, nadat de situatie is geëscaleerd tot eentje waarin er mensen zijn die wél geloven dat het gaat om een pop, maar ook dat die pop gebruikt wordt als zogenaamde coronapatiënt. Lilrashwin geeft aan dat hij inderdaad eerst een video plaatste met de pop, waarna kijkers dachten dat het een echte patiënt was. In de video die nu op sociale media wordt verspreid, probeerde Lilrashwin te bewijzen dat het echt een pop was.

Oftewel: student plaatst video van pop, moet vervolgens bewijzen dat het een pop en geen patiënt is, doet dat, en belandt dan in een complottrein over zogenaamde coronapatiënten. Om de eerder gestelde vraag van de twitteraar die de theorie verspreidde te beantwoorden: zo’n pop kan gebruikt worden om op te oefenen, of - zo lijkt het op voorhand althans - een leuke TikTok-video mee te maken.

(Stand van zaken: 15-03-22)