Gezondheidsproblemen sporters meestal niet gelinkt aan prik

Een lijst van 55 sporters die ofwel overleden zijn, ofwel een gezondheidscrisis hadden, wordt gedeeld op sociale media (gearchiveerd hier en hier). "Vleugels voor een prikkie", zegt een Facebookgebruikers wiens post al ruim tweeduizend keer werd gedeeld. "Is sports with a jab healthy?", vraagt hij zich nog af. Maar is alles wat het lijkt?

Beoordeling

De lijst mist elke context en is misleidend. Zo is van het merendeel van de sporters geen vaccinatiestatus of precieze doodsoorzaak bekend, noch een eventuele causale link tussen de twee. In tien gevallen heeft het overlijden met zekerheid niets te maken met COVID-19 of de coronavaccins. Helaas kunnen hartproblemen bij athleten voorkomen.

Feiten

Van de 55 mensen is er bij 10 alvast geen sprake van enige link met COVID-19 of de coronavaccins. Zo pleegden de Nieuw-Zeelandse wielrenster Olivia Podmore en de Amerikaanse athletieker Cameron Burrell zelfmoord. Voetballer Okafor Kelech kwam fataal ten val op zijn hoofd.

Twee Amerikaanse voetballers, Tirrell Williams en Drake Geiger, stierven door complicaties van een zonneslag. Een hitteberoerte kan fataal zijn.

In vijf verdere gevallen speelde een onderliggende genetische of aangeboren aandoening. Dat was zo voor voetballers Jalen Leavy, die overleed en Diego Ferchaud, die het verhaal wel nog kan navertellen. Jonge basketbalspeler Jayson Kidd en kickbokser Acero Cali hadden ook allebei een onderliggende hartafwijking. Oud-voetballer bij FC Oostende Franck Berrier moest in 2019 een punt zetten achter zijn carrière na hartproblemen. Hij bezweek aan een tweede hartaanval in augustus.

Voor één persoon op de lijst is er een duidelijke link met een coronavaccin. Italiaanse danser Santo Giuliano ontwikkelde myocarditis na inenting met het Pfizervaccin. Hij herstelde en stelt het nu goed. Myocarditis is een gekende maar zeldzame mogelijke bijwerking van de Pfizer- en Modernavaccins.

Doodsoorzaak en vaccinatiestatus vaak onbekend

Maar in het meerendeel van de gevallen (36) is er geen enkel bewijs dat een coronavaccin aan de basis van de ziekte of het overlijden lag. Vaak is de precieze doodsoorzaak en de vaccinatiestatus niet publiek bekend. Deze athleten op de lijst vermelden en insinueren dat dit wel het geval is, is dan ook misleidend.

Intensief sporten kan hartstoornis triggeren

Bij 25 mensen op de lijst ligt een hartprobleem aan de basis van het overlijden of de episode. Dat kan gebeuren bij sporters, hoewel een plotse hartdood eerder ongewoon is. Mensen die fit zijn en sporten leven door de band genomen langer en verlagen hun risico op hartproblemen en kanker.

Maar er is ook een keerzijde aan de medaille. "Op een moment dat men intensief sport is er een groter risico op hartritmestoornissen", zo zegt sportcardioloog Kaat Goetschalckx (UZ Leuven) aan dpa. "De kans is ook groter dat onderliggende problemen zo aan het licht komen". Dan gaat het meestal om erfelijke of aangeboren aandoeningen, of bij ouderen om zuurtstoftekort aan de hartspier door vernauwingen op de kransslagaders.

Daarnaast is het ook geen goed idee om intensief te sporten tijdens een immunologische reactie, of dat nu komt door ziekte of vaccinatie. "De vaccinatie goed timen en ongeveer een week het rustiger aandoen is aangeraden", vertelt dr. Goetschalckx. Wie ziek is doet het beter even rustig aan, zeker wanneer er koorts, spierpijn of een hoest mee gemoeid zijn (de zogenaamde nek-check).

De ziekte COVID-19 is ook voor sporters gevaarlijker dan het coronavaccin. "Bijna alle virale infecties kunnen op het hart slaan", aldus dr. Goetschalckx. En hoewel het meestal goed gaat, bleek ook uit een Nederlandse studie dat er een klein risico op hartschade is door COVID-19.

(Stand van zaken: 01/12/2021)