Het coronavirus SARS-CoV-2 is echt en werd al vaker geïsoleerd, ook in Spanje

12.10.2021, 17:14 (CEST)

In een bericht op LinkedIn (hier gearchiveerd) wordt gezegd dat het Spaanse ministerie van Volksgezondheid niet kon bewijzen dat het SARS-CoV-2-virus, de boosdoener achter de coronapandemie, echt bestaat. "Een geïsoleerde virus kan natuurlijk niet aangetoond worden" (sic). Daarom zouden alle maatregelen in de provincie Madrid per direct opgeheven zijn. Screenshots van die post worden ook gedeeld op Facebook (hier gearchiveerd).

Beoordeling

De beweringen zijn fout. Er is hier verwarring over ministeriële bevoegdheid. Er zijn wel degelijk laboratoria in Spanje, en over de hele wereld, die het bestaan van het SARS-CoV-2-virus hebben aangetoond en het virus geïsoleerd hebben. In Madrid zijn de coronamaatregelen sinds begin oktober versoepeld, maar dat heeft niets te maken met een gebrek aan bewijs dat het virus echt is.

Feiten

Via de video die in de LinkedInpost wordt gedeeld, is duidelijk waar de bewering vandaan komt. Die is terug te leiden naar een reactie van het Spaanse ministerie van Volksgezondheid op een verzoek in het kader van openbaarheid van bestuur (Vergelijkbaar met het Nederlandse wob-verzoek). Die reactie werd ook in Spanje massaal gedeeld en vormde het onderwerp van een factcheck van het Spaanse Maldita en Newtral. De reacties op zulke verzoeken zijn openbaar en online terug te vinden.

Waar komt dan de verwarring vandaan? In essentie gaat het om een kwestie van ministeriële bevoegdheid. In de brief staat op de tweede pagina dat het ministerie van Volksgezondheid niet beschikt over een "SARS-CoV-2-celcultuur voor tests", noch over een overzicht van laboratoria die daarvoor de capaciteit hebben.

De mogelijkheid om een virus te isoleren ligt bij laboratoria die een level 3 bioveiligheid hebben, zoals wordt uitgelegd door Maldita en Newtral. Er zijn verschillende labs in Spanje die hieraan voldoen. Onder andere de Universiteit van Zaragoza beschikt over zo'n lab en isoleerde het virus in juni 2020. Twee andere zijn het Nationaal Centrum voor Biotechnologie en het Nationaal Centrum voor Microbiologie, die allebei vallen onder de bevoegdheid van het ministerie van Wetenschap.

De conclusies die uit het document worden getrokken zijn dan ook fout. In werkelijkheid werd het SARS-CoV-2-virus al veelvuldig geïsoleerd, te beginnen in januari 2020 in China. De volledige genoomsequentie is eveneens online te vinden.

Sinds 4 oktober gelden er in Madrid, zowel de stad als de provincie, nog maar weinig coronamaatregelen. De mondmaskerplicht geldt er nog wel, onder andere in het openbaar vervoer en in openbare binnenruimtes. Maar dat heeft niets te maken met enig gebrek aan bewijs dat het coronavirus echt is. Door heel Spanje worden maatregelen versoepeld en Madrid had tijdens de coronapandemie een van de meest soepele set maatregelen van het land.

(Stand van zaken: 12/10/2021)

Links

Facebookpost (gearchiveerd)

LinkedInpost (gearchiveerd)

Factcheck Maldita (gearchiveerd)

Artikel in Nature over eerste isolatie SARS-CoV-2-virus (gearchiveerd)

Universiteit van Zaragoza isolatie SARS-CoV-2-virus (gearchiveerd)

Genoomsequentie SARS-CoV-2-virus (gearchiveerd)

Artikel El Pais coronamaatregelen vanaf 4/10/2021 (gearchiveerd)

El Pais over coronamaatregelen in Madrid doorheen de pandemie (gearchiveerd)

20 minutos over mondmaskerplicht vanaf 4/10/2021 (gearchiveerd)

Reactie verzoek openbaarheid van bestuur Spaans ministerie van Volksgezondheid (gearchiveerd)

Contact met het dpa-factcheckteam: factcheck-netherlands@dpa.com