Enkele minuten wachten met doorknippen van de navelstreng kan voordelig zijn

Ouders in spé worden op Facebook gewaarschuwd tegen het onmiddellijk doorknippen van de navelstreng van hun kleine spruit (hier gearchiveerd). "Er bestaat een stilzwijgende en onofficiële regel in de ''kraamafdeling - ziekenhuizen′′ - om onmiddellijk de navelstreng door te snijden. Maar dat hoeft u niet te doen!" staat er geschreven. Meer nog, dat wel doen zou het ontwikkelende immuunsysteem van de baby schaden. Om goed te zijn zou de navelstreng zeker tot 1 uur na de geboorte niet mogen worden afgesneden.

BEOORDELING: De beweringen zijn grotendeels fout. Enige minuten wachten met het doorknippen van de navelstreng kan voordelig zijn om bloedarmoede tegen te gaan. Langer dan een uur na de geboorte wachten heeft geen enkele zin. Er is ook geen bewijs dat wachten met het afknijpen van de navelstreng enige impact heeft op het immuunsysteem van de baby.

FEITEN:

"Gezonde baby's die op tijd geboren ter wereld komen, worden vaak direct na de geboorte 'afgeknaveld" in Nederland, zo ongeveer 15 seconden na de geboorte", zegt Ank Louwes, woordvoerder van de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie. De WHO beveelt aan om 1 tot 3 minuten na de geboorte de navelstreng door te knippen. Een Amerikaanse studie beveelt dan weer aan om minstens 30 tot 60 seconde te wachten na de geboorte, hetgeen ook het advies is van het Amerikaans College voor Obstetrie en Gynaecologie.

Het voordeel van even wachten is het extra bloed dat via de navelstreng zo nog van de placenta naar de zuigeling gaat. "Daardoor is het aantal rode bloedlichaampjes hoger, en dat helpt onder meer tegen bloedarmoede", zegt Louwes. Dat is dan weer vooral voordelig voor premature baby's en baby's in ontwikkelingslanden. Zij lopen meer risico op bloedarmoede vanwege respectievelijk noodzakelijke bloedafnames en ondervoeding. "Of er ook op lange termijn voordelen aan zijn, is nog onduidelijk", voegt Louwes nog toe.

"Er is ook geen bewijs dat het onmiddellijk doorknippen van de navelstreng een impact heeft op het immuunsysteem van een baby", zo zegt gynaecoloog Annick Corremans. Zij is verbonden aan de Vlaamse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie. Een gezonde baby die volledig voldragen is heeft bovendien minder baat bij het later doorknippen van de navelstreng.

"Het afgebroken bloed kan ook zorgen voor toename van bilirubine, de stof die maakt dat babies soms een gele kleur krijgen de eerste dagen van het leven", zegt dokter Corremans. "Indien er te veel van deze stof is, of hyperbilirubinemie, moet de baby fototherapie krijgen", verduidelijkt ze. Dat gebeurt in het ziekenhuis.

Op enige mogelijke voordelen zit wel sowieso een deadline. "Na 5 tot 10 minuten stopt de bloedtoevoer vanuit de placenta vanzelf", zegt dokter Corremans. Langer wachten met doorknippen heeft dus maar weinig zin. Minstens een uur wachten, zoals wordt gezegd in de post, heeft dus geen waarde.

Tegenwoordig belanden de meeste navelstrengen en placenta's trouwens gewoon bij het medisch afval, of gaan ze mee naar huis indien de ouders dat willen. Maar ooit gingen er wel placenta's naar cosmetische bedrijven. Op dat vlak heeft de Facebookpost het wel bij het rechte eind. "De oudere gynaecologen onder ons herinneren zich nog dat de placenta in de diepvries bewaard werd voor cosmetische firma's, maar deze praktijk wordt al zeker 20 jaar niet meer toegepast", aldus dokter Corremans.

---

Facebookpost: https://www.facebook.com/ontdekuzelf/posts/10158463976708406 (gearchiveerd: http://dpaq.de/dIv92)

Vlaamse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie: https://www.vvog.be/

Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie: https://www.nvog.nl/

Amerikaanse studie: https://www.acog.org/clinical/clinical-guidance/committee-opinion/articles/2020/12/delayed-umbilical-cord-clamping-after-birth#:~:text=in%20term%20infants.-,Given%20the%20benefits%20to%20most%20newborns%20and%20concordant%20with%20other,vigorous%20term%20and%20preterm%20infants. (gearchiveerd: http://dpaq.de/ruGMA)

Richtlijn WHO: https://www.who.int/elena/titles/full_recommendations/cord_clamping/en/#:~:text=Late%20cord%20clamping%20(performed%20approximately,be%20moved%20immediately%20for%20resuscitation. (gearchiveerd: http://dpaq.de/2qyrN)

---

Contact met het dpa-feitencheckteam: factcheck-netherlands@dpa.com