Kleinschalige labstudie is niet genoeg bewijs voor werking van plantenextract tegen COVID-19

Een vaccinatie is niet de enige optie om te beschermen tegen COVID-19, beweren meerdere artikelen die in België, Nederland en Duitsland rondgaan. Ook een zogenaamd 'cistuspreparaat', een extract van een plant, zou voor 100% tegen het coronavirus helpen. In Nederland schreef de website Frontnieuws hierover. In België verscheen het bij Artsen voor Vrijheid. Ook op Facebook werden de artikelen gedeeld.

BEOORDELING: De artikelen missen context. Er werd inderdaad een studie gedaan naar het effect van Cystus Pandalis op COVID-19, waarbij het plantenextract een remmende werking leek te hebben op het virus. Dit was echter een kleinschalig laboratoriumonderzoek. Volgens het onderzoeksinstituut waar de proef werd uitgevoerd, is dit absoluut niet voldoende om hier medische conclusies uit te trekken.

FEITEN: Er werden in december 2020 inderdaad resultaten gepubliceerd van een studie naar de werking van het plantaardige Cystus Pandalis extract tegen COVID-19. Het doel van de studie was uit te zoeken of het plantenextract effect kon hebben op het coronavirus. In het verleden bleek het tenslotte ook effectief bij andere virussen.

Cystus Pandalis extract is een plantaardig preparaat dat uit een variant de Cistus Creticusplant komt. In de studie onderzochten ze specifiek het extract uit de Cistusx incanus L. Deze variant komt alleen in een gebied in Noord-Griekenland voor.

De stof werd eerder al onderzocht als middel tegen griep. Het Charité ziekenhuis in Berlijn deed hier in 2009 al onderzoek naar. Hierin leek het preparaat veel goeds te doen tegen verkoudheid en griepklachten. Er zijn daarentegen maar weinig klinische studies, zoals de Charitéstudie, gedaan naar de effecten van Cystus Pandalis.

De studie waarvan nu wordt gezegd dat het een effect van 100% bij het coronavirus had, is een klein onderzoek. De werking van dit preparaat werd in dit onderzoek niet op mensen getest, maar alleen op cellen in een laboratorium. Dit laboratoriumwerk werd gedaan bij het Duitse Fraunhofer Instituut voor Celtherapie en Immunologie, bevestigt woordvoerder Jens Augustin aan dpa. Hij legt uit dat er bij de studie celculturen werden geïnfecteerd met het coronavirus, waarna de vermenigvuldiging van de cellen werd geobserveerd. Een celcultuur is het laten groeien van cellen in gecontroleerde omstandigheden.

"Toen we het cistus extract toevoegden, zagen we inderdaad een remmend effect," vertelt Augustin. Hij zet hier alleen wel een voetnoot bij: "Dit is een standaardexperiment, om te oriënteren of verder onderzoek nuttig zal zijn. Ik wil benadrukken dat deze bevindingen tot nu toe verre van bewijs zijn van medische werking. Meerdere verdere onderzoeken en een klinische studie zijn hier nog voor nodig."

In de studie wordt ook niet zo stellig gesproken dat het extract 100% werkt tegen COVID-19, zoals de artikelen koppen. Er wordt wel gesproken van een 'bijna volledige remming van virusgroei', maar ook in de studie staat dat deze theorie eerst nog getest moet worden in een gebied met hoge infectiecijfers.

De onderzoeker geeft in de studie geen advies voor het preventief nemen van het plantenextract. Volgens Artsen Voor Vrijheid zou Prof. Jens-Martin Träder aanraden om driemaal daags twee zuigtabletten met het actieve bestanddeel van de plant te nemen. Dit klopt niet. Träder verwijst in zijn onderzoek wel naar een andere korte proef, in februari 2020, waarin 125 mensen driemaal daags twee van deze zuigtabletten namen. Zij kregen geen COVID-19. Dit is echter geen sluitend bewijs dat de zuigtabletten dit hebben voorkomen.

De studie die bij het Fraunhofer Instituut werd uitgevoerd is dus een begin, maar nog geen reden om de vaccins weg te gooien en allemaal voor dit plantenextract te gaan. "Vanuit een wetenschappelijk standpunt zijn de resultaten absoluut niet voldoende om iets te zeggen over het medisch gebruik en de effectiviteit in mensen," zegt Augustin. "Dit is ook de reden dat wij de resultaten niet hebben gepubliceerd. We hebben gewoon te weinig informatie. Verdere onderzoeken worden op dit moment niet gedaan bij ons instituut en staan ook niet op de planning."

Er is nog te weinig onderzoek gedaan naar de werking van Cystus pandalis op COVID-19, om te kunnen concluderen dat het 100% effectief is. Het opperen als alternatief voor vaccinatie is dus voorbarig en onjuist.

---

Artikel Artsen voor Vrijheid: https://www.artsenvoorvrijheid.be/blog/2021/05/12/het-einde-van-covid-19-vaccins-deze-plant-helpt-100-tegen-corona/
(gearchiveerd: https://archive.ph/mgKDN )

Artikel Frontnieuws: https://www.frontnieuws.com/het-einde-van-covid-19-vaccins-deze-plant-helpt-100-tegen-corona/?fbclid=IwAR1eo-dJltZxlYzHlr5NMwW7Ahhw1fW3ioXzC-hi6GwWpK6N0u52mnKhXko
(gearchiveerd: https://archive.ph/YIKfP )

Facebookpost: https://www.facebook.com/groups/879563182809926/permalink/959422478157329
(gearchiveerd: https://archive.ph/khp7p )

Studie uit december 2020: https://drjabs.org/2020/12/07/cistus-incanus-l-pandalis-schuetzt-zellen-vor-infektionen-mit-sars-cov2/
(gearchiveerd: http://dpaq.de/aVPcb )

Over het Fraunhofer instituut: https://www.izi.fraunhofer.de/en/about-us.html

Proef met zuigtabletten, februari 2020: https://www.thieme-connect.de/products/ejournals/abstract/10.1055/a-1102-1686
(gearchiveerd: https://archive.ph/3zNiK )

---

Contact met het dpa-feitencheckteam: factcheck-netherlands@dpa.com