Coronasituatie Tsjechië geen bewijs voor werking ivermectine

Op Facebook deelt De Andere Krant een foto (hier gearchiveerd) waarin beweerd wordt dat het medicijn ivermectine de reden is dat in Tsjechië het aantal coronadoden sinds maart zo hard is gedaald. "Ivermectine is officieel goedgekeurd", staat er bij de grafiek. De coronasituatie in het land zou het bewijs zijn dat ivermectine een effectief middel tegen COVID-19 is.  

BEOORDELING: Het bericht klopt niet. Tsjechië heeft inderdaad het gebruik van ivermectine toegestaan, maar er is geen bewijs dat dit de reden is voor de afname van het aantal coronadoden. Sterker nog, volgens het Tsjechisch Ministerie van Volksgezondheid is de daling te danken aan de vaccinatiecampagne die sinds maart echt op gang is gekomen.

FEITEN: Het klopt dat begin maart in Tsjechië een tijdelijke vergunning verleend werd om het ongeautoriseerde geneesmiddel HUVEMEC (ivermectine) te distribueren, verstrekken en te gebruiken. Dat blijkt uit een persbericht van het Tsjechische Staatsinstituut voor Drugscontrole (SUKL). Bovendien geven de statistieken van onafhankelijk persbureau Reuters aan dat sinds maart het aantal coronadoden in het land drastisch afgenomen is.

Echter is op dezelfde pagina ook te zien dat vanaf maart het vaccinatieprogramma van de Tsjechen aardig op stoom is gekomen. Inmiddels heeft naar schatting zo’n zestien procent van de bevolking allebei de doses van het coronavaccin gehad. Dit zou dus ook een mogelijke verklaring kunnen zijn voor het gedaalde aantal besmettingen.

Op dezelfde pagina is ook terug te vinden welke maatregelen Tsjechië heeft genomen om de pandemie te bestrijden. In de grafieken is zichtbaar dat tot voor kort de scholen nog gesloten waren en mensen alleen bij uitzondering de deur uit mochten. Ook dit kan een meewegende factor zijn in het recente coronasucces van de Tsjechen.

Volgens het Tsjechische Ministerie van Volksgezondheid is de hierboven genoemde vaccinatiecampagne de voornaamste drijfveer achter het sterk gedaalde aantal dagelijkse coronadoden, zo is te lezen in een persbericht op de website. "Het geweldige nieuws is dat we er dankzij de vaccinaties in zijn geslaagd het aantal patiënten in de ziekenhuizen terug te dringen", staat er onder andere in het statement. 

Er is daarnaast veel discussie over de effectiviteit van ivermectine tegen het coronavirus. Het Europees medicijnagentschap EMA raadt het gebruik van dit middel af. Het Nederlandse College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) schrijft op de website dat er onvoldoende wetenschappelijk bewijs is voor de effectiviteit van ivermectine en dat er niet genoeg duidelijkheid bestaat over de veiligheid van het middel. Zo zou het middel alleen werken bij dusdanig hoge doseringen dat toxiciteit niet kan worden uitgesloten.

Maar hoe komt De Andere Krant er dan bij dat het middel in Tsjechië wél effectief is gebleken? Het medium baseert haar claims op een artikel van de Britse factcheck-organisatie Full Fact. Dat is ten onrechte. In het artikel geeft Full Fact aan dat Tsjechië inderdaad ivermectine heeft ingezet, maar nergens wordt beweerd dat dit de daling van het aantal coronadoden in het land verklaart. Full Fact stelt zelfs iets verderop in datzelfde artikel dat ondanks dat er veelbelovende aanwijzingen zijn over de werking van het medicijn, er verder onderzoek nodig is om tot een definitieve conclusie te komen.

Al met al kan worden geconcludeerd dat de claim dat de coronasituatie in Tsjechië het bewijs is voor de werking van ivermectine, niet klopt. Volgens het Tsjechische Ministerie van Volksgezondheid is de daling in het aantal coronadoden te danken aan de vaccinatiecampagne. Er is verder wetenschappelijk onderzoek nodig om de effectiviteit van ivermectine tegen het coronavirus definitief vast te kunnen stellen.

--- 

Links:

Facebookpost: http://dpaq.de/Qz16Q (gearchiveerd: https://archive.ph/6k8WS)

Persbericht SUKL: http://dpaq.de/DJVuH (gearchiveerd: http://dpaq.de/yTn1d)

Reuters over coronatrends Tsjechië: http://dpaq.de/ao9QF (gearchiveerd: http://dpaq.de/8xiVr)

Persbericht Tsjechisch Ministerie van Volksgezondheid: https://koronavirus.mzcr.cz/en/the-epidemic-in-the-czech-republic-is-slowing-down-hospitals-are-gradually-returning-to-normal-operations/(gearchiveerd: http://dpaq.de/KIiit)

EMA over ivermectine: http://dpaq.de/kVfwk (gearchiveerd: http://dpaq.de/WUCxW)

Artikel Full Fact over ivermectine: http://dpaq.de/TMxGe (gearchiveerd: http://dpaq.de/ua6Dq)

---

Contact met het dpa-feitencheckteam: factcheck-netherlands@dpa.com