Neen, er zijn geen 250 mensen overleden op de 100.000 vaccinaties

9.2.2021, 15:31 (CET)

In een video doet een man "vol verbazing" zijn beklag over de coronamaatregelen in Nederland (hier gearchiveerd). Volgens de man zou minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge mensen die zich niet aan de regels houden willen opsluiten. Ook zouden er al 250 mensen overleden zijn op 100.000 prikken. "Dat houdt in dat als je heel Nederland vaccineert, er meer mensen sterven aan het vaccin dan aan corona zelf." Ten slotte zullen alle kinderen wekelijks getest worden, maar spreekt de man wel de waarheid?

BEOORDELING: De beweringen van de man kloppen niet. Er zijn tot nog toe 15 meldingen van overlijden na vaccinatie in Nederland. Daarbij gaat het allemaal om ouderen met ernstige onderliggende gezondheidsproblemen. Ook klopt het niet helemaal dat de Jonge mensen wil opsluiten die zich niet aan de regels willen houden, noch dat kinderen voortaan wekelijks getest moeten worden. Het bericht is daarom onwaar.

FEITEN: Op 3 februari 2021 plaatst een man een video op Facebook waarin hij kritiek uit tegen de huidige coronamaatregelen en vaccinatiestrategie. Volgens de man sterven er momenteel 250 mensen per 100.000 prikken, al is daar helemaal niets van aan. Volgens de laatste update van het Nederlandse bijwerkingscentrum Lareb zijn er tot 7 februari toe 15 meldingen van overlijden na vaccinatie met coronavaccins. Het gaat daarbij om 13 kwetsbare ouderen van 85 jaar en ouder en 2 ouderen tussen de 70 tot 84 jaar met ook een kwetsbare gezondheid.

Verder beweert de man dat minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge mensen die zich niet aan de regels houden, wil opsluiten. Om zijn argumentatie te motiveren, voegt hij een ministerieel besluit van 25 januari 2021 toe. Dat besluit geeft aan dat het Universitair Medisch Centrum Groningen wordt aangewezen als ziekenhuis waar gedwongen isolatie van (vermoedelijke) patiënten met COVID-19 plaatsvindt als bedoeld in artikel 31 van het Wet publieke gezondheid (bijzondere bepaling infectieziektebestrijding) van 2008. Mensen die (vermoedelijk) besmet zijn en niet vrijwillig meewerken aan isolatie of niet thuis in isolatie kunnen, worden doorverwezen naar een isolatiecentrum waar dat wel mogelijk is.

Het klopt dus niet dat minister de Jonge mensen wil opsluiten die zich niet aan de coronaregels houden. Wel moeten mensen worden geïsoleerd die door hun infectie met het SARS-CoV-2-virus een gevaar vormen voor de samenleving. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) beschikt over een draaiboek voor zo'n gedwongen isolatie. Volgens die nieuwe wetgeving kunnen isolatie en quarantaine als gedwongen maatregel worden opgelegd "als er ernstig gevaar voor de volksgezondheid bestaat en de betrokken persoon niet vrijwillig meewerkt aan infectiepreventiemaatregelen".

Een belangrijke nuance: toch is het mogelijk dat mensen een gevangenisstraf krijgen wanneer ze zich niet aan de coronamaatregelen houden. Wie zich niet aan de opgelegde coronaregels houdt, krijgt doorgaans een boete van 95 euro. Bij die coronamaatregelen is er sprake van een noodverordening, of tijdelijke nieuwe regels om de veiligheid te garanderen. De politie wordt aangewezen om die regels te handhaven. Wie zich niet aan de regels van de noodverordening houdt, is strafbaar en kan tot maximaal drie maanden de cel krijgen of een boete van de tweede categorie (max. € 4.350).

Bovendien gaat het volgens het ministerie van Volksgezondheid en Milieu vooral om een formaliteit. "Bij iedere infectieziekte wordt een ziekenhuis aangewezen waar, als uiterste redmiddel, patiënten gedwongen geïsoleerd kunnen worden", zegt Joeke Kootstra, persvoorlichter van het ministerie. "Dit kan alleen ingezet worden als dit proportioneel is, en er geen andere manier is om ernstig gevaar voor de volksgezondheid af te wenden. Als er nu bijvoorbeeld een geval van TBC zou opduiken, en die patiënt wil of kan niet zelfstandig in quarantaine, dan zou een gedwongen isolatie aan de orde zijn, omdat die ene persoon dan een groot gevaar vormt voor de volksgezondheid en dit dus proportioneel is. Dat is nu, in het geval van corona, niet aan de orde."

Ten slotte klopt er ook niets van de bewering dat kinderen voortaan iedere week getest zullen worden. Enerzijds heeft de Rijksoverheid nooit gecommuniceerd over zo'n plan, anderzijds lijkt dat volgens de huidige testcapaciteit onmogelijk. Volgens de data van het Centraal Bureau voor de Statistiek telde Nederland in 2020 in totaal 1.814.676 kinderen tot 15 jaar (861 472 van 0 tot 5 jaar en 953 204 van 10 tot 15 jaar). Het aantal leerlingen in het primair onderwijs in 2019 stond op 1.502.367. Om die groep wekelijks te testen, zou een gigantische testcapaciteit nodig zijn.

Die testcapaciteit zou volgens de cijfers van laatste epidemiologische update van het RIVM (2 februari 2021) ongezien zijn. In de week van 25-01-2021 tot 31-01-2021 werden er 208.459 mensen getest, uit alle leeftijdscategorieën. Dat is ongeveer 11 procent van het totaal aantal kinderen tot 15 jaar in Nederland. In conclusie, de man heeft het ministerieel besluit verkeerd geïnterpreteerd en extra voorzien van onwaarheden die er niet instaan. Het bericht is daarom onjuist.

---

Links:

Bericht op Facebook: https://www.facebook.com/watch/live/?v=3778487338879308&ref=watch_permalink (gearchiveerd: http://dpaq.de/mieM1)

Video op Facebook: https://scontent-lax3-1.xx.fbcdn.net/v/t66.36281-6/10000000_4285610238120954_4170993726230733782_n.mp4?_nc_cat=101&ccb=2&_nc_sid=985c63&efg=eyJ2ZW5jb2RlX3RhZyI6Im9lcF9zZCJ9&_nc_ohc=Nmq9cdbayIwAX8ECe4l&_nc_ht=scontent-lax3-1.xx&oh=aa2d31ece88ba1680bfa25fefc2a708a&oe=6040EC62 (gearchiveerd: http://dpaq.de/w4NHX)

Bijwerkingencentrum Lareb: https://www.lareb.nl/pages/wekelijkse-update-bijwerkingen (gearchiveerd: http://dpaq.de/SKHtX)

Draaiboek Rijksinstituut: https://lci.rivm.nl/sites/default/files/2018-03/DB%20Gedwongen%20isolatie%2C%20quarantaine%20en%20medisch%20onderzoek%20maart%202018_0.pdf (gearchiveerd: http://dpaq.de/pVQJ2)

Boete coronaregels: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/coronavirus-covid-19/algemene-coronaregels/corona-en-boetes (gearchiveerd: http://dpaq.de/RzYYq)

Noodverordening coronamaatregelen: https://www.rijksoverheid.nl/documenten/publicaties/2020/09/29/noodverordening-coronamaatregelen (gearchiveerd: http://dpaq.de/3pfKM)

Politie macht noodverordening: https://www.politie.nl/themas/coronavirus-en-politiewerk.html (gearchiveerd: http://dpaq.de/2AZQk)

Data CBS: https://opendata.cbs.nl/statline/?dl=1EFBB#/CBS/nl/dataset/7461bev/table (gearchiveerd: http://dpaq.de/f9eqN)

Laatste epidemiologische update RIVM: https://www.rivm.nl/coronavirus-covid-19/actueel/wekelijkse-update-epidemiologische-situatie-covid-19-in-nederland (gearchiveerd: http://dpaq.de/bRT3t)

Ministerieel besluit 25 januari 2021: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stcrt-2021-4662.html?fbclid=IwAR1vHa_tZ_xiI0rLAPbOG0CwK6R5ATJ7cG2bJJeZ0BPv9ndscZz7VPfEpok (gearchiveerd: http://dpaq.de/QJIzW)

Artikel 31 Wpg: https://maxius.nl/wet-publieke-gezondheid/artikel31 (gearchiveerd: http://dpaq.de/qSK0M)

---

Contact met het dpa-feitencheckteam: factcheck-netherlands@dpa.com