Neen, justitieel complex Zaanstad is geen FEMA-concentratiekamp

04.11.2020, 14:24 (CET)

Nederland telt ongeveer 70 FEMA-concentratiekampen, waaronder één in Zaanstad, insinueert een Facebookgebruiker met een afbeelding van wat lijkt op een gevangenis. Volgens de man zouden er in het FEMA-kamp martelkamers, gaskamers, etc. aanwezig zijn. Bovendien zou het kamp helemaal leeg zijn en goed bewaakt worden. "Enige uitgang is de schoorsteen", voegt de man nog toe, maar wat klopt er precies aan zijn bericht?

BEOORDELING: Het bericht is onwaar. Het bestaan van zogenaamde FEMA-concentratiekampen is een pure complottheorie, waar tot dusver nog nooit bewijs van is geleverd. Op de foto zien we het justitieel complex in Zaanstad. Ook kunnen FEMA-kampen in Nederland niet voorkomen, aangezien FEMA een nationaal Amerikaans agentschap is. Verder is het justitieel complex wél bevolkt en worden er ook gedetineerden vrijgelaten.

FEITEN: Complottheorieën over FEMA-kampen (of 'Federal Emergency Management Agency') circuleren al jaren op het internet, voornamelijk in de Verenigde Staten. Dat tonen verschillende webpagina's aan, waaronder deze (eveneens polariserende) blogpost op de website HoaxWiki. Het precieze doel van zulke kampen verschilt regelmatig van theorie tot theorie: hervormingskampen voor kinderen of echte concentratiekampen. Telkens wijzen zulke complottheorieën op malafide praktijken die achter de schermen bij het FEMA plaatsvinden, maar in de realiteit is daar weinig van aan.

De nodige context bij het FEMA is hier noodzakelijk. In werkelijkheid houdt het Amerikaanse agentschap zich bezig met het helpen van mensen voor, tijdens en na rampen (stormen, overstromingen, aardbevingen, etc.) in de VS. De echte 'FEMA-kampen' worden dus opgesteld om mensen in nood te helpen, wanneer de staat daar zelf niet de middelen voor heeft. Aangezien het agentschap zich ontfermd over nationale kwesties, is het uitgesloten dat er zulke Amerikaanse kampen in Nederland zouden bestaan. Ook werd de theorie in het verleden al regelmatig ontkracht of ontkend door belanghebbende instanties.

Toch leggen complottisten ook de link met Nederland en de rest van Europa. De gedeelde foto in het Facebookbericht legt de link naar een blogpost uit 2016 van de website 'De Ware Wereld'. Het artikel stelt dat er ook een FEMA-kamp is in de Nederlandse stad Zaanstad, in Noord-Holland. De foto toont echter geen FEMA-kamp, maar een justitieel complex dat in 2016 werd geopend. In het complex is plaats voor zo'n 1.000 gedetineerden. Nergens is er ook maar enig bewijs dat dit complex ook dienst zou doen als een FEMA-concentratiekamp. 

Verder spreekt de man in het bericht over de aanwezigheid van martelkamers en gaskamers in het justitieel complex. Volgens Bart Vis, woordvoerder van het Nederlandse ministerie van Justitie en Veiligheid, is dat complete nonsens. "Er zijn voldoende onafhankelijke inspecteurs die het complex hebben bezocht. Er zijn geen gaskamers of martelkamers." Het is inderdaad uitermate onwaarschijnlijk dat zulke kamers zich in het complex bevinden, aangezien onafhankelijke journalisten en controleurs het complex bezochten en daar niet over hebben bericht.

Ook de andere uitlatingen van de man kloppen niet. Hij schrijft onder meer "momenteel helemaal leeg en goed bewaakt" en "de enige uitgang is de schoorsteen", een duidelijke verwijzing naar het gebruik van de gaskamers in concentratiekampen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Pertinent onjuist en complottistisch, weet ook Vis. "De gevangenis wordt inderdaad bewaakt, maar is zeker niet leeg. Ook verlaten gevangenen nog steeds de gevangenis." Dat is eveneens zichtbaar in verschillende artikels en cijfers van gedetineerden in Nederland.

Ten slotte lezen we in het gedeelde artikel van De Ware Wereld een voorspelling van vier jaar geleden die niet is uitgekomen. "Er zijn meerdere voorspellingen dat Obama de 44e en laatste president zal zijn van de VS", valt er te lezen. Vier jaar later heeft president Donald Trump zijn ambtstermijn als 45ste president voltooid.

Verschillende nieuwsorganisatiesfactcheck-instellingen en blogs controleerden en ontkrachtten in het verleden al soortgelijke verhalen, waarin zogenaamde FEMA-concentratiekampen Amerikaanse burgers zouden opsluiten.

---

Links:

Bericht op Facebook: https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=1763047307195260&id=100004700237838 (gearchiveerd: http://dpaq.de/KUYNs)

Artikel De Ware Wereld: https://de-ware-wereld.nl/2016/11/21/nu-ook-fema-camp-in-nederland-bij-zaanstad/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/oJpZ9)

Afbeelding FEMA-kamp: https://www.google.com/imgres?imgurl=https%3A%2F%2Fwww.strijland.nl%2Fwp-content%2Fuploads%2F2018%2F01%2FZaanstad-PI-1.jpg&imgrefurl=https%3A%2F%2Fde-ware-wereld.nl%2F2016%2F11%2F21%2Fnu-ook-fema-camp-in-nederland-bij-zaanstad%2F&tbnid=wXN1FjTOgtoDcM&vet=1&docid=qjc1iszXfTAvWM&w=2835&h=1984&source=sh%2Fx%2Fim (gearchiveerd: http://dpaq.de/P5ZSY)

HoaxWiki FEMA-kampen: https://hoax.fandom.com/nl/wiki/FEMA-concentratiekampen (gearchiveerd: http://dpaq.de/fVtAa)

Michelle Bachmann FEMA-kampen: https://crooksandliars.com/john-amato/michelle-bachmann-warns-politically-cor (gearchiveerd: http://dpaq.de/rhJlA

Lora Hubbel FEMA-kampen: https://eu.argusleader.com/story/news/politics/2014/04/24/candidate-hubbel-wants-keep-feds-bay/8082945/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/9udJv)

FEMA missie: https://www.fema.gov/about/mission (gearchiveerd: http://dpaq.de/eCxpT)

Governor Mike DeWine over FEMA-kampen: https://www.cleveland.com/open/2020/09/gov-mike-dewine-denies-ridiculous-rumors-that-the-state-is-creating-fema-camps.html (gearchiveerd: http://dpaq.de/8SCfu)

SPLC over FEMA-kampen: https://www.splcenter.org/fighting-hate/intelligence-report/2010/fear-fema (gearchiveerd: http://dpaq.de/fIcGe)

Justitieel complex Zaanstad: https://www.dji.nl/locaties/penitentiaire-inrichtingen/justitieel-complex-zaanstad/index.aspx (gearchiveerd: http://dpaq.de/5ToZz)

Het Parool opening Zaanstad: https://www.parool.nl/nieuws/zo-ziet-de-nieuwe-gevangenis-in-zaanstad-eruit~q25f61d4e/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/xNEtS)

Inspectieverslag 2019 Zaanstad: https://www.toezichtdocumenten.igj.nl/download.aspx?download=Justitieel+Complex+Zaanstad+maart+2019.pdf

Artikel Zaanstad RTV Zaanstreek: https://www.rtvzaanstreek.nl/gevangenen-dienen-op-eigen-cel-te-verblijven/nieuws/item?1166807 (gearchiveerd: http://dpaq.de/rHDmv)

NH Nieuws over Zaanstad: https://www.nhnieuws.nl/nieuws/265438/gevangenen-in-zaanstad-willen-helpen-in-strijd-tegen-corona (gearchiveerd: http://dpaq.de/v0MPT)

Donald Trump 45ste president: https://www.whitehouse.gov/people/donald-j-trump/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/oUgpd)

Popular Mechanics debunking FEMA-camps: https://www.popularmechanics.com/military/a12805/4312850/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/ljUEv)

Is that a FEMA camp?-blog: http://isthatafemacamp.blogspot.com/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/0upB4)

Politifact over FEMA-kampen: https://www.politifact.com/factchecks/2020/sep/10/instagram-posts/cdc-and-fema-arent-separating-students-and-parents/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/sX2MR)

Newsbreak factcheck: https://www.newsbreak.com/news/2057718851356/fact-check-ohio-is-not-setting-up-fema-camps-to-separate-children-from-parents-during-covid-19-outbreak-governor-calls-claims-garbage-and-ridiculous (gearchiveerd: http://dpaq.de/soiSu)

---

Contact met het dpa-feitencheckteam: factcheck-netherlands@dpa.com