Niets toont aan dat ouderen in Noord-Spanje stierven aan griepvaccin

16.10.2020, 17:06 (CEST)

Volgens een Facebookbericht zouden er 'vorige week' (lees: de week van 28 september tot 5 oktober) in Noord-Spanje een hoop ouderen gestorven zijn na een griepprik. In totaal stierven "97 van de 120 ouderen", nadat ze een griepvaccin hadden gekregen. Bovendien zou dat vaccin ook in Nederland worden gegeven.

BEOORDELING: Er is nergens bewijs te vinden dat er daadwerkelijk 97 ouderen stierven na het krijgen van een griepvaccin. Het bericht werd al in verschillende talen door factcheckers gecontroleerd en bestempeld als hoax. Bovendien begon de vaccinatieperiode in Spanje pas (later) in de eerste helft van oktober.

FEITEN: De beweringen in het bericht missen context, maar zijn wél voorzien van een bron. De Facebookpost verwijst naar het profiel 'Charlie Ward'. Op het profiel vinden we niet alleen de oorspronkelijke post (met meer details), maar ook tal van andere berichten. Ook het oorspronkelijke bericht is inmiddels ontkracht door persagentschap Reuters.

In het Engelstalige bericht - waarop het Nederlandtalige bericht gebaseerd is - valt te lezen dat de griepprik in september gegeven werd. Ook in het Nederlandstalige bericht staat er 'vorige week' (of de week van 28 september tot 5 oktober). Dat element maakt het bericht alvast onwaarschijnlijk, aangezien de jaarlijkse griepvaccinatie in Spanje dit jaar in de eerste helft van oktober begon. In Madrid begon de campagne pas op 14 oktober. Normaal gebeurt die griepvaccinatie nog later, maar door het coronavirus werd de campagne vervroegd.

Bovendien werd er in de Spaanse media niets geschreven over een massaal overlijden van ouderen in Madrid of in Noord-Spanje. Ook waren er geen documenten van lokale autoriteiten, politieverslagen of overheidsdocumenten die een dergelijk voorval aantoonden. Het bericht werd door Spaanse factcheckers van Maltida bestempeld als een hoax.

Het klopt wel dat Spanje en Nederland gelijkaardige griepvaccins gebruiken (zie Influvac Tetra en Vaxigrip Tetra). De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) bekijkt ieder jaar in februari en september, voor respectievelijk het noordelijk en het zuidelijk halfrond, de vaccinsamenstelling opnieuw en oefent daarin een adviserende rol uit, waarop landen zich baseren.

---

Links:

Bericht op Facebook: https://www.facebook.com/photo.php?fbid=142333797584842&set=a.114968843654671&type=3&theater (gearchiveerd: http://dpaq.de/xCsKc)

Profiel Charlie Ward: https://www.facebook.com/drcharlieward

Bericht Spanje Charlie Ward: https://www.facebook.com/drcharlieward/posts/10158789328786197 (gearchiveerd: http://dpaq.de/cK9RF)

Fact check Lead Stories: https://www.facebook.com/drcharlieward/posts/10158825830706197 (gearchiveerd: http://dpaq.de/orDlw)

Fact check AFP Europe: https://www.facebook.com/drcharlieward/posts/10158821887711197 (gearchiveerd: http://dpaq.de/fYU0N)

Fact check Reuters: https://www.reuters.com/article/uk-factcheck-madrid/fact-check-residents-of-madrid-care-home-have-not-died-due-to-flu-vaccination-idUSKBN26S2KB?fbclid=IwAR2o00for_RME5y_8gcS70blu1oJACTL9OJrL89hkLp2KJwo2XwMYo5rJ-k (gearchiveerd: http://dpaq.de/a4UkP)

Griepprik InSpanje.nl: https://inspanje.nl/algemeen/14283/spanje-start-begin-oktober-al-met-griepprik/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/tqEam)

Griepprik vervroegd Spanje: https://www.20minutos.es/noticia/4363171/0/cuando-comienza-campana-gripe-2020-2021/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/aNRgv)

Factcheck Maltida: https://maldita.es/malditobulo/2020/10/07/ancianos-muertos-residencia-madrilena-vacuna-gripe-septiembre/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/IHWWe)

Griepvaccin RIVM Nederland: https://www.rivm.nl/griep-griepprik/zorg/vaccineren/griepvaccin (gearchiveerd: http://dpaq.de/E6E8v)